Αφέντη τον φωνάζουμε το Χριστό, στην Κρήτη.

Στη Χάρη του ΑφέντηΧριστού...
Αφιέρωμα μνήμης για την γιορτή των Αρχανιωτών στο εκκλησάκι του αφέντη Χριστού στην κορυφή του όρους Γιούχτα

Ταξιδέψτε παρέα με της ζώσες αναμνήσεις της συγγραφέως Ελένης Μπετεινάκης
Στην ιστοσελίδα

Ζητούνται Αναγνώστες!

Το χρονικό της εξόντωσης 300 Τουρκαλβανών στον ναό του Αγίου Χαραλάμπου στον Κρουσώνα..

Οι Μάχες του Κρουσώνα το 1822 και το Ολοκαύτωμα του ΑγίουΧαραλάμπους

Του Γεωργίου Α. Τζωράκη*

Οι Μάχες του Κρουσώνα τον Ιούλιο του 1822 εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο των εχθροπραξιών που σημειώθηκαν κατά το δεύτερο έτος της Επανάστασης στην Κρήτη.

Ήδη από το Μάιο του 1822 είχε καταφθάσει ο αιγυπτιακός στρατός στην Κρήτη με επικεφαλής τον Χασάν Πασά, ύστερα από έκκληση του Σουλτάνου Μαχμούτ του Δ’ ο οποίος αδυνατούσε ν’ αντιμετωπίσει τα ταυτόχρονα επαναστατικά μέτωπα σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Ο Αιγύπτιος Χασάν Πασάς συναντήθηκε με τον Πασά του Ηρακλείου Σερίφ Πασά αποφασίζοντας να δράσουν ταυτόχρονα σε ολόκληρη την Κρήτη προκειμένου να καταστείλουν ταχύτερα την Επανάσταση. Ο Χασάν Πασάς κατευθύνθηκε προς την δυτική Κρήτη, ενώ ο Σερίφ παρέμεινε στην ανατολική.

Στα άμεσα σχέδια του Σερίφ Πασά ήταν να χτυπήσει γι’ άλλη μία φορά τη Μεσσαρά. Μια τέτοια επίθεση θα ήταν όμως παράτολμη αν δεν είχε από πριν εξασφαλίσει τα νώτα του από τους Ανωγειανούς και τους Κρουσανιώτες, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Σταυρινίδης.

Σύναξις πάντων των εν Κρήτη διαλαμψάντων Αγίων.

Ακολουθία Πάντων των εν Κρήτη Αγίων

Ι Μ Βούλγαρη Μελάμπων Δήμου Αγίου Βασιλείου

Η Ι.Μ. Βουλ(ρ)γαρή Μελάμπων Δήμου Αγίου Βασιλείου.

Η Ι. Μ. Βούλγαρη είναι παλιό Μοναστήρι, που την εξάρτησή του είχε από την Ι. Μονή Ασωμάτων, στο Αμάρι. Το όνομά του Βούλγαρης παραπέμπει σε ιδρυτή με το οικογενειακό όνομα Βούλγαρης[1] (και σήμερα Βουλγαράκης, όνομα που συνεχίζει να επιχωριάζει στο χωριό)[2]. Το εν λόγω όνομα εξαιρετικά σύνηθες οικογενειακό απαντά επτά φορές στο συγκεκριμένο χωριό κατά τα χρόνια τής Τουρκοκρατίας (Vulgari Kostantin, Manol, Pasko, Manol, Yorgi, Mihali, Dimitri)[3].

Το επώνυμο, κατά τον Κων. Άμαντο οφείλεται στους Βουλγάρους στρατιώτες που είχαν εκστρατεύσει με τον Νικηφόρο Φωκά, για να ελευθερώσουν την Κρήτη από τους Σαρακηνούς[4].

Τ΄ αγρίμια και ο όσιος Ιωάννης ο Ερημίτης.

