27 Δεκεμβρίου 2016

αλεξητήριον

Οικογένεια: Liliaceae Γένος: Urginea  Είδος: Urginea maritima 
ή Ουργινέα η παράλια, ή ασκελετούρα, ή σκίλλα, ή ασκιλλοκάρα, ή κρομμυδόσκιλλα, ή κρεμμύδα ή ασκέλα ή αγριοκρέμμυδο, ή σκιλλοκρέμμυδο, ή αγιοβασιλίτσα, ή ουργινία,η παραθαλάσσια, ή ασκύλα ή ασκελετούρα, ή σκιλλοκρεμμύδα, ή ασκέλα, ή αγριοκρεμμύδα, ή ασκινοκάρα,ή παπουτσέ, ή κουβαλοσκέρα, ή μπότσικας, ή κουτσούνα, ή Scilla maritima, ή Urginea scilla, ή Drimia maritima, ή Urginea pancration, ή red squill, ή sea squill, ή sea onion, ή ein sit ή ada sogani, η  ...

Το ιστορικό πλαίσιο του Κρητικού ζητήματος

Πρόκειται για την πιο τεκμηριωμένη ιστορική καταγραφή του Κρητικού ζητήματος από το (1978 έως το1897) που έχει υποπέσει στην αντίληψη μου.


Μετά τόν ρωσοτουρκικόν πόλεμον (1876 - 1878) και συνεπεία τών αποφάσεων τοΰ συνεδρίου τοΰ Βερολίνου, τό άρθρο 23 τής συνθήκης του Βερολίνου διεκήρυξε, ότι ή Πύλη ύπεχρεούταν να εφαρμόσει αυστη­ρώς αυστηρά στη Κρήτη τόν όργανικόν νόμον του 1868 με τις αναγκαίες τροποποιήσεις. Κατ έφαρμογή των ως ανω, η Πύλη παρεχώρησε στην Κρήτην τον Όκτώβριο 1878 τόν λεγόμενο «Χάρτη της Χαλέπας». 

Όποιος ποθεί την λευτεριά τηνε κερδίζει - Η Επανάσταση του Θερίσου

Το επαναστατικό κίνημα του Θερίσου (1905)
Στις 10 Μαρτίου 1905, ο Ελευθέριος Βενιζέλος με τους επιφανείς συνεργάτες του, Κων/νο Φούμη και Κων/νο Μάνο και με 400 ένοπλους Κρητικούς αιφνιδιάζοντας τον ύπατο αρμοστή, πρίγκιπα Γεώργιο, θα κηρύξει στο Θέρισο το ομώνυμο επαναστατικό κίνημα.
Η έναρξη της κινητοποίησης συνδέεται με το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου Θερίσου όπου σύσσωμοι οι Επαναστάτες θα υψώσουν την ελληνική σημαία, θα ζητωκραυγάσουν  “Ζήτω η Ένωση”, “Κάτω ο δεσποτισμός” και θα υπογράψουν το ιστορικό ψήφισμα.
«Ο Κρητικός λαός, συνελθών εις πάνδημον συλλαλητήριον εν Θερίσω της Κυδωνίας σήμερον την 10 Μαρτίου 1905 κηρύττει ενώπιον Θεού και ανθρώπων την πολιτικήν αυτού ένωσιν μετά του Βασιλείου της Ελλάδος, εις μίαν αδιαίρετον, ελευθέραν, συνταγματικήν πολιτείαν».
Εν Θερίσω τη 12 Μαρτίου 1905

Φωτογραφείων Αφών Ν Διαμαντόπουλου

ΑΔΕΛΦΟΙ Ν. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ.
Η πορεία των αδελφών Διαμαντόπουλων από το ξεκίνημά τους και μέχρι την τελική εγκατάστασή τους στα Χανιά, δεν ήταν μέχρι σήμερα γνωστή. Φημολογείται πως οι δυο αδελφοί εργάστηκαν για κάποιο διάστημα στη Σμύρνη, και πως ο Περικλής σπούδασε την φωτογραφία στο Παρίσι.

ΟΙ ΠΥΡΓΟΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΤΕΔΑΦΙΖΟΝΤΑΙ. Η ΝΗΣΟΣ ΑΛΛΑΖΕΙ ΟΨΙΝ

Εστία, αρ. φύλ. 319, 16.01.1901:
Σπουδαιότατον γεγονς διαδραματίζεται σήμερον ν Κρήτ. 
σκαπάνη κα τ ροτρον τς ερήνης κα τς ενομίας ξαλείφει κ το ραίου τς Κρήτης ρίζοντος τος παισίας μνήμης πύργους της, οτινες μετ τς περιοχς τωνδη πωλονται ς γρο π το Κρητικο Δημοσίου. 
λλοι γρο αματος πρέπει ν θεωρνται ο γρο ατοί, π τν ποίων τ αμαφθονον ρρευσε κα τος πότισε πλουσίως.

