Κουζουλάδες : Κρητολογικό Συνέδριο. International Congress of Cretan Studies

28 Νοεμβρίου 2015

Κρητολογικό Συνέδριο. International Congress of Cretan Studies

1961 - 2011: ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ

Από το Α΄ στο ΙΑ΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο.

Γράφει ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΡΟΥΛΗΣ*

To A΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη από τις 22 έως τις 28 Σεπτεμβρίου 1961, με αφορμή τη συμπλήρωση χιλίων χρόνων (961 – 1961), από τότε που ο Νικηφόρος Φωκάς απελευθέρωσε το νησί μέχρι σήμερα.

Η διοργάνωση προτάθηκε από τον Χανιώτη καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Νικόλαο Τωμαδάκη και έκτοτε καθιερώθηκε να συνέρχεται ανά πενταετία σε μια πόλη της Κρήτης.

Η ευθύνη για το Α΄ Συνέδριο ανατέθηκε στην Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών (ΕΚΙΜ) στο Ηράκλειο και στον Φιλολογικό Σύλλογο «ο Χρυσόστομος» στα Χανιά. Ψυχή της όλης οργάνωσης υπήρξε ο Ανδρέας Καλοκαιρινός από την ΕΚΙΜ. Γενικός γραμματέας της Οργανωτικής Επιτροπής και πρόεδρος ο εμπνευστής του Νικόλαος Τωμαδάκης. Κοσμήτορες των Τμημάτων οι Στ. Καψωμένος και Ν. Πλάτων του Α΄, οι Ε Κριαράς και Μ. Μανούσακας του Β΄ και οι Γ. Κουρμούλης και Γ. Σπυριδάκης του Γ΄, όλοι Πανεπιστημιακοί. Εκτός των διακεκριμένων Ελλήνων στο Συνέδριο συμμετείχαν και σπουδαίοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο, την Αμερική, την Αυστραλία, την Ευρώπη κ.α.

Το Συνέδριο αυτό άρχισε στις 22 Σεπτεμβρίου στο Ηράκλειο και έληξε στις 28 του ίδιου μήνα στα Χανιά, που πραγματοποιήθηκαν και τα εγκαίνια του κτηρίου που στεγάζει μέχρι σήμερα το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (ΙΑΚ).

Στην έναρξη, ύστερα από τα αποκαλυπτήρια αναμνηστικής πλάκας, ο καθηγητής Μ. Μανούσακας εκφώνησε τον πανηγυρικό της επετείου της απελευθέρωσης της Κρήτης.

Ακολούθησαν οι ανακοινώσεις, ταυτόχρονα και στα τρία τμήματα, για την Προϊστορική και Αρχαία Ελληνική Περίοδο, τη Βυζαντινή και Μεσαιωνική Περίοδο και τη Νεότερη Περίοδο, στις αίθουσες του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου, της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου και της Λέσχης του Ηρακλείου αντίστοιχα.

Συμμετείχαν και παρακολούθησαν τις εργασίες του συνεδρίου αντιπροσωπίες από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την κοινότητα του Αγίου Όρους, την Ακαδημία Αθηνών, τα Ελληνικά Πανεπιστήμια, τα διάφορα επιστημονικά Ιδρύματα κ.ά. Στο σύνολό τους οι σύνεδροι, οι ομιλητές και οι συνοδοί τους, φιλοξενήθηκαν εξ ολοκλήρου από τους Κρητικούς, κυρίως τους Χανιώτες, που τους άνοιξαν τα σπίτια τους.

Εκτός των ανακοινώσεων, που έφθασαν τις 90, οι σύνεδροι παρακολούθησαν και ενδιαφέρουσες διαλέξεις των καθηγητών Σπ. Μαρινάτου, Ν. Τωμαδάκη κ.ά. Τα θέματα των ανακοινώσεων και των διαλέξεων αναφέρονταν στην Αρχαιολογία, στην Ιστορία, στη Λαογραφία, στην Τέχνη κ.λπ.

Παράλληλα οι σύνεδροι επισκέφτηκαν την Κνωσό, τη Φαιστό και τις Μονές του Αρκαδίου, της Αγίας Τριάδας των Τζαγκαρόλων και της Γωνιάς.

Οι διαλέξεις και οι ανακοινώσεις εκδόθηκαν σ΄ έναν τόμο που δόθηκε στους Συνέδρους και σε όσους έδειξαν ερευνητικό ενδιαφέρον.

Εκτίμηση όλων που συμμετείχαν στο Συνέδριο ήταν ότι, εκτός της συμβολής του στην προαγωγή της επιστήμης, την έρευνα και τη μελέτη, συνέβαλε πολύ και στην τουριστική προβολή του τόπου μας. (βλ. Ν. Αγγελής, «Το Α΄ Κρητολογικόν Συνέδριον», εφημ. Ελευθερία των Αθηνών, 21.9.1961, 2 και Μιχάλης Τρούλης, «Το έβδομο Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, Ρέθυμνο 25-31 Αυγούστου 1991» Κρητολογικά Γράμματα 5/6 (1992), 111-1112).

Όντας τελειόφοιτος της Ιερατικής Σχολής της Αγίας Τριάδας, το 1961, θυμάμαι την επίσκεψη των Συνέδρων στην ιστορική Μονή, κυρίως όμως την εντύπωση και τον θαυμασμό που μου προκάλεσε το πλήθος και το βάθος των γνώσεών τους!

Στα Συνέδρια που ακολούθησαν ο αριθμός των εισηγητών αυξανόταν συνεχώς, με αποτέλεσμα το Ι΄ (1-8 Οκτωβρίου 2006) στα Χανιά να υπερβεί τους 700 και στο ΙΑ΄ (21-27 Οκτωβρίου 2011) στο Ρέθυμνο, παρά τη δεινή οικονομική κρίση, να φθάσει τους 600!

Σε διαφορετικές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες θα γιορτάζαμε και τα 50 χρόνια του θεσμού, με πανηγυρικότερο τρόπο. Όμως, τα πραγματικά γεγονότα μας επιβάλλουν να περιοριστούμε στα απολύτως απαραίτητα, τηρώντας απαρέγκλιτα και την επιστημονική δεοντολογία.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Ρεθύμνου (ΙΛΕΡ), αμέσως μετά την ανάληψη της διοργάνωσης του ΙΑ? Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου, που της ανατέθηκε από την Επιστημονική Κοινότητα, προχώρησε στη συγκρότηση της Οργανωτικής Επιτροπής και όρισε τις Επιστημονικές Επιτροπές των τριών Τμημάτων (Α΄, Β΄ και Γ΄).

Τα μέλη των Επιτροπών αυτών δέχθηκαν περίπου 600 εισηγητές και στα τρία τμήματα, 400 Ελληνες και 200 ξένους επιστήμονες ερευνητές και μελετητές του πολιτισμού της Κρήτης, από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι το 1974.

Έπειτα, σε συνεργασία με τους συντονιστές της Οργάνωσης, προχώρησαν στην κατάρτιση του προγράμματος και στην επιλογή των παράλληλων εκδηλώσεων. Το αποτέλεσμα όλων αυτών των διαδικασιών συγκεντρώθηκε και εκδόθηκε σε έναν τόμο, ο οποίος θα δοθεί κατά προτεραιότητα στους εισηγητές και σε όσες και όσους παρακολουθήσουν τις ανακοινώσεις τους…

*πρόεδρος της ΙΛΕΡ

ΠΗΓΗ

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