Ο Αγιος Ιωαννης ο Ερημιτης η ο Ξενος

Η ιστορία αναφέρει ότι ο Άγιος Ιωάννης ήρθε από την Αίγυπτο και μαγεύτηκε από την ομορφιά του Σπηλαίου και αποφάσισε να αποχωριστεί τους άλλους 98 Θεοφόρους πατέρες που έμειναν στον Αζωγυρέ, όπου κι αυτός έδρασε.

Κρήτες άγιοι : Όσιος Ιωάννης ο Ερημίτης και οι συν αυτώ 98 Θεοφόροι Πατέρες

Όσιος Ιωάννης ο Ερημίτης και οι συν αυτώ 98 Θεοφόροι Πατέρες – 7 Οκτωβρίου

Τη αυτή ημέρα, μνήμη του «Ιωάννου του Ερημίτου και των εν Αζωγυρε Σελίνου Χανίων 98 Θεοφόρων πατέρων» Ακολουθία τους εκδόθηκε στο Ηράκλειο το 1879. Πάντα σύμφωνα με την ακολουθία τους, απεβίωσαν ειρηνικά συγχρόνως και οι 98 μαζί. Κατάγονταν από διάφορα μέρη της λεκάνης της Μεσογείου και ασκήτευαν στην Κρήτη. Τον κυριότερο απ’ αυτούς έλεγαν Ιωάννη και γιορτάζεται τοπικά στην Κρήτη.

Μονή Απεζανών

Ἱερά καὶ Σεβασμία Μονή τῶν Ἀπεζανῶν

Ἡ ἱερά καὶ ἁγιοπατερική Μονή τῶν Ἀπεζανῶν ἀποτελεῖ ἕνα ἐκ τῶν σημαντικοτέρων μοναστικῶν κέντρων τῆς ὀρθοδόξου Κρήτης . Δεσπόζει εἰς τὴ δυτική πλευρά τῶν Ἀστερουσίων ἐπί μικροῦ ὀροπεδίου. Κατά τὰ χρόνια τῆς ἐνετοκρατίας ὠνομάζετο καὶ « Ἀπεζωνῶν» κατά παράφρασι τοῦ Ἀπεζανῶν, ἐνῷ κατά τὴν περίοδο τῆς τουρκοκρατίας «Τοπλοῦ Μοναστήρ» λόγῳ τῶν πύργων της μὲ κανονιοβόλα.

Ἡ ἱστορία της…(Εδώ)

Κρητικά Παλαιογραφικά (Cod. Marcianus Venetus)

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΒΛΑΣΤΟΣ ΠΡΟΣ ΘΩΜΑΝ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗ

Βασ. Λιαούρδας
Εις την εκτενή και χρησιμωτάτην εργασίαν του : «Κατάλογος χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης του Αγίου Μάρκου εν Βενετία, κατ' επιλογήν έκ της VI και VII ιταλικής σειράς» ό Σπυρίδων Μ. Θεοτόκης , επεσήμανεν εις τον κώδικα 915 (8593) της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης, όστις περιέχει διάφορα κείμενα συλλεγέντα υπό Ιερωνύμου Κονταρίνη, επιγράμματα και όμιλίαν του Μελετίου Βλαστού , προς τον καθολικόν άρχιεπίσκοπον Κρήτης Θωμάν Κονταρίνην .

Κρήτες Λόγιοι του 17ου και 18ου αιώνα

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεολογική Σχολή, Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χατζηδάκης Εμμανουήλ Ιωάννη
Η παρούσα εργασία αναφέρεται στους Κρήτες Λόγιους την περίοδο του 16ου και 18ου αιώνα, παρουσιάζοντας την πνευματική κίνηση στο νησί. Από τον 16ο -18ο αιώνα στη Βενετία σπούδασαν περισσότερο από 1000 Κρήτες στα εκεί Ελληνικά Σχολεία όπως την Ελληνική Σχολή της Αδελφότητας των Ελλήνων , την Φλαγγίνειο Σχολή, το Κολλέγιο Παλαιόκαπα, το Κωττουνιανό Σχολείο και το Ελληνικό Κολλέγιο του Αγίου Αθανασίου της Ρώμης.

Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΜΑΡΓΟΥΝΙΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗΤΗΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

Χρήστος Ζαμπακόλας, "Η βιβλιοθήκη του κρητικού λογίου Μάξιμου Μαργούνιου μέσα από την απογραφή της κινητής του περιουσίας", Θησαυρίσματα 41/42 (2011-2012), 311-328.     
Ο κρητικός Μάξιμος Μαργούνιος (1549-1602), εκλεγμένος επίσκοπος Κυθήρων, υπήρξε αδιαμφισβήτητα μία από τις πιο ενδιαφέρουσες λόγιες φυσιο-γνωμίες που απαντώνται στη Βενετία τον 16ο αιώνα.

ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΙΟΥ ΤΟΥ ΒΛΑΣΤΟΥ

Νικολάου Β. Τωμαδάκη.
Δεκαπέντε ἐπιγράμματα τοΰ Μελετίου τοΰ Βλαστοΰ.

Μελέτιος ελάχιστος ιερομόναχος ό Βλαστός ...

Το μελέτημα 

(Εδώ)

ΔΥΟ ΚΡΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΑΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΣΥΓΧΕΟΜΕΝΟΙ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ Β. ΤΩΜΑΔΑΚΗΣ
Εγραφον έν Άθήναις 1949

ΔΥΟ ΚΡΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΑΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΣΥΓΧΕΟΜΕΝΟΙ
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Α' ΣΠΑΡΤΑΛΙΩΤΗΣ (1620-1636)
ΚΑΙ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Β' ΠΑΛΛΑΔΑΣ (1688- 1710)

Το μελέτημα  (Εδώ)

Γεράσιμος Βλάχος

Γεράσιμος Βλάχος (1607 - 1685) Κρητικός λόγιος.

Ολοκαύτωμα Μονής Αρκαδίου - Ιστορικές αναφορές «9 Νοεμβρίου1866 »

150 χρόνια από το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου.

ΜΕΡΟΣ Α’  

Εκτενές ιστορικό αφιέρωμα του Τίτου Αθανασιάδη, δημοσιογράφου και συγγραφέα όπως  δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ. 

Η από αιώνων λαμπρή ιστορία της Κρήτης καταυγάζεται αυτές τις μέρες από τη φλόγα που ξεπήδησε από τα ερείπια και τις ψυχές των 872 φονευθέντων (από τους οποίους οι μισοί σχεδόν ολοκαυτώθηκαν) Κρητών αγωνιστών, γυναικοπαίδων, γερόντων και ασθενών, που μετέτρεψαν τη Μονή του Αρκαδίου κατά τη διήμερη μάχη της 8 και 9 Νοεμβρίου 1866, σε Θερμοπύλες της νεότερης Ελληνικής Ιστορίας. Εκατόν πενήντα χρόνια από τότε, ας αφήσωμε τη μνήμη μας να ανατρέξει στα δραματικά εκείνα γεγονότα, μέσω των στηλών της εφημερίδας ΠΑΤΡΙΣ, για να φωτίσωμε ορισμένες πτυχές τους, όχι και τόσο γνωστές στο ευρύτερο κοινό και να υποστηρίξωμε απόψεις στηριζόμενες σε ντοκουμέντα που πείθουν για τον άγνωστο εν μέρει ρόλο, μερικών εκ των πρωταγωνιστών του δράματος, όπως του εκ Ψυχρού Λασιθίου Ισμαήλ Παπαδάκη πασά, εξωμότη από τη νεαρή ηλικία του και σπουδαίου κατόπιν στρατηγού και υπουργού Στρατιωτικών της Αιγύπτου.

Δασκαλοχαρίκλεια.

