Κουζουλάδες : Αζίζ Τζερτζίς

24 Απριλίου 2017

Αζίζ Τζερτζίς

Άγιος Γεώργιος ο κοινός άγιος χριστιανών και μουσουλμάνων και η εικόνα του στο Ηράκλειο ως μουσουλμάνου!

Ο Άγιος Γεώργιος είναι ο μοναδικός άγιος τον οποίο τιμούν χριστιανοί και μουσουλμάνοι, παράδοση που ανάγεται στα χρόνια ακόμη που η οθωμανική αυτοκρατορία εκστράτευε για την κατάκτηση των χριστιανικών ή ελληνικών περιοχών. Κατά την εκστρατεία στην Κρήτη (από το 1645) οι Οθωμανοί ήδη τιμούσαν τον Άγιο και τον ονόμαζαν Αζίζ Τζερτζίς, είχαν δε ενσωματώσει τον εορτασμό στην μουσουλμανική εορτή του Χιντρελέζ, τον Μάιο.

Κατά την πολιορκία του Χάνδακα (1648-1669), όταν γινόταν κάποια μάχη κοντά σε μοναστήρι αφιερωμένο στον Άη Γιώργη ήταν γι αυτούς δεδομένο ότι θα έχαναν! Τέτοιες μαρτυρίες υπάρχουν για τη μονή Αγίου Γεωργίου Γοργολαΐνη. Στο Ρέθυμνο μια από τις εκκλησίες που άφησαν οι Οθωμανοί μετά την κατάκτηση (1646) ήταν του Αγίου Γεωργίου, ενώ όταν κατακτούσαν περιοχές στη Μέση Ανατολή δεν πείραζαν τις μονές που ήταν αφιερωμένες στον Άη Γιώργη. Κι όχι μόνο αυτό, την ημέρα της γιορτής του Αγίου ακόμη συρρέουν και μουσουλμάνοι για να προσκυνήσουν.

Πολωνός περιηγητής που επισκέφτηκε το Ηράκλειο τον 18ο αιώνα αναφέρει ότι είδε σε τζαμί την εικόνα του Αγίου Γεωργίου με μουσουλμανική φορεσιά. Ο Άη Γιώργης της Γρόττα είναι επίσης η μοναδική ορθόδοξη εκκλησία, που λειτουργούσε μέσα στην πόλη του Ρεθύμνου, επί Οθωμανοκρατίας κατά τα σκληρά χρόνια 1654 μέχρι 1844.

Ίσως η εξήγηση για τη μουσουλμανική λατρεία στον Άγιο να σχετίζεται με το γεγονός ότι είναι άγιος μαχητής.

Και σήμερα στη Θράκη οι μουσουλμάνοι πάνε στις εκκλησίες μαζί με τους χριστιανούς στην εορτή του Αγίου.

Η εικόνα σε «αναγεννησιακή» τεχνοτροπία- δημιουργήθηκε στα 1746 από τον ιερέα της εποχής Νικόλαο Καντούνη και υπάρχει στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Ο άγ. Γεώργιος ο Επανωσήφης

Στο νομό Ηρακλείου βρίσκεται η ιστορική μονή του αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, η λεγόμενη «μονή Επανωσήφη». Το σπουδαίο αυτό μοναστικό κέντρο της κεντρικής Κρήτης είχε την ιδιαιτερότητα ότι βρισκόταν ανάμεσα σε χωριά με αμιγώς μουσουλμανικό πληθυσμό! Όμως, παρά τα προβλήματα που προκαλούσαν ενίοτε φανατικοί και θερμόαιμοι μουσουλμάνοι, η θαυματουργική δύναμη του αγίου τον είχε καταστήσει σεβαστό στη συντριπτική πλειοψηφία τους.

Στην εφημερίδα Ελεύθερη Σκέψις Ηρακλείου στις 12.7.1930 διαβάζουμε:

«Ακόμη και αυτοί οι Τούρκοι των πέριξ χωρίον επίστευον εξ ολοκλήρου προς την θαυματουργόν δύναμιν του αγίου. Αυτοί μάλιστα το πρώτο αρσενικό αρνί το οποίον εγεννάτο εις το κοπάδι των, το εσάμωναν [=σημείωναν] του Αγίου Γεωργίου και του το επήγαιναν άμα εμεγάλωνε».

Κατά την Τουρκοκρατία, ο Τούρκος αγάς που κατείχε το κτήμα, όπου βρίσκεται το ξωκλήσι του αρχαγγέλου Μιχαήλ (Μετόχι του Αηστράτηγου), περιγελούσε τον άη Γιώργη και, όταν ο ηγούμενος του Επανωσήφη προσπάθησε να τον πείσει για τη θαυματουργική δύναμη του αγίου, εκείνος απείλησε να σφάξει όλους τους μοναχούς, αν δεν κάνουν τον άγιο να προκαλέσει βροχή, μεσούντος του Ιουνίου. Οι μοναχοί επιδώθηκαν σε ολονύκτια προσευχή αλλά μέχρι το πρωί δεν υπήρχε ούτε ένα σύννεφο στον ουρανό. Ο αγάς ξεκίνησε με ομάδα ενόπλων για τη σφαγή, όταν όμως έφτανε κοντά στη μονή, άρχισε να βρέχει. Άνοιξαν οι καταρράκτες του ουρανού και οι Τούρκοι, για να γλιτώσουν, μπήκαν στον ανεμόμυλο της μονής. Στη συνέχεια ο αγάς όχι μόνο σεβάστηκε τον άγιο, αλλά και δώρισε το μετόχι στο μοναστήρι.

Τα παραπάνω καταγράφονται στο Νίκου Ψιλάκη Μοναστήρια και ερημητήρια της Κρήτης, Ηράκλειο 1994, τόμ. Α΄, σελ. 50 και 60

ΠΗΓΗ