« μηδέ Τούρκοι Τούρκοι μηδέ Έλληνες Έλληνες »

Οι Μουσουλμάνοι της Κρήτης 1898-1930

«μηδέ 

Τούρκοι Τούρκοι 

μηδέ 

Έλληνες Έλληνες  

υπήκοοι είμαστε»

Ρήμα για τους Σελινίωτες μουσουλμάνους.

"Καμετε κι' αλλ' υπομονή και μην με βαρεθείτε,

των Σελινιωτων θα σας πω, μόνο ν' αφουγκαστητε.

Πηγαίνοντας στον πόλεμο...

Η δύναμη του παραδείγματος.

Τα 12 χωριά της Αμπαδίας στη ρίζα του Ψηλορείτη.

Οι φοβεροί Αμπαδιώτες μια ξεχασμένη, κι “άγνωστη”, φυλετική ομάδα μουσουλμάνων της Κρήτης , που κατοικούσε σε 12 χωριά στη ρίζα του Ψηλορείτη.

Μέλαμπες η μάχη στο κακό ρυάκι (1822)

Η ΜΑΧΗ ΣΤΟ ΚΑΚΟ ΡΥΑΚΙ ΜΕΛΑΜΠΩΝ

Μ. Σάββατο - Κυριακή Πάσχα 12-13 Απριλίου 1822

Θεόδωρου Στ. Πελαντάκη

Η τοποθεσία

Το Κακό Ρυάκι [1] είναι ένα ξερόρυακο που μαζεύει τα βρόχινα νερά από την περιοχή - λόφο του Λαυρασού των Μελάμπων και από την κοιλάδα του οδηγούνται στη θάλασσα της Αγίας Γαλήνης [2]. Η κοίτη του ρυακιού, σε μεγάλο τμήμα της, είναι και δρόμος, πεζόδρομος που τον βάδιζαν οι αγωγιάτες για να πάνε από τις Μέλαμπες (και από τα γύρω χωριά) προς την περιοχή της Μεσαράς. Μέχρι και τη δεκαετία του 1960 από το δρόμο αυτό μεταφέρονταν αμέτρητα φορτία χαρουπιών προς τις αποθήκες της Αγίας Γαλήνης.

Αξέντι ο ερειπωμένοςτουρκοκρητικός οικισμός.

«Πίσω» από την Αγ. Βαρβάρα βρίσκεται το χωριό Αξέντι μια περιοχή που «μαγάρισαν» οι Τούρκοι και δεν ξαναπάτησαν οι Χριστιανοί

Έπ ευκαιρία της εορτής του Αγ. Αυξεντίου στις 10 Δεκεμβρίου, το 2004 τελέσθηκε λειτουργία που όμοιά της είχε να γίνει στο Αξέντι από το 1740 , οπότε προσχώρησαν οι Αξεδιανοί στο Μωαμεθανισμό αλλά και μετά από την ομαδική αποχώρηση τους το 1890. Και αναφέρομε το 1740 γιατί  τότε τριάντα χρόνια πριν από την Επανάσταση του Δασκαλογιάννη του 1770, είχε γίνει η πρώτη επανάσταση στην Κρήτη, από Μαλεβυζιώτες, Μονοφατσώτες και Ρεθυμνιώτες, δηλαδή Κρητικούς πέριξ του Ψηλορείτη. Μετά την πρώτη αυτή επανάσταση και λόγω τωνσκληρών αντιποίνων αλλαξοπίστησαν οι κάτοικοι στο Αξέντι, που διατήρησε το όνομά του από τον εορταζόμενο Άγιο.Από την ομαδική αποχώρηση των πλούσιων Μωαμεθανών Αξεδιανών το 1890.

Μάχη στα Ρούστικα Ρεθύμνης (17 Ιουνίου 1821)

Κρητική Επανάσταση (1821-1830).Η Μάχη των Ρουστίκων( Ρούστικα Ρεθύμνης) ήταν πολεμική εμπλοκή της επανάστασης του 1821 στην Κρήτη με νικηφόρα έκβαση για τους Έλληνες. 

Πρινιάς. Συνηθισμένα επεισόδια Ελληνο-τουρκο-κρητικών συρράξεων.

