Η καμάρα στο Σελλινάρι στις αρχές του προ-περασμένου αιώνα

Αναδημοσίευση φωτογραφίας με παραπομπή σε μια πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση που δημοσιεύεται στο ιστολόγιο Νόστιμον ήμαρ.. με τίτλο :

Του Ιταλού η Καμάρα στο Σελλινάρι και η επιγραφή της που φέρνει στο φως η μαρτυρία του Καθηγητή Αρχαιολογίας Richard MacGillivray Dawkins(1871-1955)

  «Πρόκειται για τρεις πολύ παλιές φωτογραφίες στο Φαράγγι του Σελλιναριού που λογικά τοποθετούνται από 1915 – 1930».

Κρητική Λαογραφία: Σλαβικά γλωσσικά κατάλοιπα στον κρητικό λαϊκό λόγο

Κρητική Λαογραφία: Σλαβικά γλωσσικά κατάλοιπα στον κρητικό λαϊκό λόγο: Στα χρόνια της ενασχόλησής μας με την κρητική λαογραφία και τα κρητικά τοπωνύμια μπορέσαμε να μελετήσουμε την κρητική διάλεκτο, να αναζητή...

Το καλό κρασί δεν παλιώνει

Αντίθετα από τις καλές αλλά παλιές ''δημοσιεύσεις''.
Πάντως ας μην θεωρηθεί ότι τρέφω καμιά ιδιαίτερη σπουδή ώστε να σπεύσω προς ''διόρθωση'' μιας πραγματικά λίαν εύστοχης παρατήρησης, σε μια παλαιότερη δημοσίευση από τούτο εδώ το μπλοκ.

Κεκλεισμένων θυρών

Απομεινάρια ερειπωμένων εξώθυρων όπως απαντώνται διάσπαρτα στα χωριά της Κρήτης, παρά την εγκατάλειψη και την φθορά τους μαρτυρούν ως τις μέρες μας την ιδιαίτερη λαϊκή αρχιτεκτονική, με την ομορφιά, την αντοχή και την διαχρονική αξία των χειροποίητων φυσικών υλικών.

 

Μαϊα 2022. (Ανάδειξη ομορφότερου Μάι)

 

Ολοκληρώθηκαν και φέτος με ιδιαίτερη επιτυχία ο καθιερωμένος, πλην, άτυπος ''διαγωνισμός'' ανάδειξης για το ομορφότερο στεφάνι του Μάι. Κόντρα σε όλες τις αναποδιές, τα κακά τα στραβά και τα ανάποδα σημεία των καιρών, που δεν σταματούν να σκιάζουν τα τελευταία χρόνια τις ζωές μας. Όλοι οι συμμετέχοντες αφού πρώτα ο καθείς κατά την όρεξη του, έφτιαξαν το μαγιάτικο στεφάνι τους, τρώγοντας πίνοντας και γλεντώντας, επέλεξαν άνευ διαπληκτισμών, το στεφάνι που θεωρούσαν ότι τους άρεσε ιδιαίτερα. Κάνοντας την απαραίτητη αναφορά στα διάφορα άνθη και τις πρασινάδες από τους συνδυασμούς των στεφανιών, εκ πρώτης όψεως βλέπουμε ότι αποφεύχθησαν οι πανταχού παρούσες μαντιλίδες, ενώ εκτός των άλλων ενδημικών και μη, αγριολούλουδων της Κρήτης που διακρίνονται, την τιμητική του έχει ο πανέμορφος κρητικός έβενος (ebenus cretica) με τις πανέμορφες ροζ μοβ αποχρώσεις του. Παρά τον πραγματικά σκληρό ανταγωνισμό και φέτος, αφού όλα τα στεφάνια για μια ακόμη χρονιά είχαν την χάρη τους, ξεχώρισε ένα ανεπιτήδευτο αλλά πραγματικά ανοιξιάτικο μπουκέτο από διάφορα αγριολούλουδα της Κρητικής υπαίθρου, με τα βλέμματα αλήθεια είναι να ''λοξοκοιτάνε'' με τον ίδιο θαυμασμό και προς τον δεύτερο φιναλίστ, ένα πανέμορφο στεφάνι με βάση κλαδιά δάφνης.
Παρατίθενται φώτο από τα στεφάνια που γενικά ξεχώρισαν κατά σειρά κατάταξης:

Ο παππούς του προπάππου.

