«Μια συγκινητική ιστορία γράφτηκε αυτές τις μέρες, μια ιστορία που αξίζει να αναφερθεί, γιατί δείχνει πόσο ευαίσθητες είναι και παραμένουν οι καρδιές των ανθρώπων, όπου γης και τόποι. Και πόσο πολύ συγκινούνται, από τα ωραία και τα ανθρώπινα, όταν θιγούν κατάλληλα οι χορδές των.
Όπως είναι γνωστό με την παρακίνηση της κυρίας Βιργινίας Τσουδερού-Παπαδάτου, ο κ. Ντουράν γενικός διευθυντής του ΟΗΕ συγκέντρωσε και πρόσφερε 40.000 δραχμές για την αγορά σωλήνων που δωρίθηκαν από τον ίδιο, πριν από λίγο καιρό, για την ύδρευση του χωριού Αλώνες Ρεθύμνης.
Για το έργο όμως της υδρεύσεως δεν έφθαναν μόνο οι σωλήνες, χρειάζονταν και άλλες δαπάνες για την κατασκευή του δικτύου που δεν μπορούσε να αναπληρώσει η προσωπική εργασία των κατοίκων των χωριού.
Και η οικονομική βοήθεια για την ολοκλήρωση του έργου της υδρεύσεως ήλθε, προχθές, ουρανόπεμπτη, ή ακριβέστερα από την Ολλανδία, από την οποία έφθασαν στις Αλώνες 60.000 δραχμές (ή 6000 φιορίνια).
Ήταν το προϊόν ενός αυθόρμητου και χωρίς προαγγελία εράνου που έκαναν οι ακροατές ενός ολλανδικού ραδιοσταθμού που συγκινήθηκαν από την εκπομπή που έγινε σχετικά με την ιστορία της ύδρευσης ενός χωριού Αλώνες της Κρήτης και την ιστορία του παπα, του Γιάννη Αλεβυζάκη με τη μεγάλη αντιστασιακή δράση στη Γερμανική Κατοχή, που κοντά στ’ άλλα του στοίχισε και τη ζωή του γιου του.
Έτσι χάρις στη δραστηριότητα της κυρίας Βιργινίας Τσουδερού και τη βοήθεια από τη μακρινή Ολλανδία, οι Αλώνες θα έχουν σύντομα νερό!
Είναι παρήγορο ότι στην εποχή μας οι άνθρωποι συγκινούνται ακόμη και παραδειγματίζονται από τον αγώνα για την επιβίωση των συνανθρώπων των και από φωτεινά παραδείγματα σαν του παπα Γιάννη Αλεβυζάκη.
Γιατί ασφαλώς την παρόρμηση στους άγνωστους Ολλανδούς έδωσε, η συγκινητική ιστορία του παπα Αλεβυζάκη όπως ακούστηκε από το ραδιόφωνο της πατρίδας τους».
Το εντυπωσιακό αυτό ρεπορτάζ είχε οξύνει την περιέργειά μας. Γνωστές οι Αλώνες για την ιστορική τους πορεία. Νουφράκης και Θεοδωράκης, τα ονόματα ορόσημο σε πράξεις ηρωισμού που ξεπερνά τα ανθρώπινα μέτρα. Αλλά ο παπα Αλεβυζάκης ποιος ήταν;
Μια αναζήτηση στην περιοχή μας έφερε σ’ επαφή με τη νύφη του παπα Γιάννη Αλεβυζάκη, ενός μεγάλου ήρωα της Αντίστασης που δεν είναι ευρύτερα γνωστός, όπως του αξίζει.
Ήταν γιος της αδελφής ενός άλλου ήρωα λευίτη του θρυλικού παπα Λευτέρη Νουφράκη, που είχε τολμήσει το 1919 να λειτουργήσει στην Αγία Σοφία κι έχει μείνει στην ιστορία σαν ένας μεγάλος αγωνιστής.
Ο παπα Γιάννης Αλεβυζάκης, τέλειωσε τη σχολή της Χάλκης και από τα νεανικά του χρόνια διακρινόταν για την προσωπικότητά του που συνδύαζε ένα κράμα ανυπότακτης φύσης και βαθιάς πνευματικότητας. Είχε πάντα τη σωστή συμβουλή για το κάθε πρόβλημα του ποιμνίου του αλλά δεν «σήκωνε μύγα στο σπαθί του» όταν κινδύνευε το δίκιο και η αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου.
Πολέμησε στη Μάχη της Κρήτης και ήταν από τους πρώτους που οργανώθηκε στην Αντίσταση. Από την αρχή μάλιστα έτυχε να έχει αναπτύξει κοινή δράση, συμμετέχοντας σε κοινές αποστολές με τον Πάτρικ Λι Φέρμορ.
