9 Μαΐου 2023

Την εποχή του τσίγκου

Η αλλιώς εποχή της χρήσης των φυσικών πόρων, τότε που οι άνθρωποι βασιζόταν στα φυσικά υλικά από ξύλο, πέτρα, πηλό, μέταλλο, γυαλί κι όλα βέβαια τα προϊόντα φυσικής προέλευσης. Οτιδήποτε δηλαδή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες στην καθημερινότητα μιας κοινωνίας που διαβιούσε με έναν τρόπο ζωής οπωσδήποτε πιο κοντά στα ανθρώπινα μέτρα. Πριν η ανθρωπότητα στο όνομα της τεχνολογικής προόδου κυριευμένη υπό την ευφορία της ευκολίας των πλαστικών προϊόντων μιας χρίσεως γυρίσει οριστικά σελίδα για να εισέλθει ανεπιστρεπτί στην εποχή της ανεξέλεγκτης κατάχρησης που κυριολεκτικά κατέκλυσε των πλανήτη μετατρέποντας των ανεπανόρθωτα σε βρώμικη χωματερή.
Τότε που η οικολογία δεν ήταν άποψη λόγο μόδας, αλλά αναγκαία γνώση από βιώσιμες πρακτικές κατασταλαγμένης εμπειρίας, οι τακτικές που εφαρμόζονταν στηρίζονταν σε πραγματικά απόλυτα οικολογικές συμπεριφορές, χαρακτηρίζοντας ένα οργανωμένο σύστημα κυκλικής οικονομίας, μιας αληθινά ήπιας και αειφόρου ανάπτυξης.*

( Όταν οι άνθρωποι εκτός από ντενεκέδες, εμπιστεύονταν τις σκέψεις τους πάνω στο χαρτί)

Με αφορμή μια νοσταλγική φωτογραφία του Έλληνα φωτογράφου Τάκη Τλούπα, όπου εκτός άλλων στο κάδρο που ''αποθανάτισε'' διακρίνονται δύο ταπεινές νεροντενέκες (μεταλλικά δοχεία νερού εργονομικά σχεδιασμένα και ενισχυμένα για την μεταφορά τους με υποζύγια) Εξαιτίας λοιπόν τούτης της φωτογραφίας αναδύθηκαν θύμισες από τα μικράτα μου και για άλλα σκεύη από τα χρειαζούμενα εκείνης της εποχής. Παράλληλα μου κέντρισε το ενδιαφέρων να ψάξω για ανάλογο φωτογραφικό υλικό στο υπερδίκτυο, από ότι όμως διαπίστωσα κατά την αναζήτηση σε σχετικές εικόνες δεν βρίσκει κανείς και πολλά πράγματα, ιδίως για τσίγκινα σκεύη, όπως φαίνεται πρόκειται για εντελώς απαξιωμένα αντικείμενα καθημερινής χρήσης μιας όχι και τόσο πολύ μακρινής εποχής. Αδιαφορία που πιθανόν οφείλεται στην αντίληψη ότι πρόκειται για άχρηστες παλιατζούρες του ''χθές'' ανάξια ενδιαφέροντος φτηνιάρικα αντικείμενα, μαζί ίσως με την πεποίθηση ότι δεν σπανίζουν αφού παραμένουν πολλά ακόμη καταχωνιασμένα σε αποθήκες.
Για το ίδιο θέμα ωστόσο όσον αφορά των γραπτό λόγο η κουβέντα δίνει και παίρνει αφού το υπερδίκτυο βρίθει από εκτενή λαογραφικά χρονογραφήματα που αναφέρονται με λεπτομερείς και παραστατικές περιγραφές για τις ειδυλλιακές δεκαετίες προ του ΄70.
Αρκετά από τα κείμενα μάλιστα αναπολούν τον τότε τρόπο ζωής, στην βάση του οποίου η καθημερινή διαβίωση που με τόση ζέση εκθειάζεται, εξυπακούεται ότι αποτελούσε τον ορισμό του περιβόητου «λιτού βίου»** Όρος που επανήλθε με ντόρο πρόσφατα, όταν τον επικαλέστηκαν ως πρότυπο μοντέλο σύγχρονης εναλλακτικής πρότασης κάποιοι από τους πολιτικούς μας φωστήρες***

Με αυτήν την ευκαιρία παραθέτω κάνα δυό σχετικές ιδιωματικές λεξούλες της Κρητικής διαλέκτου μάλλον σπάνιες καθότι απουσιάζουν κι αυτές από την αναζήτηση στο διαδίκτυο.
Τσιγκομπράτη: τσίγκινα (μεταλλικά) + μπράτη (πράγματα ) το σύνολο σχεδόν των απαραίτητων σκευών που χρειάζονταν για την εργασία κυρίως του τρύγου στα αμπέλια. Αναφέρω μερικά: τσιγκάκια, τσίγκος (αλουσιδιάστρα) ποταμός, σκάφες , σκαφάκια, σουρωτήρια, κοφίνια …Τα περισσότερα από αυτά τα σκεύη κατασκευαζόταν από τσίγκο (εκτός από τις κόφες) χειροποίητα βέβαια από τοπικές βιοτεχνίες.
Τσικαλομπράτη: τα αναγκαία σκεύη που απαιτούντο για το στήσιμο του νοικοκυριού της κουζίνας.
Σχετικό (link) ΕΔΩ


 *Είπα **Ξείπα 

***Προφανώς αφού πρώτα θα είχαν σιγουρέψει τον γάιδαρο τους στην Ελβετία.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Μην πυροβολείτε ασκόπως