Oι φάρες του Ρεθύµνου.

"Με αφορμή μία δικογραφία των αρχών του 17ου αιώνα: τάσεις απειθαρχίας στον νόμο στην επαρχία του Αγίου Βασιλείου (τέλη 16ου-αρχές 17ου αιώνα). Μία συμβολή στην ιστορία των ορεινών πληθυσμών της περιοχής".

Ρομίνα Τσακίρη

Αφορµή για την ανακοίνωση και µελέτη αυτή στάθηκε δικογραφία του 1610, η οποία σχηµατίστηκε µετά από έρευνα που διενήργησε ο γενικός προνοητής καιανακριτής Gieronimo Capello,µε την εξουσιόδηση και εποπτεία του Συµβουλίου των ∆έκα της Βενετίας.
Πρωταγωνιστικά πρόσωπα είναι µέλη της Σφακιανής οικογένειας Παπαδόπουλων, εγκατεστηµένοι στο διαµέρισµα του Ρεθύµνου, κάτοικοι χωριών της επαρχίας Αγίου Βασιλείου, καταδικασθέντες για ειδεχθή εγκλήµατα τόσο κατά των εντοπίων όσο και κατά των αρχών 1 .

Πράγµατι, οι πηγές, τόσο στα τέλη του 16^ου όσο και στις αρχές του 17^ου αιώνα, είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικές:

οι φάρες Ρεθύµνου δρούσαν στα χωριά απροκάλυπτα, ακόµα και κατά τη διάρκεια της ηµέρας, έκλεβαν τα ζώα και σκότωναν τους ιδιοκτήτες που θα τολµούσαν να τους αντισταθούν και να υπερασπίσουν την περιουσία τους, παραβίαζαν τις εισόδους των σπιτιών και οικειοποιούνταν την περιουσία των φτωχών χωρικών, ασελγούσαν στις γυναίκες και κόρες τους, προέβαιναν σε εµπρησµούς και απαγωγές.

∆ιέπρατταν κάθε αδίκηµα µε απίστευτη βαρβαρότητα και σκληρότητα,µε αποτέλεσµα την ερήµωση της τοποθεσίας, κυρίως µετοχίων και µύλων, µε ζηµία για την περιοχή και τη Βενετία.

Επιπρoσθέτως, αποτελούσαν κακό πρότυπο, καθώς πολλοί, που είχαν οποιαδήποτε µορφή εξάρτησης από τις Σφακιανές οικογένειες ,συγχωριανοί τους και κάτοικοι γειτονικών χωριών ,ακολουθώντας το παράδειγµά τους, έπρατταν ανάλογα ή συσπειρώνονταν µαζί τους.

Από την άλλη, τα θύµατα δεν προέβαιναν σε καταγγελίες από τον φόβο της αντεκδίκησης εκ µέρους των ορεσίβιων οικογενειών, µε αποτέλεσµα οι ένοχοι να µένουν ατιµώρητοι και ελεύθεροι.

Η ανεξέλεγκτη δράση τους σύντοµα θα προκαλέσει την αντίδραση της τοπικής κοινωνίας: οι πρόεδροι των τοπικών συµβουλίων των ευγενών και φεουδαρχών Ρεθύµνου (Provveditoria d Utilia),µεταφέροντας και τα παράπονα των χωρικών, θα απευθύνουν κατά διαστήµατα έκκληση στις βενετικές αρχές ζητώντας βοήθεια.

1)  A.S.V.,PTM , b. 775, επιστολή του γενικού προνοητή Gieronimo Capello προς τη Βενετία:

Χάνδακας, 20Αυγούστου 1610.|

ΠΗΓΗ

 "Με αφορμή μίαδικογραφία των αρχών του 17ου αιώνα: τάσεις απειθαρχίας στον νόμο στην επαρχίατου Αγίου Βασιλείου (τέλη 16ου-αρχές 17ου αιώνα). Μία συμβολή στην ιστορία τωνορεινών πληθυσμών της περιοχής"