Η επανάσταση του 1897 και η σφαγή στον Πρινιά
  Το 1897 η σπίθα της επανάστασης ξεκίνησε από τον Πρινιά Μαλεβυζίου για να πάρουν φωτιά τα Χανιά και στη συνέχεια όλη η Κρήτη. 
Αλλά οι επαναστάσεις ήταν πια κάτι συνηθισμένο για τους Κρητικούς...είναι αλήθεια ότι οι Κρητικοί  ήταν συνεχώς στα όπλα!

Η μάχη στο Μαλεβύζι (14 Φευρουαριου1897)

Η  μάχη περιγράφεται στο βιβλίο του ιστορικού Ηλία Βουτιερίδη “Ημερολόγιον του Τάγματος των Επιλέκτων Κρήτης” έκδοση Α’ 1898.   
Την ίδια μέρα και ώρα που γινόταν η μάχη των Αρχανών (14/2/1897) γινόταν και η έναρξη των εχθροπραξιών στο Μαλεβύζι ...

Η μάχη στης Αρχάνες (14 Φεβρουαρίου 1897)

“Ημερολόγιον του Τάγματος των Επιλέκτων Κρήτης”

Η  μάχη περιγράφεται στο βιβλίο του ιστορικού Ηλία Βουτιερίδη “Ημερολόγιον του Τάγματος των Επιλέκτων Κρήτης” έκδοση Α’ 1898.

(Κίνημα των γενίτσαρων) Το ιστορικό του Χατζή -Οσμάν Πασά στην Κρήτη το 1812.

(Κίνημα των γενίτσαρων)

Όση κι αν ήταν η αδυναμία της Πύλης να επιβληθεί στους άγριους τουρκοκρητικούς  γενίτσαρους κι εσπέχηδες της Κρήτης, οι εξευτελισμοί που υφίστατο διαρκώς η κεντρική κυβέρνηση της Κωνσταντινουπόλεως από το θράσος τους την ανάγκασαν στο τέλος να λάβει μέτρα αυστηρά.

Τσούλη Μνήμα «έτσά να πάνε όλοι οι Τούρκοι».

(Περιώνυμοι Κρήτες Μουσουλμάνοι)

Τσούλης

Όποιος περάσει πετά κι από μια πέτρα στον τάφο του

Ψηλά στα Λασιθιώτικα βουνά, δίπλα σε έναν αρχαίο δρόμο – κόσμημα για την παραδοσιακή οδοποιία, υπάρχει ακόμη ένα φτωχό και απέριττο μνημείο, ένας σωρός από πέτρες. Είναι στημένος από γενιές και γενιές Κρητικών μόνο και μόνο για να θυμίζει την ιστορία και να παραδειγματίζει…

Το τραγούδι του Τσούλη «Τσούλη Μνήμα»

(Περιώνυμοι Κρήτες Μουσουλμάνοι)

ΤΟ «ΑΝΑΘΕΜΑ» ΤΟΥ ΤΣΟΥΛΗ ΣΤΑ ΛΑΣΙΘΙΩΤΙΚΑ ΒΟΥΝΑ

Στον δρόμο απ΄όπου συνήθως ανέβαινε ο αιμοχαρής Γενίτσαρος Τσούλης  και επιδιδόταν σε όργια σε βάρος των Χριστιανών της περιοχής. του Λασιθίου  μια ομάδα ψυχωμένων Λασιθιωτών αποφάσισε την εξόντωσή του. Του έστησαν λοιπόν ενέδρα στη θέση Σελί της Χορτασάς και τον δολοφόνησαν.

Δασκαλάκης Γεώργιος - Τσελεπής (1791-1821) Πεντακοσίαρχος του 1821.

Ο Γεωργίος Δασκαλάκης ή Τσελεπής, εγγονός του θρυλικού σφακιανού Ιωάννη Δασκαλογίαννη  που θυσιάστηκε και αυτός όπως και ο παππούς του για την απελευθέρωση της Κρήτης από τους κατακτητές, πενήντα όμως χρόνια περίπου αργότερα, δηλαδή στην επανάσταση του 1821. Ο θάνατός του συνέβη στην επαρχία Σελίνου.
Το πραγματικό επίθετο του Τσελεπή ήταν Βλάχος και ήταν εγγονός του Δασκαλογιάννη από τον γιο του Ανδρέα.

