*Σύμφωνα με το θρύλο ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας έστειλε στην Κρήτη από την Κωνσταντινούπολη δώδεκα πρίγκιπες, δώδεκα άρχοντες δηλαδή της πόλης της Κωνσταντινούπολης και μαζί με αυτούς μετεγκαταστάθηκαν στο νησί και οι οικογένειες τους. Το νησί, συνεχίζοντας με το θρύλο, τότε διαιρέθηκε σε δώδεκα τμήματα καθώς ένα έλαβε κάθε μια από τις οικογένειες. Ο Θρύλος μας λέει ότι αυτοί οι Πρίγκιπες έφεραν μαζί τους μια αίγλη και ένα κύρος που άρμοζε στην ρωμαϊκή αυλή της παγκόσμιας πρωτεύουσας της εποχής Κωνσταντινούπολης και επιπλέον ότι επανέφεραν πλήρως τον χριστιανισμό στο νησί , ο πληθυσμός του οποίου και η θρησκεία του συγκεκριμένου πληθυσμού είχε αλλοιωθεί ύστερα από την μακροχρόνια αραβική κυριαρχία. Ακόμα αναφέρονται και οι περιοχές τις οποίες έλαβε η κάθε οικογένεια και μια περιγραφή της κάθε αρχοντικής οικογενείας.
Τα ονόματα των κεφαλών των αρχοντικών οικογενειών των Δώδεκα Αρχοντόπουλων είναι τα εξής : Ιωάννης Φωκάς (το όνομα της οικογένειας άλλαξε κατά την εποχή της Ενετοκρατίας σε Καλλέργη), Μαρίνος Σκορδίλης, ανιψιός του αυτοκράτορα, Φίλιππος Γαβαλάς, Θωμάς Αρχολέος, Ευστάθιος Χορτάτζης, Λέων Μουσούρος, Κωνσταντίνος Βαρούχας, Ανδρέας Μελισσηνός, Λουκάς Λίθινος, Νικηφόρος Αργυρόπουλος, Δημήτριος Βλαστός και Ματθαίος Καφάτος. Όλοι τους ήσαν αρχηγοί οικογενειών που σύμφωνα με το Θρύλο είχαν μέχρι και 8 αρσενικά μέλη.
…Ένα έγγραφο το οποίο υπογράφεται από τον «Αλέξιο Κομνηνό Πορφυρογέννητο» αναφέρει ότι ο αυτοκράτορας έστειλε μια αρμάδα με πάνω από εκατό πλοία στην Κρήτη που τότε είχε επαναστατήσει και απειλούσε τους κάτοικους με καταστροφή του νησιού αν δεν δήλωναν υποτέλεια στον ρωμαϊκό θρόνο , στον γιο του αυτοκράτορα , Ισαάκιο , και τους δώδεκα άρχοντες που ηγούνταν του στόλου….
“ΠOΤΕ ΘΑ ΚAΝΕΙ ΞΑΣΤΕΡΙΑ”
Το ριζίτικο τραγούδι της λευτεριάς των Ελλήνων