Ο καρπός από τη γη που καλλιεργούσε, σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής, ανήκε σε κάθε πεινασμένο και κυνηγημένο. Ο ίδιος ποτέ δεν σκέφτηκε να εκμεταλλευθεί την ανθρώπινη δυστυχία και ήταν από τους μεγάλους όσο και άγνωστους χορηγούς τροφίμων στη Μονή Πρέβελη για τις ανάγκες των στρατιωτών που περίμεναν ευκαιρία για να φύγουν στο Κάιρο. Εκεί που εστάλη και ο ίδιος όταν κινδύνευσε να συλληφθεί.
Ένα από τα παιδιά που απέκτησε-με μια γυναίκα φαινόμενο λεβεντιάς, την Αθηνά το γένος Σήφη Δουλαβεράκη-ήταν ο Σήφης που είχε τελειώσει την Ανωτάτη Εμπορική και είχε επιστρέψει στο χωριό και βοηθούσε τον πατέρα του στον αγώνα με δυο ακόμα αδέλφια του. Αυτά ζουν τώρα στον Καναδά.
Σε κάποιο μπλόκο που «έπεσε» με τον εξάδελφό του Ευθύμη Νουφράκη βρέθηκε πάνω του σημείωμα του Λι Φέρμορ στον πατέρα του. Ήταν απλές ευχές για τα Χριστούγεννα. Αν και δεν ήταν τόσο σημαντικό σε περιεχόμενο, οι Γερμανοί συνέλαβαν τους δυο νεαρούς και τους μετέφεραν στο σπίτι του παπα Αλεβυζάκη. Με βίαιο τρόπο απομόνωσαν την παπαδιά και άρχισαν να βασανίζουν σε άλλο δωμάτιο τα δυο παιδιά για να αποκαλύψουν τους συνεργάτες τους.
Συγκλονίζεται κάθε ευαίσθητος άνθρωπος στη σκέψη εκείνης της γυναίκας, που χαμένη σε αναφιλητά άκουγε τις κραυγές πόνου του παιδιού της αλλά και του άλλου παλικαριού ανίσχυρη να τους προσφέρει βοήθεια.
Τραγικός επίλογος στην Αγιά
Όταν κουράστηκαν οι δήμιοι να βασανίζουν τα δυο παλικάρια, χωρίς να πάρουν λέξη από το στόμα τους, τα μετέφεραν στην Αγιά.
Εκεί μια ομάδα δράσης κατάφερε να τους βάλει σε τρόφιμα (γεμιστά) μια λίμα κι εκείνοι μετά από προσπάθεια κάποιων ημερών κατάφεραν να δημιουργήσουν διέξοδο για να δραπετεύσουν. Για κακή τους τύχη ενώ ήταν έτοιμοι να ξεφύγουν κάποιος γέρος κρατούμενος αντιλήφθηκε την πρόθεσή τους κι άρχισε να φωνάζει. Το τέλος των δυο παιδιών ήταν το αναμενόμενο. Ο γιος του παπα Γιάννη εκτελέστηκε ενώ ο ανιψιός του εστάλη σε στρατόπεδο όπου μάλλον πως άφησε εκεί τα κόκαλά του.
Κανένας δεν λησμόνησε την πρεσβυτέρα
Μεγάλη ήταν και η προσφορά της πρεσβυτέρας για την οποία αναφέρει σχετικά ο Πάτρικ Λι Φέρμορ, απαντώντας σε επιστολή της κυρίας Μαρίας Τσιριμονάκη, στην οποία του ζητούσε στοιχεία για την παπαδιά στο πλαίσιο των ιστορικών της ερευνών.
«Κανείς από μας που είμαστε σ’ αυτή την περιφέρεια της Κρήτης ποτέ δεν θα λησμονήσει την κυρία Αθηνά, την παπαδιά δηλαδή στις Αλώνες και γυναίκα του παπα Γιάννη Αλεβυζάκη.
Η στάση της απέναντί μας-στους περιπλανώμενους Εγγλέζους, Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς και λίγο αργότερα τους νέους αξιωματικούς και ασυρματιστές της αποστολής-ήταν καθαρά μητρική. Εγώ ανήκω στη δεύτερη κατηγορία. Στην αρχή κάθε φορά που περνούσαμε από εκεί, στο κλασικό μυστικό δρόμο μας, τα μονοπάτια που πήγαιναν από τα ριζίτικα χωριά-Ασή Γωνιά-Βιλανδρέδο-Αλώνες-Γερακάρι-εκοιμούμεθα στο σπίτι, αλλά λίγο αργότερα όταν είχαμε σταθμό ασυρμάτου σε μικρή απόσταση από το χωριό σε μια καλύβα, μας τάιζε συνέχεια, βδομάδες ολόκληρες, μήνες και αισθανθήκαμε πραγματικά σαν τα παιδιά της.