Ένα ιδιαίτερο φωτογραφικό κειμήλιο που πρόσφατα ανασύρθηκε από τα ράφια της λησμονιάς, εκεί όπου βρέθηκε καταχωνιασμένο, (Θεός κατέχει μετά από πόσους χρόνους;) στο άδυτο βασίλειο του σκοταδιού και της νάφθας. Ώσπου έφτασε τελικά η ώρα ώστε να εκπληρωθεί ο πραγματικός σκοπός της απαθανάτισης των ''ανυποψίαστων''  προγόνων που αποτύπωσε ο καλλιτεχνικός φακός ενός σπουδαίου πιονιέρου φωτογράφου, Γεώργιου Μαραγιάννη (1860-1924) στο φωτογραφικό του κάδρο.

Το τελευταίο ριζίτικο ;

Ο πλούτος μου είναι το σπαθί κι δόξα το ντουφέκι, που ρίχνει στους τυράννους μου φωθιά και αστροπελέκι.*
Στίχοι που στάθηκαν αφορμή, (δεδομένο ότι στην εποχή μας δεν νοούνται επ’ ουδενί ) να αναρωτηθώ πιο θεωρείται ως το τελευταίο χρονικά καταγραμμένο ριζίτικο;. Με μια διαδικτυακή αναζήτηση που έκανα, παρότι βρήκα αρκετές αξιόλογες πληροφορίες, δεν νομίζω ότι καλύπτεται πλήρως το θέμα. Εκτός του ότι θεωρώ έκπληξη το γεγονός ότι η πιθανή χρονολογία των τελευταίων ριζίτικων μετατοπίζεται σε πιο πρόσφατο χρόνο.

Οι εσωτερικές μετακινήσεις πληθυσμών στην Κρήτη του 19ου αιώνα και ο σχηματισμός των κρητικών εθνικών επωνύμων.

ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΑ ΙΒ΄ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΡΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Ανδρέας Λενακάκης  

« Οι εσωτερικές μετακινήσεις πληθυσμών στην Κρήτη του 19ου αιώνα και ο σχηματισμός των κρητικών εθνικών επωνύμων »

Το ζήτημα των ταυτοτήτων αποτελεί αντικείμενο συστηματικής έρευνας των κοινωνικών επιστημών τα τελευταία τουλάχιστον πενήντα χρόνια. Ανάμεσα στους παράγοντες που δημιουργούν ταυτότητα στα άτομα είναι και ο τόπος καταγωγής. Το πατριδωνυμικό/εθνικό επίθετο (πρβλ. Μωριάς > Μωραΐτης, Κρήτη > Κρητικός, Χανιά > Χανιώτης, Χανιωτάκης κ.ά.) λειτουργεί ως επώνυμο (cognomen), που μαζί με το όνομα (nomen) διαμορφώνουν μια ονοματική ταυτότητα με την οποία το άτομο αυτοπροσδιορίζεται ή ετεροπροσδιορίζεται στο πλαίσιο της ομάδας. Η συνήθεια, βέβαια, αυτοπροσδιορισμού ή ετεροπροσδιορισμού του ατόμου μέσα στην ομάδα με όνομα του τόπου καταγωγής είναι πρακτική αρχαιότατη και καταγράφεται σε όλους στους πολιτισμούς των ιστορικών χρόνων…

(pdf)

ΟΧΙ χημικά, ζάχαρη, και πλαστικά, σε τσίπουρα και τσικουδιές.

Καζανέματα με το καλό και φέτος, βγάλαμε την ρακή του σπιτιού σε παραδοσιακό μεν, πλην όμως σύγχρονα εξοπλισμένο ρακοκάζανο. Αν και πρόκειται για μια καζανιά όλη κι όλη, την προσέξαμε δεόντως, καθώς η όλη διαδικασία ξεκινάει από τον μικρό βιολογικό αμπελώνα που φροντίζομαι, για την παραγωγή των αγαπημένων προϊόντων του σπιτιού, συμπεριλαμβανομένων και των οινοπνευματούχων, (αμπελόφυλλα, σταφύλια, γλυκό σταφύλι, σταφίδα, μούστο, πετιμέζι, κρασί, ρακή).

