Κουζουλάδες : Επί της οδού προς την Κάντανον… (Μάχη της Κρήτης)

20 Οκτωβρίου 2011

Επί της οδού προς την Κάντανον… (Μάχη της Κρήτης)

Η μοίρα της φάλαγγας Σέττε “ Schette ” ενισχυμένη από τμήματα Ορεινών Κυνηγών της 5ης Μεραρχίας και από τμήματα του 55ου Τάγματος Μοτοσυκλετιστών που κινήθηκε νότια για να κυριεύσει την Παλιόχωρα κατά την διάρκεια της μάχης της Κρήτης υπήρξε ιδιαίτερα σκληρή.

Όλη την πορεία της, από της 23ης μέχρι της 25ης Μαΐου που έφτασε στην Παλιόχωρα, υπήρξε πραγματικός Γολγοθάς...

Η μάχη στα Φλώρια

23Μαϊου 1941

Καθώς είδη έχουν έχουν δεχθεί επιθέσεις και έχουν εμπλακεί σε συγκρούσεις στα Κουλουκουθιανά, και στην Αγριμοκεφάλα, στα Μεσαύλια η προφυλακή της φάλαγγας χτυπιέται από ένοπλους πολίτες και εξοντώνεται μέχρι ενός, έξι Γερμανοί στρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν και περίπου άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν…

Γύρω στις 11 το πρωί ένα τμήμα Γερμανών μοτοσικλετιστών υπό τον Ανθυπολοχαγό Heller καταφθάνει, στα Φλώρια, αποτελούμενο από 20 περίπου στρατιώτες οι οποίοι ανήκαν στη 2η Διμοιρία του 10ου Τάγματος σκαπανέων. Οι Φλωριανοί και οι ένοπλοι πολίτες της περιοχής, που βρέθηκαν εκείνη την ώρα στα Φλώρια; χτυπούν τους Γερμανούς στο χώρο που βρίσκεται ανάμεσα στα μαγαζιά και το σχολείο.

Με τις πρώτες τουφεκιές ξεσηκώνονται οι κάτοικοι των κοντινών χωριών του Σελίνου και της Κισάμου και σπεύδουν στη μάχη μεμονωμένοι ή σε ομάδες, οπλισμένοι με κάθε μέσο και ορισμένοι απ’ αυτούς τελείως άοπλοι. Κατά τη διάρκεια της μάχης εκτυλίσσονται σκηνές ηρωισμού και από τις δυο πλευρές. Από τους Γερμανούς, κανείς δεν παραδόθηκε και, εκτός από δύο που πιθανώς διέφυγαν, οι υπόλοιποι πολέμησαν μέχρι την τελευταία τους πνοή. Οι πολίτες ήταν ακάθεκτοι στις επιθέσεις τους. Ορμούσαν κατά των Γερμανών και τους έπαιρναν τα όπλα μέσα από τα χέρια τους.

Ο Γεώργιος Κωστάκης από τα Πλεμενιανά, που πέθανε το 1984, τους άρπαξε, πάνω στο κορύφωμα της μάχης, το πολυβόλο. Τις απογευματινές ώρες δεν υπήρχε πλέον κανείς ζωντανός Γερμανός. Οι δικοί μας ετοποθέτησαν τους νεκρούς συντρόφους τους σε μια μοτοσικλέτα, που πήραν λάφυρο από τη μάχη, και τους μετέφεραν στην Παλιόχωρα.

Αξίζει να δούμε την περιγραφή ενός επεισοδίου της μάχης των Φλωρίων από τον Ρουμαθιανό δάσκαλο Λιονάκι Δημήτρη, που μαζί με συγχωριανούς του βρέθηκε εκεί. «Απομένει ένας Γερμανός στο μαγαζί του Φραγκεδάκη που κάθε τόσο βάζει με ατομικό πολυβόλο. Γίνεται απόπειρα να τον κάψωμε καίγοντας και το μαγαζί, μα τα πορτοπαράθυρα δεν παίρνουν φωτιά. Μετά γίνεται καταμέτρηση των σκοτωμένων Γερμανών και βρέθηκαν 15, εκτός τους δύο της πρώτης τετράδας που αποπειράθηκε να φύγει, και τους έθαψαν γυναίκες από τα Φλώρια μέσα σε δάσος που του έβαλαν μετά φωτιά και έτσι κατέστη αδύνατη η ανακάλυψη τους. Διέφυγαν μόνον τρεις Γερμανοί.»

Αυτός λοιπόν είναι ο απολογισμός της μάχης των Φλωρίων από πλευράς των Γερμανών. Από τους είκοσι εγλίτωσαν μόνο τρεις. Από τους πολίτες εσκοτώθηκαν ο Καστάνης Κυριάκος, ο Ποντικάκης Στέφανος και ο Γεώργιος Σβεστάκης. Οι Γερμανοί μετά τις μάχες στα Μεσαύλια και στα Φλώρια συμπτύχθηκαν στο Κακόπετρο, όπου εκδικούμενοι την ήττα τους εσκότωσαν αθώους, όπως τη Λουφαρδάκη Ελευθερία και ένα μικρό παιδί της. Από τον Κακόπετρο την επομένη το πρωί, 24 Mαΐoυ, εκινήθηκαν κατά της Κανδάνου, αφού ενισχύθηκαν με ένα τμήμα Ορεινών Κυνηγών και με μοτοσυκλετιστές.

Τα διαδραματισθέντα όμως πέραν των Φλωρίων ξεφεύγουν από τα πλαίσια αυτής της περιγραφής. Ωστόσο είναι γνωστό πως οι Σελινιώτες τόσο στην Κάνδανο όσο και σε άλλα μέρη της επαρχίας τους επιβεβαίωσαν για μια ακόμη φορά τη λαμπρή ιστορία του Σελίνου. Όλη η πορεία των Γερμανών από τον Ταυρωνίτη μέχρι την Παλιόχωρα, την οποία κατέλαβαν την 25η Μαΐου, υπήρξε εξαιρετικά αιματηρή. Ο Γερμανός στρατηγός Βίττμαν γράφει:
«Επί της οδού προς την Κάνδανον διεξήγαμε σκληροτάτους αγώνας ως επί το πλείστον με ομάδας αποθηριωμένων σκοπευτών.»

ΠΗΓΗ

http://www.agonaskritis.gr/%CF%8C-%CE%AE-%CE%AF-%CE%ACet/

Τα μνημεία

Στη μέση του χωριού σήμερα δεσπόζουν δύο μνημεία να μας θυμίζουν την μάχη στα Φλώρια.

Στην δυτική πλευρά του δρόμου βρίσκεται το Ελληνικό μνημείο για τους Έλληνες πεσόντες της μάχης και για τους εκτελεσθέντες από τα Γερμανικά αντίποινα .

Απέναντι του στα ανατολικά το μνημείο με τον Σιδηρούν Σταυρό κάτω από τον οποίο γράφτηκαν τα ονόματα των νεκρών στρατιωτών που «έπεσαν για μια μεγαλύτερη Γερμανία στις 23 Μαΐου 1941 » ; κατά την πρώτη εκδοχή του.

Το Γερμανικό μνημείο καταστράφηκε και ξαναχτίστηκε με διαφορετικές μορφές αρκετές φορές έως σήμερα.