15 Ιουλίου 2016

Ο Γορτύνιος Κώδικας Δικαίου

Η επιγραφή με τους νόμους της Γόρτυνας.
 Η Μεγάλη Επιγραφή δεν είναι μόνο οι νόμοι της Γόρτυνας, αλλά ο αρχαιότερος ελληνικός κώδικας δικαίου και έχει χαρακτηριστεί ως η μεγαλύτερη προσφορά της Κρήτης, κατά την κλασσική εποχή, στον παγκόσμιο πνευματικό πολιτισμό.

Το 1884 βρέθηκε και διασώθηκε η Μεγάλη Επιγραφή από τους Ιωσήφ Χατζηδάκη, Στέφανο Ξανθουδίδη και τον Ιταλό Federico Halbherr. Αυτό ήταν η αιτία για την έναρξη ανασκαφών στη Γόρτυνα.
Οι εργασίες άρχισαν μετά το 1898, όταν αυτονομήθηκε η Κρήτη, από την Ιταλική Αρχαιολογική Αποστολή σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Υπηρεσία, και κράτησαν ως το 1940
Γόρτυνα. Επιγραφή με τους νόμους Αρχικά, οι νόμοι ήταν εντοιχισμένοι στον τοίχο ενός δημόσιου κτιρίου που χρησιμο-ποιούσαν ως Βουλευτήριο ή Εκκλησιαστήριο. Περιέχονται στην Δωδεκάδελτο ή Μεγάλη Επιγραφή, η οποία δε βρέθηκε ολόκληρη. Ένα τμήμα της που βρέθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, περιείχε τους 15 πρώτους στίχους της 11ης στήλης. Είκοσι χρόνια μετά, ανακαλύφθηκε ένα νέο τμήμα στο οποίο αναγράφονταν οι 15 πρώτοι στίχοι από τους νόμους. Το 1884 ολοκληρώθηκαν οι ανασκαφές και βρέθηκαν όλα τα τμήματα της Μεγάλης Επιγραφής, γεγονός που θεωρήθηκε ως η μεγαλύτερη αρχαιολογική ανακάλυψη του περασμένου αιώνα.
Η Μεγάλη Επιγραφή έχει γραφτεί σε βουστροφηδόν γραφή, με την κατεύθυνση των λέξεων να αλλάζει σε κάθε σειρά εναλλάξ από δεξιά προς τα αριστερά και αντίθετα. Η γραφή αυτή μοιάζει με την κίνηση του βοδιού καθώς οργώνει, έτσι και πήρε το όνομα της. Αποτελείται από 12 στήλες ή δέλτους (Δωδεκάδελτος) και εκτείνεται σε 630 - 640 στίχους, από τους οποίους σώζονται οι 605. Οι νόμοι αφορούν σε ζητήματα αστικού δικαίου και όχι ποινικού ή εμπορικού. Αποτελούν υπόδειγμα λόγο του πνεύματος της ελευθερίας που τους διέπει, καθώς είναι και προοδευτικοί.

Τμήμα της Μεγάλης Επιγραφής με τον Γορτύνιο Κώδικα Δικαίου.
Σχετικά με την Επιγραφή της Γόρτυνας από τη Βικιπαίδεια
Η Επιγραφή της Γόρτυνας είναι η αρχαιότερη σήμερα γνωστή νομοθεσία του Ευρωπαϊκού Χώρου. Χρονολογείται στο πρώτο ήμισυ του 5ου αι. π.Χ. και βρίσκεται χαραγμένη  στον αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας στην Κρήτη.
Την δεκαετία του 1880 οι Ιταλοί αρχαιολόγοι Φεντερίκο Χάλμπχερ και Έρνστ Φαμπρίτσιους ανακάλυψαν κατά την διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών την επιγραφή.
Η επιγραφή είναι χαραγμένη σε 12 στήλες πάνω σε 42 συνεχόμενες πέτρες που είναι τμήμα τοίχου ενός αρχαίου δημόσιου κτηρίου στην Αγορά της αρχαίας πόλης. Το κτίριο αυτό, την ρωμαϊκή εποχή ενσωματώθηκε στο κτίριο του ωδείου.
Το κείμενο είναι σε αρχαία δωρική διάλεκτο και διαιρείται σε δώδεκα στήλες των οποίων το μήκος κυμαίνεται μεταξύ 53 και 55 γραμμών. Η φορά της γραφής είναι βουστροφηδόν, αλλάζει δηλαδή με κάθε σειρά και διαβάζεται από τα δεξιά προς τα αριστερά και αντιθέτως. Το αλφάβητο της γραφής είναι ακόμα ελλιπές, αφού δεν συναντώνται τα γράμματα φι, χι, ψι, ζήτα, ήτα και ωμέγα.
Το περιεχόμενο της επιγραφής
Πρόκειται για καταγραφή παλαιότερων νόμων. Μερικά παραδείγματα είναι:
Οικογενειακό δίκαιο: υιοθεσία, νομική θέση της γυναίκας και της χήρας, νομική θέση των παιδιών που γεννιούνται μετά από χωρισμό, νομική θέση παιδιών από γάμο μεταξύ ελεύθερων και σκλάβων ή αλλοδαπών
Κληρονομικό δίκαιο: η λεγόμενη επίκληρος
Εμπορικό δίκαιο: Συμβόλαιο αγοράς, κατάσχεση, ιδιοκτησία των σκλάβων και των παιδιών τους
ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Μην πυροβολείτε ασκόπως