Kρυπτόαποικιοκρατία

Με μια λέξη , αν και σύνθετη επεξηγείται το γεγονός ότι χάσαμε την παράδοση, τις αξίες, τον ιδιαίτερο τρόπο ζωής, την ντοπιολαλιά, το ντύσιμο, τον χορό και το τραγούδι μας, ότι τελικά δηλαδή αποκοπήκαμε από τις ρίζες μας.
Όσον αναφορά τουλάχιστον την Κρήτη, το τελευταίο εν ενεργεία παραδοσιακό οχυρό, για την οποία έχω ιδία άποψη, η αλήθεια είναι ότι δεν μας φταίνε άλλοι. Αφεθήκαμε να μας παρασύρει το ρέμα, σε μια ανεπίστροφη διαδικασία, χωρίς άμυνες. Δεν κρατήσαμε τις αναγκαίες ισορροπίες ώσπου τελικά ως κοινωνία αυτοαναιρεθήκαμε, ενώ δεν έχει πλέων σημασία καμιά, ούτε κάνει καμιά διαφορά, εφόσον μόνο το σύνολο της κοινωνίας μετρά, αν ακόμα στέκουν πέρα κείθε, καμία δεκαριά όλοι κι όλοι βέροι Κρητικοί.

«Η έκφραση “ευρωπαϊκός τρόπος ζωής” μυρίζει ρατσισμό»

Μάικλ Χέρτσφελντ, καθηγητής Ανθρωπολογίας Απόσπασμα από την συνέντευξη στην εφημερίδα efsyn
-Υπάρχουν χώρες που, ενώ δεν υπέστησαν την απευθείας αποικιοκρατία, δηλαδή με όλο το βάρος της στρατιωτικής και γραφειοκρατικής κατοχής, ωστόσο υποχρεώθηκαν να προσαρμόσουν τη μορφή της εθνικής ανεξαρτησίας τους στις απαιτήσεις των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων και ιδιαίτερα να προσαρμόσουν τον «εθνικό πολιτισμό» τους στο πρότυπο που ζήτησαν εκείνες οι δυνάμεις (ενιαία κουλτούρα ή τουλάχιστον κουλτούρα ελεγχόμενη από την κυριαρχούσα κοινωνική τάξη, κυριαρχία μιας ενιαίας «επίσημης» ή «εθνικής» γλώσσας σε αντιπαράθεση με τις τοπικές διαλέκτους και τις μειονοτικές γλώσσες, ξεκάθαρα και διαρκώς αστυνομευμένα εδαφικά σύνορα, κεντρική γραφειοκρατία, πολλές φορές αν και όχι αναγκαστικά μοναρχικό σύστημα πολιτικής δομής).
Αλλά εκείνο που χαρακτηρίζει συγκεκριμένα την κρυπτο-αποικιοκρατία είναι η πολιτισμική διαδικασία αποδοχής ξενόφερτων προτύπων του δήθεν εθνικού πολιτισμού.  ολόκληρο  το άρθρο ΕΔΩ)

Επισημάνσεις με την διεισδύσει την οξυδέρκεια και βέβαια το επιστημονικό κύρος ενός διακεκριμένου ανθρωπολόγου, διδάσκει Κοινωνικές Επιστήμες στο Τμήμα Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.

Τόσο ενοχλητικές διαπιστώσεις λογικό είναι να προκαλέσουν τον αντίλογο, σπεύδει να ανταπαντήσει η καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο ΕΚΠΑ Κιντή Βάση διατυπώνοντας τις αντιρρήσεις της από το βήμα της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ με το άρθρο :

Είναι η Ελλάδα ένα κρυπτο-αποικιακό κράτος; 

δίδοντας κατά κάποιο τρόπο έτσι περισσότερη διάσταση στο όλον θέμα.

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΔΡΙΣΜΟΥ. ΣΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗ ΚΡΗΤΗ ( Μάικλ Χέρτσφελντ)

(pdf)

Η ποιητική του ανδρισμού. Ανταγωνισμός και ταυτότητα σε ένα ορεινό χωριό της Κρήτης. (Michael Herzfeld)