Η εποποιία της Κρητικής παλιγγενεσίας

Η αδικία της ιστορίας προς τις Κρητικές επαναστάσεις κατά των Τούρκων

Από το 13ο αιώνα έως τις αρχές του 20ού, οι Κρήτες πολέμησαν ακατάβλητα για την ελευθερία τους, από το 1204 έως το 1669, εναντίον των Ενετών και έπειτα εναντίον των Τούρκων. «Είκοσι επτά μεγάλες ή μικρότερες επαναστάσεις σημειώνονται την περίοδο της Ενετοκρατίας. Από το 1645, όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν τα Χανιά, έως το 1898 μετράμε 12 επαναστάσεις και κινήματα... Ανώνυμοι και επώνυμοι Κρήτες αγωνιστές οργάνωναν ένοπλη αντίσταση στους κατακτητές (Ρωμαίους, Αραβες, Βενετούς, Τούρκους). Ετσι διαμορφώθηκε ο τύπος του Κρητικού επαναστάτη.»*

Ο βίος και πολιτεία των τουρκοκρητικών γερλήδων.

Οι Τουρκοκρητικοί γενίτσαροι

Από το 1669, αφ' ότου η Κρήτη πέρασε απ' τα χέρια των Ενετών στα χέρια των Τούρκων και καθ' όλη την διάρκεια της Τουρκοκρατίας στο νησί, ένας νέος κλάδος πληθυσμού αναφάνηκε: Ήταν οι Τουρκοκρητικοί ή οι μουσουλμάνοι της Κρήτης. Αυτοί, δεν αποτελούσαν ιδιαίτερη φυλετική ομάδα, γιατί δεν ήταν Τούρκοι, αλλά εξισλαμισθέντες Κρητικοί.

Ο μαζικός εξισλαμισμός των Κρητικών.

«οι εξισλαμισμένοι δεν χάθηκαν μόνο για την ορθοδοξία αλλά και για τον ελληνισμό».

Οι Τουρκοκρητικοί είναι εξισλαμισμένοι Κρητικοί, οι Έλληνες Κρήτες που απο χριστιανοί έγιναν μουσουλμάνοι.δηλαδή τούρκεψαν.
O αριθμός των Κρητών που εξισλαμίστηκαν ήταν εντυπωσιακός, ιδιαίτερα κατά την πρώτη περίοδο της τουρκικής κατοχής

ΞΕΚΟΥΚΟΥΛΩΤΟΙ - ΓΕΡΛΗΔΕΣ (Οι Κρητικοί γενίτσαροι που δεν υπάκουαν σε κανένα νόμο )

«Αυτό πού είναι βέβαιο είναι ότι αν από καιρού εις καιρόν ή τουρκική κυβέρνηση δεν αποκεφαλίζει μερικούς σε αυτή την πόλη δεν θα έχουμε ποτέ ησυχία». 

Η σκληρή δοκιμασία του κρητικού λαού, σε μια εποχή αχαλίνωτου γενιτσαρισμού.

Δερβίσηδες και δερβίσικοι τεκέδες στην Κρήτη

(Η  Κρήτη τα χρόνια των Οθωμανών)  

Δερβίσηδες και δερβίσικοι τεκέδες στην Κρήτη τα χρόνια των Οθομανων.

Ένας ετερόδοξος μουσουλμάνος στην Κρήτη του 18ου αιώνα

 (Η  Κρήτη τα χρόνια των Οθωμανών) 

 «Περί του μαρτυρίου του τορνευτή Μουσταφά» (Der beyân-ı şehâdet-i Nakşî Mustafa)

Ο Σαλατζιζαντέ Μουσταφά Εφέντη από το Χάνδακα (Ηράκλειο), ενός δερβίση γνωστού με το προσωνύμιο Τσικρικτσή ή Νακσί Σεΐχ (δηλ. σεΐχης τορνευτής), ο οποίος εκτελέστηκε με την κατηγορία της αίρεσης το 1757.