«Η Κρήτη είναι μία τιμή και λατρεία»
Αθηνά Ν. Κυριακάκη–Σφακάκη
"Φρόνιμοι και νοικοκυροί,δεν ζουν στον Ψηλορείτη. Οι κουζουλοί την κάμανε αθάνατη την Κρήτη"
Αυτοκράτορας Ιουλιανός (331- 363 μΧ)

Κατά τη κλασσική και
ελληνιστική περίοδο (500 – 67 π.Χ.) οι πόλεις-κράτη, της
Κρήτης όπως η Λατώ, η Γόρτυνα, η Πραισός, η Κυδωνία, και τα Άπτερα,
βρισκόντουσαν σε συνεχείς διαμάχες και έτσι το νησί συνεχώς μαστιζόταν από
εμφύλιο πόλεμο. Κατά τη περίοδο αυτή δημιουργήθηκε ο θεσμός του « Κοινού των
Κρητών » με χαλαρή σχέση των πόλεων του και όταν ο ξένος εχθρός απειλούσε το
νησί, οι κάτοικοί του αντιστεκόντουσαν ενωμένοι. 
Ηταν οι καλύτεροι πολεμιστές όλων των εποχών. Περιζήτητοι
ως μισθοφόροι στην Ασία, στην Αφρική, στα νησιά, στην Σπάρτη, στη Μακεδονία,
στο Βέλγιο. Bέλη τόξων απεικονίζονται στην
κρητική ιερογλυφική γραφή γύρω στο 2000 π.X....Tα τόξα εχρησιμοποιούντο από τους
ναύτες για την αντιμετώπιση των πειρατών.