Η ηρωίδα του ολοκαυτώματος της  Ιεράς Μονής Αρκαδίου Χαρίκλεια Δασκαλάκη (Δασκαλάκαινα ή Δασκαλοχαρίκλεια) ήταν κόρη, σύζυγος και μάνα πολεμιστών.

Εσταύρωσαν τας χείρας των, ήνοιξαν λάκκον, και έθαψαν δια των ιδίων χειρών τους μάρτυρας της Πίστεως και της Πατρίδος, ρίψασαι επ’ αυτών ολίγα χαμόκλαδα…

Η αφήγηση της Χαρίκλειας Δασκαλάκη για την εθελοθυσία του Αρκαδίου, η συνέντευξη στην εφημερίδα «Αιών», στις 2 Μαρτίου 1867.

Είναι η ηρωική μορφή, ένα σύμβολο του αγώνα της Κρήτης για την ελευθερία. Η μάνα που έβλεπε τα παιδιά της να σκοτώνονται στις μάχες με τους Τούρκους, και τα παρότρυνε να προκαλέσουν το θάνατο, να χύσουν το αίμα τους για την ελευθερία της Κρήτης. Το όνομα της Χαρίκλειας Δασκαλάκη, της Δασκαλοχαρίκλειας, έγινε θρύλος σ’ όλο το νησί. Συμβόλιζε τη θυσία για τον αγώνα. Καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών, ενώ ο σύζυγός της ήταν απόγονος του Δασκαλογιάννη. Ο πατέρας της σκοτώθηκε στο κίνημα του 1858.

Αγιοκωνσταντινάτα

Κωνσταντινάτο θα γενώ να μ' έχεις στο λαιμό σου,

βράδυ-πρωί να με φιλείς, σαν κάνεις το σταυρό σου

Ο μύθος για τα Αγιοκωνσταντινάτα που εξομοιώνονται με το τίμιο ξύλο, επικρατεί σε πολλές περιοχές της Κρήτης και χρησιμοποιήθηκε σε διάφορες περιόδους ακόμα και ως μέθοδος ηθοπλασίας. Πρόκειται για νομίσματα βυζαντινής προέλευσης που φέρουν παράσταση των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένη, με σταυρό στη μέση, που λέγεται ότι η κοπή τους έγινε από τον Άγιο Κωνσταντίνο.

Αζίζ Τζερτζίς

Άγιος Γεώργιος ο κοινός άγιος χριστιανών και μουσουλμάνων και η εικόνα του στο Ηράκλειο ως μουσουλμάνου!

Ο Άγιος Γεώργιος είναι ο μοναδικός άγιος τον οποίο τιμούν χριστιανοί και μουσουλμάνοι, παράδοση που ανάγεται στα χρόνια ακόμη που η οθωμανική αυτοκρατορία εκστράτευε για την κατάκτηση των χριστιανικών ή ελληνικών περιοχών. Κατά την εκστρατεία στην Κρήτη (από το 1645) οι Οθωμανοί ήδη τιμούσαν τον Άγιο και τον ονόμαζαν Αζίζ Τζερτζίς, είχαν δε ενσωματώσει τον εορτασμό στην μουσουλμανική εορτή του Χιντρελέζ, τον Μάιο.

Άγιος Γεώργιος της Γρότττα

Ο Άι Γιώργης της Γρόττα, είναι η μοναδική ορθόδοξη εκκλησία που λειτουργούσε μέσα στην πόλη του Ρεθύμνου επί οθωμανοκρατίας κατά τα έτη 1654 μέχρι 1844.

Μια άγνωστη εκκλησία της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου.

 

 

 

Άγονη γραμμή

Ο Άγιος Γεώργιος των Τούρκων

Από άρθρο για το ιστορικό εκκλησάκι του αγ. Γεωργίου Γρόττα στο Ρέθυμνο.

"...Χαρακτηριστική περίπτωση Αγίου, που προκαλούσε δέος στους μουσουλμάνους της Κρήτης είναι η περίπτωση του Αγίου Γεωργίου.