Μεχμέτ Αγά Γενίτσαρης

Στην Κάινα Αποκορώνου ζούσε ένας τρομερός γενίτσαρος που ονομαζόταν Μεχμέτ Αγάς Γενίτσαρης. Καταγόταν από την Τύνιδα της Τυνησίας και ήταν απόγονος κάποιου Αλή, σωματάρχη του τουρκικού στρατού, κατά την απόβαση του στον όρμο της Κύριας Γωνιάς το 1645.

Γεράσιμος Πικράκις, ένας πατέρας του Μπαλιού

H ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ TOY 1866 ΣΤΟ ΜΠΑΛΙ
http://dimitrissiregelas.blogspot.gr/2013_05_01_archive.html
 O όρμος του Μπαλί ήταν ένας από τα βασικά σημεία ανεφοδιασμού των επαναστατών κατά το 1866 -1869, αλλά και πύλη εισόδου των εθελοντικών σωμάτων που ήρθαν από την ελεύθερη Ελλάδα για να πολεμήσουν στο πλευρό των Κρητών.Στον όρμο του Μπαλί αποβιβάστηκε το 1866 ο Πάνος Κορωναίος και εκεί συγκεντρώνονταν οι άμαχοι περιμένοντας πλοίο να αναχωρήσουν για την Ελλάδα.

Μαλάξα ιστορία και τοπωνύμια

Η ιστορία της Κοινότητας Μαλάξας

Γράφει ο ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΣΙΣΤΡΑΚΗΣ*
Η Μαλάξα βρίσκεται υπεράνω της νότιας πλευράς του λιμανιού της Σούδας. Σχηματίζει δύο τραπεζωειδή οροπέδια. Το ψηλότερο, 614 περίπου μέτρα, γεμάτο από αμπέλια, ελαιώνες, βοσκοτόπια κ.λπ., το οποίο ονομάζεται ´Πούπα´ από το λατινικό pouppis, επειδή μοιάζει με πρύμνη πλοίου.
Η  άκρη του συγκεκριμένου ονομάζεται και Ψαρί. Η θέα από το οροπέδιο είναι πανοραμική.

23 Δεκεμβρίου 2016

Η νέα σημαία της Κρήτης.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας "San Fransisco Call", στις 14 Αυγούστου του 1896, η «Προσωρινή Κυβέρνηση της Κρήτης» επέλεξε την νέα  σημαία της Κρήτης.
Τα γεγονότα διαδραματίσθηκαν στης αρχές του καλοκαιριού του 1897 καθώς στο Βάμο οργανώθηκε η Μεταπολιτευτική Επανάσταση, η οποία άρχισε ουσιαστικά με την υπογραφή ενός Υπομνήματος στις Μεγάλες Δυνάμεις και κατέληξε σε πολεμικές επιχειρήσεις, που, αν και δεν είχαν θετικό αποτέλεσμα, οδήγησαν όμως στη συγκρότηση της «Γενικής Επαναστατικής Συνέλευσης των Κρητών», που διαδέχτηκε την «Κεντρική Επιτροπή της Μεταπολίτευσης της Κρήτης», η οποία κατηύθυνε τις ενέργειες των Κρητικών από το φθινόπωρο του 1895 ως τις αρχές του 1896.

ΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΜΑΛΑΞΑΣ (1906)

Πρός τόν Κρητικόν Λαόν
Τά δεσμά τά οποία έχάλκευσε διά τήν Πατρίδα τό άπαίσιον κίνημα το Θερίσσου έθραύσθησαν...
Στο αρχείο του Ιωάννη Γ. Γαλάνη βρέθηκε αντίγραφο του πρωτοκόλλου του κινήματος της Μαλάξας (Σεπτέμβριος 1906), το οποίο οργανώθηκε αρχικά από πολιτικούς και οπλαρχηγούς του Αποκόρωνα και των Σφακίων υπό τον Μανούσο Κούνδουρο προς αποτροπή της αποχώρησης του αρμοστή πρίγκιπα Γεωργίου από την Κρήτη.
Η επέλαση περίπου 1500 ενόπλων στη Χαλεπά υπό τους Γ. Δασκαλογιάννη, Εμμ. Ξηρά, Λ. Διωνάκη, Γ. Γαλάνη και Γ. Μυλωνογιάννη και η συμπλοκή τους με τα ευρωπαϊκά στρατεύματα κατά την ημέρα αναχώρησης του πρίγκιπα (12/24 Σεπτεμβρίου 1906) δεν εμπόδισαν την αποχώρηση του Γεωργίου,