Η πρωτοποριακή, και κλασική πλέον, μελέτη του Μάικλ Χέρτσφελντ για τα ήθη, τις πρακτικές και την καθημερινή ζωή μιας παραδοσιακής ορεινής κοινότητας της Κρήτης, που σήμερα, τρεις δεκαετίες αργότερα, βρίσκεται στο προσκήνιο μιας αμφιλεγόμενης δημοσιότητας. Καιρός είναι να μπορέσουν οι «Γλεντιώτες» να διαβάσουν τα όσα έγραψα για το χωριό τους, τη ζωή τους και τις αξίες που διέπουν την καθημερινότητά τους στη δική τους γλώσσα (άν όχι –για προφανείς λόγους στην πλούσια διάλεκτο που εξακολουθεί να είναι σημαντικός φορέας των αντιλήψεών τους). Εξίσου σημαντικό είναι ότι οι Έλληνες που δεν γνωρίζουν τους ορεσίβιους Κρητικούς, παρά μόνο μέσα από τις διαστρεβλώσεις και τις προκαταλήψεις που έχουν δυστυχώς χρωματίσει τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται στα μαζικά μέσα, θα μπορέσουν τώρα να αντλήσουν μια εντελώς διαφορετική εντύπωση . . . Το χωριό που περιγράφω σ’ αυτές τις σελίδες βρίσκεται εδώ και μερικά χρόνια στο επίκεντρο μιας θύελλας κατηγοριών και παρεξηγήσεων, σε σημείο μάλιστα να έχει γίνει πλέον έμβλημα και μεταφορά της εγκληματικότητας και της βίας . . . Όποιος γνωρίζει, έστω και επιφανειακά, τη συγκεκριμένη περίπτωση θα μπορούσε εύκολα να καταλήξει σε μάλλον σωστό συμπέρασμα για την ταυτότητα του χωριού. Αλλά ο σκοπός ενός επιστημονικού βιβλίου περί εθνογραφίας δεν είναι να ξεσκεπάσει σκάνδαλα και εγκλήματα για λόγους δυσφήμισης ή απλής διασκέδασης. Αντίθετα, θέλει να επισημάνει τις αρχές και τις συνθήκες που ρυθμίζουν την καθημερινότητα ανθρώπων των οποίων η αντίληψη για το δίκαιο και το σωστό είναι μια ιστορικά ριζωμένη προσαρμογή στο χώρο τους και στις πολιτικές και πολιτισμικές του ιδιαιτερότητες.Μάικλ Χέρτσφελντ(από τον Πρόλογο για την ελληνική έκδοση)

ΠΗΓΗ

https://alexandria-publ.gr/wp-content/uploads/2015/12/herzfeld-poetics-dt.pdf

Η Κοινωνική Ανθρωπολογία και η αναγνώριση της εγχώριας γνώσης.

Michael HERZFELD

Michael HERZFELD

Κυρία αντιπρύτανη, κυρία κοσμήτορα, αγαπητοί φίλοι και συνάδελφοι, κυρίες και κύριοι.
Η ΤΙΜΗ που μου κάνετε σήμερα με συγκινεί για πολλούς και σοβαρούς λόγους. Πρώτα, γιατί συμβαίνει σ’ αυτόν τον τόπο, στην Κρήτη, το χώρο των πιο γνωστών μου ερευνών και ειδικότερα στο Ρέθυμνο όπου έχω διεξαγάγει δύο μεγάλες έρευνες και είναι η πρωτεύουσα του νομού στον οποίο έγινε η πιο μακρόχρονη επαφή με τους ορεσίβιους κτηνοτρόφους και αγρότες. Ένας άλλος λόγος είναι ότι είχα την καλή τύχη να γνωρίσω το Πανεπιστήμιο Κρήτης, τους καθηγητές, το προσωπικό της Βιβλιοθήκης και τους φοιτητές του εδώ και πολλά χρόνια. Ένας ακόμη λόγος είναι το γεγονός ότι στο πρόσωπό μου αναγνωρίζεται ότι ένας ξένος μπορεί να προσθέσει κάτι χρήσιμο στις εγχώριες γνώσεις που υπάρχουν ήδη. Επιπλέον, θα έλεγα ότι για μένα προσωπικά είναι ιδιαίτερα συγκινητικό να βλέπω τόσους παλιούς μου φίλους απόψε, γεγονός που με τη σειρά του ξυπνάει και αναμνήσεις εκείνων οι οποίοι, δυστυχώς, έχουν φύγει πλέον απ’ τον κόσμο. Ανάμεσα σ’ αυτούς αξίζει να υπενθυμίσω είναι άνθρωποι από το χωριό στο Μυλοπόταμο όπου για πρώτη φορά συνάντησα το φαινόμενο της ζωοκλοπής. Ήταν ήδη ηλικιωμένοι όταν τους γνώρισα και, με υπομονή και στοργή, μου άνοιξαν τα άγραφα βιβλία των γνώσεων και της σοφίας τους, μιας σοφίας που βασιζόταν όχι μόνο στις αλλεπάλληλες και πλούσιες εμπειρίες τους αλλά και στη, συχνά εκπληκτική, οξυδέρκεια με την οποία ανέλυαν αυτές τις εμπειρίες στα συμφραζόμενα της καθημερινότητας που ζούσαν...

 Συνέχεια:

file:///C:/Users/user1/AppData/Local/Temp/346-Article%20Text-551-1-10-20181210.pdf

 φώτο

https://ces.fas.harvard.edu/people/000532-michael-herzfeld