Με επίκεντρο τον λαϊκό πολιτισμό της Κρήτης. Πολυσκεύος και πολυεργαλείο
σημάδεψε την εξέλιξη του πολιτισμού για χιλιάδες χρόνια.
Το φτηνό υλικό που άλλαξε την ιστορία.
(Η πολύτιμη συνεισφορά της νεροκολοκύθας)
Κείμενο: Νίκος Ψιλάκης
Πάνε χρόνια από τότε που είδα τον τελευταίο καφετζή να κρατά μια κολοκύθα γεμάτη κρασί και να σερβίρει τους πελάτες του. Πάνε χρόνια κι από τότε που είδα για τελευταία φορά φλασκιά και τσούκους μέσα σε βούργες, κρεμασμένα στις ζώνες των ανθρώπων ή στα σκαρβέλια των γαϊδάρων. Κι αν γράφω τούτες τις γραμμές, δεν είναι (μόνο) για να πλέξω το εγκώμιο... του τσούκου, αλλά για να μεταφέρω μερικές απλές σκέψεις σχετικά με τις διαδοχικές εξελίξεις του υλικού πολιτισμού και την ταχύτητα με την οποία μεταπίπτει το πολύτιμο σε ασήμαντο, φτηνό, ευτελές. Μετά την εμφάνιση του πλαστικού, και μέσα σε πολύ λίγα χρόνια, το πιο πολύτιμο υλικό του προβιομηχανικού κόσμου απαξιώθηκε και πέρασε σε μιαν άλλη εννοιολογική κατηγορία: στην κατηγορία των «αζήτητων». Γιατί η νεροκολοκύθα (ο κρητικός τσούκος) υπήρξε ένα από τα πιο χρηστικά φυτικά είδη όλων των εποχών. Άνετα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως πολυ-σκεύος!
Πάνε χρόνια από τότε που είδα τον τελευταίο καφετζή να κρατά μια κολοκύθα γεμάτη κρασί και να σερβίρει τους πελάτες του. Πάνε χρόνια κι από τότε που είδα για τελευταία φορά φλασκιά και τσούκους μέσα σε βούργες, κρεμασμένα στις ζώνες των ανθρώπων ή στα σκαρβέλια των γαϊδάρων. Κι αν γράφω τούτες τις γραμμές, δεν είναι (μόνο) για να πλέξω το εγκώμιο... του τσούκου, αλλά για να μεταφέρω μερικές απλές σκέψεις σχετικά με τις διαδοχικές εξελίξεις του υλικού πολιτισμού και την ταχύτητα με την οποία μεταπίπτει το πολύτιμο σε ασήμαντο, φτηνό, ευτελές. Μετά την εμφάνιση του πλαστικού, και μέσα σε πολύ λίγα χρόνια, το πιο πολύτιμο υλικό του προβιομηχανικού κόσμου απαξιώθηκε και πέρασε σε μιαν άλλη εννοιολογική κατηγορία: στην κατηγορία των «αζήτητων». Γιατί η νεροκολοκύθα (ο κρητικός τσούκος) υπήρξε ένα από τα πιο χρηστικά φυτικά είδη όλων των εποχών. Άνετα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως πολυ-σκεύος!