Πρόκειται για ένα μόρφωμα
θεσμού κοινοτικής αυτοδιοίκησης, στα πλαίσια των προνομίων που παρείχαν οι
Οθωμανοί στους Χριστιανικούς κυρίως πληθυσμούς για να αποφύγουν την έξαρση των
εθνικού χαρακτήρα επαναστατικών εξεγέρσεων. Γράφει για αυτόν τον θεσμό η Κάλλια Καλλιατάκη - Μερτικοπούλου: Η κοινοτική αυτοδιοίκηση των Χριστιανών της Κρήτης, παρά τις υποσχέσεις του Πορθητή Κιοπρουλή, κατακτήθηκε αργοπορημένα και δύσκολα, σε σύγκριση προς τις υπόλοιπες επαρχίες της Αυτοκρατορίας. Προεστώτες, πρόκριτοι, πρωτόγεροι και συμβούλια γερόντων μνημονεύονται από την πρώιμη τουρκοκρατία, αλλά τακτικά συγκροτημένα δημογεροντιακά σώματα ελλείπουν. Ο δημογεροντιακός θεσμός αναγνωρίσθηκε επίσημα το 1858, οπότε συστήθηκαν στις έδρες των τριών τμημάτων, δηλαδή στα Χανιά, το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο, οι χριστιανικές και μουσουλμανικές κεντρικές δημογεροντίες, με εκπροσώπους των πόλεων και των επαρχιών. Στη δικαιοδοσία των δημογεροντιών αναγόταν η επίλυση προβλημάτων οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου, καθώς και η επιστασία κοινωφελών καταστημάτων, σχολείων, νοσοκομείων κ.α. Οι δημογεροντίες παρενέβαιναν και στη διαχείριση των ορφανικών περιουσιών (μέσω της Χριστιανικής Ορφανικής Τραπέζης.) Συγκεκριμένα επιτρόπευαν τα ορφανά από πατέρα ανήλικα παιδιά και διακανόνιζαν τα περιουσιακά τους στοιχεία μέχρι να ενηλικιωθούν. Το αρχείο της Δημογεροντίας Ηρακλείου απεικονίζει ακριβώς το σύνολο αυτών των δραστηριοτήτων και την βήμα προς βήμα εξέλιξή τους από το 1858 έως το 1900 περίπου.
Χριστιανική Δημογεροντία Λασιθίου
Η Δημογεροντία είναι ένας κοινωνικός θεσμός που αναπτύχθηκε
και εξελίχθηκε μέσα στην τοπική κοινωνία διαδέχτηκε και εφαρμόστηκε ιδίως στην
Κρήτη κατά την ύστερη τουρκοκρατία .Κάτω από την πίεση των Μ.Δηναμεων για την
εφαρμογή των διατάξεων του οργανικού νόμου επιτυγχάνεται μεταξύ των άλλων και
τη σύσταση και επίσημη λειτουργία πέντε τώρα αντί των τριών Χριστιανικών
Δημογεροντιών στο νησί . Μιας ανά νέο διοικητικό διαμέρισμα που κλήθηκαν
τμήματα και ήταν Χανίων ,Σφακίων ,Ρεθύμνης ,Ηρακλείου και Λασιθίου .
Έτσι εμφανίστηκε στο προσκήνιο και ιδρύθηκε με απόσχιση από την παλαιά χριστιανική δημογεροντία Ηρακλείου, η χριστιανική δημογεροντία Λασιθίου (Χ.Δ.Λ.) . Νέα διοικητική οντότητα (σωματείο) που στεγάζονταν σε κτιριακές εγκαταστάσεις στο κέντρο της Νεάπολης. Η δημογεροντία προσλαμβάνει γραμματέα, και υπαλληλικό προσωπικό, τηρεί αρχείο αλληλογραφίας και πρακτικά συνεδριάσεων ταυτόχρονα κρατεί τα αντίστοιχα βιβλία πρωτόκολλο και αρχείο εισερχόμενων και εξερχόμενων εγγράφων .
Η χριστιανική δημογεροντία διοικούνταν από πέντε μέλη. Το ένα από τα πέντε μέλη αυτά ήταν κληρικός και επιλέγονταν από τον επίσκοπο Πέτρας ο οποίος ήταν πρόεδρος της χριστιανικής δημογεροντίας συμμετείχε επίσης ο ένας από τους δυο χριστιανούς δικαστές και ένας από τους δυο χριστιανούς σύμβουλους του συμβουλίου της διοικήσεως. Τα υπόλοιπα δυο μέλη αναδεικνύονταν από τα εκλεκτορικά σώματα .Δημιουργήθηκαν επίσης μικρές αυτοδιοικούμενες Δημογεροντίες σε κάθε χωριό στην περιοχής ευθύνης της χριστιανικής δημογεροντίας Λασιθίου άνηκαν οι επαρχίες «Λασιθίου, Μεραμβέλου, Σητείας , Ιεράπετρας και Αρκαδίας ».
Έτσι εμφανίστηκε στο προσκήνιο και ιδρύθηκε με απόσχιση από την παλαιά χριστιανική δημογεροντία Ηρακλείου, η χριστιανική δημογεροντία Λασιθίου (Χ.Δ.Λ.) . Νέα διοικητική οντότητα (σωματείο) που στεγάζονταν σε κτιριακές εγκαταστάσεις στο κέντρο της Νεάπολης. Η δημογεροντία προσλαμβάνει γραμματέα, και υπαλληλικό προσωπικό, τηρεί αρχείο αλληλογραφίας και πρακτικά συνεδριάσεων ταυτόχρονα κρατεί τα αντίστοιχα βιβλία πρωτόκολλο και αρχείο εισερχόμενων και εξερχόμενων εγγράφων .
Η χριστιανική δημογεροντία διοικούνταν από πέντε μέλη. Το ένα από τα πέντε μέλη αυτά ήταν κληρικός και επιλέγονταν από τον επίσκοπο Πέτρας ο οποίος ήταν πρόεδρος της χριστιανικής δημογεροντίας συμμετείχε επίσης ο ένας από τους δυο χριστιανούς δικαστές και ένας από τους δυο χριστιανούς σύμβουλους του συμβουλίου της διοικήσεως. Τα υπόλοιπα δυο μέλη αναδεικνύονταν από τα εκλεκτορικά σώματα .Δημιουργήθηκαν επίσης μικρές αυτοδιοικούμενες Δημογεροντίες σε κάθε χωριό στην περιοχής ευθύνης της χριστιανικής δημογεροντίας Λασιθίου άνηκαν οι επαρχίες «Λασιθίου, Μεραμβέλου, Σητείας , Ιεράπετρας και Αρκαδίας ».
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μην πυροβολείτε ασκόπως