Έστελνε το φαγί, απάνω στο λημέρι, με τον παπα Γιάννη τον ίδιο, το Σήφη, το Λευτέρη, τη Μαρία ή το Γιώργη ή με κάποιο συγγενή Νουφράκη, και κάποτε το ‘φερνε η ίδια σ’ ένα καλάθι.
Θυμάμαι τόσο καλά το πρόσωπό της, όλο καλοσύνη, με μια μικρή δόση λύπης, αλλά για μας πάντα καλοσύνη και στενοχώρια δια τους γονείς μας: «Η καημένη η μητέρα σου, που να ξέρει που είσαι τώρα; Τόσο μακριά από το σπίτι;»
Ήταν ένα τεράστιο πλήγμα όταν οι Γερμανοί τον πιάσανε το Σήφη, δυστυχώς μ’ ένα γράμμα δικό μου, προς τον πατέρα του στην τσέπη-και μετά τον εκτελέσανε στην Αγιά.
Η στάση της παπαδιάς Αθηνάς και του παπα Γιάννη ήταν υπέροχη! Τεράστια λύπη αλλά και μεγάλη αξιοπρέπεια, χωρίς θόρυβο. Ένα μείγμα θρησκείας και πατριωτισμού στην πιο απλή και αγνή σημασία των λέξεων, ήταν το στήριγμά τους.
Φύγαμε από τις Αλώνες δι’ ένα διάστημα, ήταν τόσο επικίνδυνο δι’ όλους τώρα, πάνω στα όρη να περιμένουμε να περάσει η μπόρα, να βρούμε αργότερα ένα άλλο λημέρι, όχι μακριά για να συνεχίσουμε σαν πριν.
Όπως έγραψα παραπάνω, μας θεωρούσε σαν τους θαυμάσιους γιους της και η τελευταία ανάμνησή μου της παπαδιάς Αθηνάς, ήταν όταν μας έφερε μεζέ και κρασί κάτω από το τεράστιο δέντρο πίσω από το σπίτι-που κουβεντιάζαμε και γελούσαμε όλοι-ο παπα Γιάννης καπνίζοντας το τσιμπούκι του, τα παιδιά και η Μαρία, ο Νούφρης, ο Αλέκος ο Φίλτιγκ, ο Ματθαίος ο ασυρματιστής μου και ο μικρός Αλέκος ο ασυρματιστής του Αλέκου, ο Γιώργης Ψυχουντάκης, ο Μανόλης Πατεράκης και ο Νικολής ο Αλεβυζάκης με τη λύρα του. Βλέπω την παπαδιά με τα μαύρα της και τα χέρια ενωμένα στη μέση, να χαμογελά σαν να είχε γύρω της την οικογένειά της κάτω από τη σκιά των καστανόφυλλων…»
Καθένας αναφέρει και κάτι
Τη μεγάλη προσφορά του παπα Γιάννη Αλεβυζάκη πιστοποιούν και άλλες πηγές όπως ανακαλύπτουμε ψάχνοντας: Για παράδειγμα ο Γιώργης Ψυχουντάκης στο βιβλίο του ο «Κρητικός Μαντατοφόρος» αναφέρει:
«Βρήκαμε τον παπα Γιάννη Αλεβυζάκη, τον οποίο ρωτήσαμε αν μπορούσαμε να εγκαταστήσουμε τον ασύρματό μας εκεί. Ο παπα Γιάννης ευθύς εμάζεψε τους πρώτους του χωριού και όλοι δήλωσαν ότι μ’ ευχαρίστηση θα μας φροντίσουν…»
Στις 3 Ιανουαρίου 1943 συνελήφθησαν πάντες οι κάτοικοι Αλωνών, άνδρες και γυναίκες υπό των γερμανικών στρατευμάτων και εκακοποιήθησαν υπό τον Σούμπερ.
Γι’ αυτό το τραγικό περιστατικό, όπως μας πληροφορεί η κυρία Μαρία Τσιριμονάκη σε σχετικό της δημοσίευμα στα «Ρ.Ν.» τον Μάιο του 1991, ο παπα Γιάννης έχει αναφέρει σχετικά σε έκθεσή του.
Όταν ήρθε η λευτεριά ο παπα Αλεβυζάκης ξαναγύρισε στα ιερατικά του καθήκοντα χωρίς να πάψει να επαναλαμβάνει ότι κάθε προσφορά στην πατρίδα είναι χρέος ιερό.
EYA ΛΑΔΙΑ
Η Εύα Λαδιά είναι δημοσιογράφος και λογοτέχνης.
Αναδημοσίευση από
https://www.politistiko-rethymno.org/%CF%80%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%B2%CF%85%CE%B6%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μην πυροβολείτε ασκόπως