26 Μαΐου 2015

«Ο μεγάλος αρπεντές» στο Μεγάλο Κάστρο (24 Ιουνίου 1821)


 «Ο μεγάλος αρπεντές» στο Μεγάλο Κάστρο (24 Ιουνίου 1821)
Η έκρηξη της επανάστασης στην Κρήτη (14 Ιουνίου 1821) εξαγρίωσε το τουρκικό στοιχείο των μεγάλων κέντρων της νήσου με αποτέλεσμα να σημειωθούν απερίγραπτες βιαιότητες.
Τα πρώτα θύματα ήταν επίσκοποι και κληρικοί. Απαγχονίστηκε ο επίσκοπος Κισάμου Μελχισεδέκ Δεσποτάκης,φυλακίστηκε ο Κυδωνίας Καλλίνικος Σαρπάκης και ο Ρεθύμνης Γεράσιμος Περδικάρης ο οποίος απαγχονίστηκε λίγο αργότερα, σφαγιάστηκε ο Πέτρας Ιωακείμ.
Αλλά οι βιαιοπραγίες κορυφώθηκαν στο Ηράκλειο. Καθώς οι Τουρκοκρήτες κάτοικοι της πόλης του μεγάλου κάστρου είχαν την άδεια να οπλοφορούν.
Ο τυφλός φανατισμός τους  οδήγησε στη μεγάλη σφαγή της 24 Ιουνίου, που έμεινε στη μνήμη του λαού ως «ο μεγάλος αρπεντές». Σε 800 υπολογίζονται τα θύματα της μεγάλης εκείνης σφαγής στο Μεγάλο Κάστρο και στα περίχωρα.
Ο ναός του Αγίου μηνά έγινε τόπος φρικτού μαρτυρίου. Τα περισσότερα και επισημότερα στοιχεία της χριστιανικής κοινότητας της πόλης σφαγιάστηκαν μέσα ή στον περίβολο του Ναού, όπως ο διάσημος για τη λογιότητά του γιατρός Ιωάννης Λευθεραίος. Ο Ναός και η Μητρόπολη λεηλατήθηκαν και  παραδόθηκαν στις φλόγες.
Ο μητροπολίτης Γεράσιμος Παρδάλης εκτελέστηκε «δια 13 σφαιρών πιστολιού» και σφαγιάστηκαν τέσσερις επίσκοποι που βρέθηκαν στο Ηράκλειο, ο Κνωσού Νεόφυτος, ο Χερρονήσου Ιωακείμ, ο Λάμπης και Σφακίων Ιερόθεος, ο Σητείας Ζαχαρίας και ο Διοπόλεως Καλλίνικος. Η παράδοση δεν διέσωσε το όνομα του ιερέα που σφαγιάστηκε πάνω στην Αγία Τράπεζα την, ώρα που ιερουργούσε.
Μόνο οι έντονες παρεμβάσεις των υποπροξένων της Αγγλίας και της Γαλλίας συγκράτησαν τους Τούρκους και έσωσαν τους υπόλοιπους Έλληνες κατοίκους από την ολοσχερή καταστροφή.
Η Εκκλησία Κρήτης παρέμεινε ακέφαλη για δυο έτη.
O μεγάλος αρμπεντές στο Ηράκλειο απλώθηκε στο Μαλεβίζι και εκεί κορέστηκε η μανία των Τούρκων με σκοτωμούς και αρπαγές σκλάβων που στέλνονταν στην Αίγυπτο. Στη παραγωγική γη του Μαλεβιζίου πρόσβλεπε για ενίσχυση όλη η επαναστατημένη Κρήτη όπως φαίνεται από έγγραφο του Αφεντούλη προς τον Ιωάννη Κωλέττη στις 26 Νοεμβρίου 1822. «……Εχθές το βράδυ ήλθεν ένας άνθρωπος τίμιος και καθώς πρέπει και μου είπεν, ότι οι εχθροί έκαψαν σχεδόν όλην την επαρχία Μαλεβίζι, η οποία είναι η πλέον πλούσια και η πλέον εύμορφη από τες 24 της Κρήτης………Χάνοντας το Μαλεβίζι, χάνομεν μια φοβερή επαρχία, πλήθος λαόν φοβερόν και πολεμικόν και ένα πλήθος λάδια, εις τα οποία είναι όλη η ελπίδα της Κρήτης των χριστιανών δια να τα πουλήσουν, και με αυτά τα άσπρα να προβλέψουν και την ζωοτροφίαν και τα αναγκαία εφόδια του πολέμου».*
Ανάλογες σφαγές χριστιανών έγιναν και στην ανατολική Κρήτη. Τον επίσκοπο Πέτρας Ιωακείμ τον έσφαξαν οι Τούρκοι του Χουμεριάκου στη μονή Αρετίου. Η μονή Τοπλού λεηλατήθηκε και Πολλοί μοναχοί σφάγηκαν. Ένα έγγραφο από τα Σφακιά μας δίνει όλη τη δραματική εικόνα της τουρκικής θηριωδίας: «ας ήλθαν τόσα και τόσα κακά και δυστυχίαι από τους αθέους και απίστους Αγαρηνούς, τους εχθρούς μας, εις όλον Το γένος μας, εις την αθλίαν Κρήτην όμως εγίνη πολύ κακόν εις τους χριστιανούς βάνοντας αρχήν από τους αρχιερείς και ιερείς, μοναχούς κει λαϊκούς και αφάνισαν και εφόνευσαν όλους...Τους άλλους από φούρκα, σπαθί και μπάλλα τους επέρασαν. Ηγουμένους των ιερών μοναστηρίων, ιερείς και μοναχούς και καθεξής όσους ηύραν άλλους εδιχοτόμησαν, άλλους από δυσβάτους και εγκρεμνώδεις τόπους Κατεκρήμνισαν, τας ωραίας γυναίκας εκράτηαν διά κακήν των επιθυμίαν, τα από μασθούς βρέφη εδιχοτόμουν, τα από εξ και επτά χρόνων παιδιά Τα ετούρκιζαν οι επείρατοι, φωτιά εις τας εκκλησίας... και άλλα τινά ανόσια έπραττον οι ανοσιουργοί βάρβαροι...».**
Κάτω από τις συνθήκες αυτές είναι Πραγματικά αξιοθαύμαστο ο γεγονός ότι η επανάσταση στην Κρήτη κηρύχθηκε και γιγαντώθηκε και κρατήθηκε δέκα ολόκληρα χρόνια ζωντανή.
ΠΗΓΗ
*(Μνημεία Κρητικών Επαναστάσεων,Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Κρήτης,Αθηνα1977, τόμος 1ος ,αρ.εγγρ.160.) 
 **Πηγή: Θεοχάρης Δετοράκης, Ιστορία της Κρήτης, σελ. 323 - 324

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Μην πυροβολείτε ασκόπως