21 Δεκεμβρίου 2016

Chef insurgé Lionis Λεωνίδας Λιωνάκης

Μια πραγματικά σπάνια φωτογραφία Κρητικού οπλαρχηγού (chef  Lionis) Λεωνίδας Λιωνάκης, όπως την αποθανάτισε ο φωτογράφος της εποχής Γεώργιος Ν. Διαμαντόπουλος (διακρίνεται σημείωση στο κάτω δεξιό άκρο της φωτογραφίας) και χρονολογείται πιθανώς στο 1906  κατά την διάρκεια του κινήματος της Μαλάξας.

Ο Κρητικός επαναστάτης εικονίζεται σε καρτ ποστάλ που εστάλη από Βρετανό στρατιωτικό που υπηρετούσε στην Κρήτη με το εκστρατευτικό σώμα των Royal Inniskilling Fusiliers
με την σημείωση στην οπίσθια όψη, στο ανάλογο πάντα  βρετανικό ύφος : Lionis is a gentleman we should like to meet. he causes more trouble than 20 other chiefs. He is said to be worth £24,000.000. (from plunder. I suppose.)

Δικώνυμος ή Σερβερής Νικόλαος και η Ρίμα του.

Καταγόταν από τον Καλλικράτης Σφακίων και πρώτος από την οικογένεια του κατοίκησε στο Κάτω Βαλσαμόνερο. Ήταν οπλαρχηγός της εποχής εκείνης. Αγωνίστηκε με θάρρος ενάντια στους Τούρκους που δημιουργούσαν προβλήματα στους Χριστιανούς και προσπαθούσαν συνεχώς να τους υποβιβάσουν.
Είχε δημιουργήσει μπαϊράκι από τα Σφακιά, το οποίο έδρασε μαζί με τους Μπίρη, Αποστολάκη και άλλους αγωνιστές και έσφαξαν 11 τούρκους στα σφαγεία Ρεθύμνης ως αντίποινο για τον θάνατο Χριστιανών. Έτσι ονομάστηκε και <<Τουρκοφάγος>>. Χαρακτηριστικά αναφέρει ένα τετράστιχο:
<<Ο Μπίρης, ο Δικώνυμος κι ένα Γερανιωτάκι 
αυτοί εκάναν την τουρκία να στάζει το φαρμάκι>>

17 Δεκεμβρίου 2016

Μια κόρη ναυτικού απαντά στους αγρότες της Κρήτης

Τον Δεκέμβρη του 2016 κι ενώ για σχεδόν μια εβδομάδα oι Έλληνες ναυτεργάτες απεργούν, με μια απαράδεκτη ενέργεια κοινωνικού αυτοματισμού, αγρότες στο λιμάνι του Ηρακλείου, επιτέθηκαν με μένος στους  απεργούς ναυτεργάτες πυρπολώντας ακόμη και τα εκδοτήρια της ΑΝΕΚ. Με αφορμή αυτά τα σοβαρά επεισόδια που δημιούργησαν (κουασιμόδοι και αλλότριοι συμπληρώνω) Κρητικοί αγρότες στο λιμάνι του Ηρακλείου, δημοσιεύεται η ακόλουθη επιστολή απάντηση:
Μια Αιγνουσσιωτίνα κόρη ναυτικού απαντά στους αγρότες της Κρήτης.
Λοιπόν, ο μπαμπάς μου, ήταν αρχιμηχανικός του Εμπορικού Ναυτικού. Ο πλήρης τίτλος ήταν Supervisor τάδε and Head of Technical Department of the... κάτι εντυπωσιακό.

16 Δεκεμβρίου 2016

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μεταφράζει Θουκυδίδη.

"...και οι δυο μας ξέρουμε ότι στις ανθρώπινες σχέσεις το δίκιο λογαριάζεται όταν υπάρχει ίση δύναμη για την επιβολή του, και πως, όταν αυτό δεν συμβαίνει, οι δυνατοί κάνουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι αποδέχονται όσα είναι υποχρεωμένοι να αποδεχτούν"
Θουκυδίδης [Ε', 89].
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΖΕΙ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ

10 Δεκεμβρίου 2016

9η Δεκεμβρίου 1898 η ανάστασις της Κρήτης

Η 9η Δεκεμβρίου 1898 θεωρείται η πρώτη μέρα της απελευθέρωσης της Κρήτης από τους Τούρκους.
Το νησί απελευθερωμένο από τον σχεδόν 230 χρόνων τουρκικό ζυγό και τους 4,5 αιώνες ενετοκρατίας που προηγήθηκαν, αποκτούσε αυτόνομο –τύποις- κράτος, ως ένα ενδιάμεσο καθεστώς μέχρι την ένωση με την Ελλάδα, που θα ερχόταν 15 χρόνια αργότερα, την 1η Δεκεμβρίου 1913.
Λιθογραφία τον 1898, με τίτλο: «Η ανάστασις της Κρήτης». Εικονίζονται από αριστερά: Ο σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ, ο Πρόεδρος του Εκτελεστικού Κρήτης Ιωάννης Σφακιανάκης, ο βασιλιάς Γεώργιος Α ', ο τσάρος της Ρωσίας Νικόλαος Β , η βασίλισσα Βικτωρία της Αγγλίας, η Κρήτη, ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Φέλιξ Φωρ, ο βασιλιάς της Ιταλίας Ουμβέρτος και ο λαός της Κρήτης που συντρίβει τις αλυσίδες της τουρκικής σκλαβιάς. (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)

9 Δεκεμβρίου 2016

Spina nel cuore di Venezia

Αγκάθι στην καρδιά της Βενετίας, Spina nel cuore di Venezia , ήταν το όνομα που έδωσαν οι Ενετοί άρχοντες της Κρήτης στο οροπέδιο του Λασιθίου. Φυσικό απόρθητο φρούριο, αποτέλεσε εστία αλλεπάλληλων επαναστάσεων στους πρώτους αιώνες της Ενετικής κυριαρχίας.
Για το λόγο αυτό, η γαληνοτάτη δημοκρατία διέταξε την ερήμωσή του, εκπληρώνοντας έτσι το ρητό του Τάκιτου 
«ubi solitudinem faciunt, pacem appellant» (ετούτοι φτιάχνουν έρημο και την αποκαλούν ειρήνη)

Η ξανθιά νεράιδα στο Ψυχρό, που μαγνήτισε το 1942 τον Ιταλό ανθρωπολόγο Lidio Cipriani

e-storiesKritis.


(Η ιστορία με κλικ στην εικόνα)

Σχετικά 

Φωτογραφικό αρχείο Lidio Cipriani.«Κρήτη 1942».   

Κρήτη 1942. Η πορεία του Lidio Cipriani

Η Κρήτη και η μεσογειακή προέλευση του πολιτισμού. Lidio Cipriani

8 Δεκεμβρίου 2016

Colonel Émile-Honoré Destelle (1856-1944)

Το αρχείο του Γάλου συνταγματάρχη Émile Honoré Destelle επικεφαλής του δεύτερου Σώματος Στρατού στην Κρήτη το 1897.


(Το αρχείο με κλικ στην εικόνα)


Κρήτες την εποχή των επαναστάσεων

Μερικές επιλεγμένες φωτογραφίες που αποτυπώνουν την διαχρονική λεβεντιά των Κρητικών της ηρωικής  εποχής των αντρών και των αρμάτων.

Η Κρητική Επανάσταση του 1897 πρωτοσέλιδο σε γαλλική εφημερίδα της εποχής

Flirt in kreta

Φλερτ στα γερμανοκρατούμενα αλλά πάντοτε ειδυλλιακά Χανιά.

Φώτο αρχείου Δ. Σκαρτσιλάκη

John Ρendlebury ο Λόρενς της Κρήτης

Τον Ιούνιο του 1940, τέσσερις μήνες πριν την έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου, έφτασε στο Ηράκλειο ο Άγγλος Τζων Πέντλμπερι (John Ρendlebury) και ανέλαβε Γενικός Πρόξενος της Αγγλίας στην Κρήτη.

Ο Τζον Πέντλμπερι (δεξιά) με την παραδοσιακή κρητική φορεσιά.
Ο Πέντλμπερι ήταν αρχαιολόγος, διάδοχος του Άρθουρ Έβανς στην Κνωσό, στον οποίο το υπουργείο Πολέμου της Βρετανίας ανέθεσε την προπαρασκευή της αντίστασης εναντίον των Γερμανών, σε περίπτωση που εκείνοι επιτίθονταν στην Κρήτη. Όσο ζούσε ήταν ένας μύθος για ολόκληρο το νησί. Γνώριζε καλά τους Κρητικούς, ήταν αγαπητός, μιλούσε άπταιστα την ελληνική γλώσσα και το κρητικό ιδίωμα και ήξερε την κάθε πέτρα και το κάθε μονοπάτι στα βουνά της Κρήτης.