Κουζουλάδες : Ο κανονιοβολισμός τού «Ακρωτηρίου» απο τα Πολεμικά πλοία των ΜΕΔ (9Φεβρουαρίου1897)

27 Μαΐου 2015

Ο κανονιοβολισμός τού «Ακρωτηρίου» απο τα Πολεμικά πλοία των ΜΕΔ (9Φεβρουαρίου1897)

Την 1η Φεβρουαρίου 1897 ελληνικός στρατός με επικεφαλής το συνταγματάρχη Τιμολέοντα Βάσσο, υπασπιστή τού βασιλιά των Ελλήνων, αποβιβάζεται στον όρμο Κολυμπάρι, δυτικά των Χανίων. Εθελοντές και πολεμοφόδια στέλνονται ταυτόχρονα στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο και ο Τιμ. Βάσσος με προκήρυξή του καταλαμβάνει το νησί στο όνομα τού βασιλιά,
ενώ οι Κρητικοί από τη μια ως την άλλη άκρη τού νησιού μέσα σε μιαν ατμόσφαιρα γενικού ενθουσιασμού κηρύσσουν την ένωση με την

Ελλάδα και πολιορκούν τους Τούρκους των επαρχιών, όσους δεν πρόφτασαν να καταφύγουν στις πόλεις. Στο μεταξύ, οι Ευρωπαίοι είχαν κάμει μικτή κατοχή στις τρεις πολιτείες της Κρήτης, ύψωσαν τις σημαίες τους και ειδοποίησαν τον Τ. Βάσσο πως δεν έχει το δικαίωμα να πλησιάσει τα Χανιά σε ακτίνα έξι χιλιομέτρων από την πόλη. Η επέμβαση των Δυνάμεων γίνεται ύστερα από λίγο ακόμα πιο άμεση· στρατός αποβιβάζεται στα φρούρια και ειδοποιούν την ελληνική

κυβέρνηση ότι δε θα επιτρέψουν την απόβαση άλλου ελληνικού στρατού στην Κρήτη, όπως δεν επιτρέπουν ούτε και τουρκικού.Την 9η Φεβρουαρίου 1897 μια σκηνοθετημένη παραβίαση της γραμμής από τον Τούρκο Ιμπραχήμ, οδήγησε τον Ιταλό ναύαρχο Φ. Κανεβάρο να διατάξει φοβερό κανονιοβολισμό τού «Επαναστατικού Στρατοπέδου τού Ακρωτηρίου», που είχε οργανωθεί στη θέση Φρύδια, από τους Αντ.

Σήφακα, Ελ. Βενιζέλο, Ν. Πιστολάκη, Κ. Φούμη, και Γ. Μυλονογιάννη (2 Φεβρουαρίου 1897). 1]. Και τότε ήταν που μία ρωσική οβίδα έκοψε τον κοντό απ’ όπου κυμάτιζε η ελληνική πολεμική σημαία, στην κορυφή τού Προφήτη Ηλία, 2]και ο Σπύρος Καγιαλές (ή Καγιαλεδάκης), ένα ηρωικό και ατρόμητο παλικάρι από τη Γραμβούσα, έτρεξε μπροστά στα έκθαμβα μάτια όλων και, αφού

άρπαξε από κάτω την ελληνική σημαία, στήθηκε ολόρθος, με τη σημαία στα ορθάνοιχτά του χέρια, πάνω στον βράχο που πριν από λίγο ορθωνόταν ο κοντός. Οι ναύαρχοι Άντρεωφ, Ποττιέ, και Κανεβάρο διέταξαν αμέσως την παύση τού κανονιοβολισμού, ενώ η εικόνα τού ατρόμητου Κρητικού με την ελληνική σημαία που είχε μετατρέψει το σώμα του σε ιστό, στην κορυφή του βράχου, μέσα στον

«ορυμαγδό και την κόλαση του πυρός», έκανε αστραπιαία τον γύρο τής Ευρώπης. Τόσο το τελευταίο γεγονός όσο και το άλλο, του κανονιοβολισμού, δηλαδή, του στρατοπέδου των επαναστατών, δημιούργησαν ζωηρές αντιδράσεις στην Ευρώπη με διαδηλώσεις και δημοσιεύματα υπέρ των Κρητών και κατά των Ευρωπαίων ναυάρχων,

που βομβάρδιζαν ανελέητα τους χριστιανούς, για να υποστηρίξουν τους Τούρκους. Μπροστά σε αυτές τις νέες εξελίξεις οι Μεγάλες Δυνάμεις προτείνουν τη λύση της αυτονομίας (17 Φεβρουαρίου 1897), αλλά οι Κρητικοί και η ελληνική κυβέρνηση την απορρίπτουν κατηγορηματικά, όπως απορρίπτουν και τη λύση της ηγεμονίας. Οι Μ. Δυνάμεις αποκλείουν τα κρητικά παράλια και εμποδίζουν τη μεταφορά τουρκικών και ελληνικών στρατευμάτων και εφοδίων. Παρ’ όλα αυτά, ο αγώνας στην Κρήτη δεν κάμπτεται και συνεχίζεται. Στις αρχές Απριλίου τού 1897 η Τουρκία κηρύσσει πόλεμο κατά της Ελλάδας. Το ατυχές αποτέλεσμα τού πολέμου (8 Απρ. - 8 Μαΐου1897) καταστρέφει και πάλι τις ελπίδες των Κρητικών για την ένωση και αναγκάζει την Ελλάδα να ανακαλέσει τις δυνάμεις της από την Κρήτη (21 Απριλίου).Το κρητικό όνειρο για την ένωση είχε διαψευστεί για μια ακόμη φορά. Οι ηγέτες της Κρητικής Επανάστασης αναγκάζονται τώρα να δεχτούν τη λύση της αυτονομίας, που πριν από λίγο καιρό την απέρριπταν κατηγορηματικά. Με ψηφίσματα της Συνέλευσης στις Αρχάνες και ύστερα στο Μελιδόνι οι ενωτικοί
συντάχθηκαν με τους αυτονομιστές και η απόφαση ήταν ομόφωνη· να δεχτούν, δηλαδή, την αυτονομία που
πρότειναν οι Μ. Δυνάμεις, με τον όρο πως τα τουρκικά στρατεύματα θα απομακρύνονταν τελείως από την Κρήτη.

1]. Θεοχ. Δετοράκη, ό.π., 394-395.
2]. Τη σημαία αυτήν, με την «κορώνα» στη μέση, είχε παραδώσει στους Ελευθέριο Βενιζέλο και Χρύσανθο Τσεπετάκη, με σκοπό να ανυψωθεί στο στρατόπεδο τού Ακρωτηρίου, ο ύπαρχος τού θωρηκτού «Ύδρα», Κωνσταντίνος Κανάρης, εγγονός του ένδοξου ναυάρχου της Μεγάλης Ελληνικής Επανάστασης τού Εικοσιένα Κων. Κανάρη.