Έλος Λιβάδας Θραψανού. Στην ανατολική πλευρά του οικισμού Θραψανού, που
βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του υψιπέδου του Καστελίου Πεδιάδας,
δυτικά-βορειοδυτικά του ορεινού όγκου της Δίκτης. Πρόσβαση μέσω του οικισμού
στρίβοντας αριστερά στην έξοδο προς το Καστέλι. Ακολουθείστε τον ασφαλτοστρωμένο
δρόμο για 1 περίπου χλμ προς τη λιμνοδεξαμενή.
Επίσης από τους Αποστόλους στον επαρχιακό δρόμο Ηρακλείου – Καστελίου, στρίβωντας δεξιά μέσα στον οικισμό στο δρόμο του δημοτικού σχολείου και προχωρόντας νότια για 4 χιλιόμετρα.Η αρχαιότερη μνεία του οικισμού αναφέρεται σε έγγραφα του δουκικού αρχείου του Χάνδακα το 1379. Αναφέρεται από τον Fr. Barozzi το 1577, από τον Καστροφύλακα το 1583 και από το Βασιλικάτα το 1630. Στην τουρκική απογραφή του 1671 αναφέρεται σαν Comlekci=χωριό των αγγειοπλαστών. Η ονομασία Θραψανό προέρχεται από το ρήμα θάλπω από το οποίο έγινε το θλάπω και θράψω = ζεσταίνω, θερμαίνω. Θραψανός λοιπόν είναι ο καμηνιάρης, εκείνος δηλαδή που ψήνει τα αγγεία. Την περίοδο της Βενετοκρατίας το Θραψανό ήταν φέουδο της οικογένειας των Κορνάρων. Σε μικρή απόσταση από το Θραψανό είναι η εκκλησία της παναγίας της Πηγαϊδιώτισσας.Την προσωνυμία την πήρε από το πηγάδι που υπάρχει και σήμερα στη μέση του δρόμου, δίπλα στην εκκλησία. Κατά την παράδοση η Παναγία δεν άφηνε κανένα να πνιγεί γιατί αν έπεφτε κανείς τον νερό αμέσως πλήθαινε και τον έβγαζε σώο και αβλαβή. Η περιοχή με την άργιλο αγγειοπλαστικής ανήκε επί τουρκοκρατίας στο φέουδο του τούρκου Ελχάτζ Αλή στην περιοχή Λιβάδα, ο οποίος κατόρθωσε να πάρει φιρμάνι από τον σουλτάνο, οι αγγειοπλάστες του Θραψανού να πληρώνουν δεκάτη από τις εισπράξεις που θα είχαν από την πώληση των αγγείων Όπως είναι φανερό από τα παραπάνω το έλος προέκυψε από τις εσκαφές στο αργιλώδες έδαφος της Λιβάδας και για εκατοντάδες χρόνια γεμίζει με τις χειμερινές βροχές.Η στάθη του νερού κυμαίνεται ανάλογα με την εποχή. Και συχνά το χειμώνα και την άνοιξη δημιουργούνται εποχιακά έλη στα παρακείμενα χωράφια. Πλέον το έλος έχει εκβαθυνθεί και διπλασιαστεί σε μέγεθος, με σκοπό να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά και σαν λιμνοδεξαμενή άρδευσης.
ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ: Περισσότερα από 120 είδη έχουν καταγραφεί
κυρίως κατά τη μετανάστευση. Χρακτηριστικά: Λευκοτσικνιάς, μικροτσικνιάς,
νυχτοκόρακας, μπεκατσίνι, λασπότρυγκας, νερόκοτα, καλαμοκανάς, νανοσκαλίδρα,
σταχτοσκαλίδρα, ακτίτης, γκιώνης, δεντροχελίδονο, βουρλοποταμίδα,
τσιχλοποταμίδα, μουστακογλάρονο, αργυρογλάρονο, μαχητής, βουνοσταχτάρα,
χαλκόκοτα, λευκόουρη καλημάνα, καλημάνα, στεπόκιρκος, πετρίτης, πετρτριλίδα,
βαλτόπαπια, γκισάρι, φαλαρίδα.
Επίσης από τους Αποστόλους στον επαρχιακό δρόμο Ηρακλείου – Καστελίου, στρίβωντας δεξιά μέσα στον οικισμό στο δρόμο του δημοτικού σχολείου και προχωρόντας νότια για 4 χιλιόμετρα.Η αρχαιότερη μνεία του οικισμού αναφέρεται σε έγγραφα του δουκικού αρχείου του Χάνδακα το 1379. Αναφέρεται από τον Fr. Barozzi το 1577, από τον Καστροφύλακα το 1583 και από το Βασιλικάτα το 1630. Στην τουρκική απογραφή του 1671 αναφέρεται σαν Comlekci=χωριό των αγγειοπλαστών. Η ονομασία Θραψανό προέρχεται από το ρήμα θάλπω από το οποίο έγινε το θλάπω και θράψω = ζεσταίνω, θερμαίνω. Θραψανός λοιπόν είναι ο καμηνιάρης, εκείνος δηλαδή που ψήνει τα αγγεία. Την περίοδο της Βενετοκρατίας το Θραψανό ήταν φέουδο της οικογένειας των Κορνάρων. Σε μικρή απόσταση από το Θραψανό είναι η εκκλησία της παναγίας της Πηγαϊδιώτισσας.Την προσωνυμία την πήρε από το πηγάδι που υπάρχει και σήμερα στη μέση του δρόμου, δίπλα στην εκκλησία. Κατά την παράδοση η Παναγία δεν άφηνε κανένα να πνιγεί γιατί αν έπεφτε κανείς τον νερό αμέσως πλήθαινε και τον έβγαζε σώο και αβλαβή. Η περιοχή με την άργιλο αγγειοπλαστικής ανήκε επί τουρκοκρατίας στο φέουδο του τούρκου Ελχάτζ Αλή στην περιοχή Λιβάδα, ο οποίος κατόρθωσε να πάρει φιρμάνι από τον σουλτάνο, οι αγγειοπλάστες του Θραψανού να πληρώνουν δεκάτη από τις εισπράξεις που θα είχαν από την πώληση των αγγείων Όπως είναι φανερό από τα παραπάνω το έλος προέκυψε από τις εσκαφές στο αργιλώδες έδαφος της Λιβάδας και για εκατοντάδες χρόνια γεμίζει με τις χειμερινές βροχές.Η στάθη του νερού κυμαίνεται ανάλογα με την εποχή. Και συχνά το χειμώνα και την άνοιξη δημιουργούνται εποχιακά έλη στα παρακείμενα χωράφια. Πλέον το έλος έχει εκβαθυνθεί και διπλασιαστεί σε μέγεθος, με σκοπό να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά και σαν λιμνοδεξαμενή άρδευσης.
ΛΟΙΠΗ ΠΑΝΙΔΑ: Παρουσία και των τριών αμφιβίων της Κρήτης: κρητικός
βάτραχος (Rana cretensis), δενδροβάτραχος (Hyla arborea) και φρύνος (Bufo
viridis), καθώς και της νεροχελώνας (Mauremys rivulata) σε καλούς πληθυσμούς.
Ακόμα έχουν καταγραφεί τα: σπιτικό σαμιαμίθι (Hemidactylus turcicus),
τρανόσαυρα (Lacerta trillineata), λιακόνι (Chalcides occelatus), δεντρογαλιά
(Coluber gemonensis), όχεντρα (Elaphe situla), νερόφιδο (Natrix tessellata),
όφις (Telescopus fallax), άρκαλος (Meles meles), καλλιγιαννού (Mustela
nivalis), ζουρίδα (Martes foina), σκαντζόχοιρος (Erinaceus concolor), μυγαλή
(Crocidura suaveolens), νανομυγαλή (Suncus etruscus), λαγός (Lepus europaeus),
δασοποντικός (Apodemus sylvaticus), ποντικός (Mus musculus), αρουραίος (Rattus
rattus).
ΧΛΩΡΙΔΑ: Οι έντονες ανθρωπογενείς επιδράσεις και οι μεγάλες
διακυμάνσεις της στάθμης του νερού έχουν σαν αποτέλεσμα την έλλειψη καλά
ανεπτυγμένων υδρόφιλων κοινωνιών.
Στη δυτική περιοχή της λιμνοδεξαμενής σε λασπώδη εδάφη ή σε
εδάφη με περιοδική κάλυψη με νερό συναντάμε ελόφυτα όπως Cyperus fuscus και C.
Longus τα οποία συνοδεύονται από τα είδη Mentha plegium, Plantago lanceolata,
Scirpoides holoschoenus και Heliotropium supinum.
Στις πιο ανοιχτές περιοχές συναντάμε κυρίως ανθρωπόχωρα
ετήσια είδη με κυρίαρχα τα Echium plantagineum ,όπως επίσης τα Galactites
tomentossum,Cynodon dactylon, Ater squamatus, Lythrum junceum, Bellis perennis,
Solanum nigrum, Dittrichia graveolens.Υπάρχει μια θαμνώδης περιοχή με αλμυρίκια
στη νότια πλευρά του υγροτόπου. Από τα υπόλοιπα είδη χαρακτηριστικά είναι τα:
Echium plantagineum, Mentha pulegium, Plantago lanceolata.
ΕΠΟΧΗ: Ιδανικότερη η άνοιξη, τέλη Μαρτίου ως αρχές Ιούνη,
αλλά επίσης φθινόπωρο και χειμώνα.
ΠΗΓΗ
ΦΩΤΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μην πυροβολείτε ασκόπως