Κουζουλάδες : Αριάδνεια

8 Ιανουαρίου 2014

Αριάδνεια

Αριάδνη - Αριάγνη = αρια+αγνή = πολύ αγνή - υπεραγία

Την Αριάδνη τιμούσαν ιδιαίτερα σε κάποιους τόπους, και μάλιστα νησιά: Στην Κρήτη, στη Νάξο, στη Δήλο, στην Κύπρο, αλλά και στην Αττική και Πελοπόννησο, πράγμα που υποδεικνύει ότι λατρευόταν ως θεότητα του Αιγαίου και γενικότερα της Ανατολικής Μεσογείου (Αριάδνη < Αριάγνη = υπεραγία). Στο ναό του Κρησίου Διονύσου (του Κρητικού δηλ. Διονύσου) στο Άργος αναφέρεται ότι υπήρχε πήλινη λάρνακα με τη στάχτη της Αριάδνης. Στη Δήλο πάλι, σε καθιερωμένη τελετή, νέοι και νέες χόρευαν σε ανάμνηση της σωτηρίας των Αθηναίων νέων από τον Μινώταυρο. Στο νησί αυτό ο Θησέας είχε αφιερώσει ένα δώρο που του είχε κάνει η Αριάδνη, ένα ξόανο της Αφροδίτης, έργο του Δαιδάλου, κατά τον Παυσανία (ΙΧ 40, 3-4): το είχε αφιερώσει στον Απόλλωνα για να ξεχάσει τον έρωτά της. Στην Κύπρο, κατά την τοπική παράδοση, ο Θησέας είχε αποβιβάσει έγκυο την Αριάδνη και όταν μετά από θύελλα κατόρθωσε να επιστρέψει τη βρήκε νεκρή. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος τελούντο στην Κύπρο εορτές όπου ένας νέος ξαπλωμένος σε κρεβάτι θύμιζε με τις φωνές του γυναίκα που γεννούσε. Εκεί κοντά, σε δάσος, υπήρχε ιερό της Αριάδνης Αφροδισίας και, υποτίθεται, ο τάφος της Αριάδνης.

Στην Αττική η λατρεία της Αριάδνης ήταν ενωμένη με εκείνη του Διονύσου στις εορτές των Οσχοφορίων, η καθιέρωση των οποίων αποδιδόταν στον Θησέα. Στενότερα βέβαια από κάθε άλλο μέρος συνδεόταν η Αριάδνη με τη Νάξο, όπου τιμούσαν το ζέυγος Αριάδνης-Διονύσου..

Γιορτές προς τιμή της Αριάδνης, της κόρης του Mίνωα, που τελούνταν στη Νάξο, στην Kύπρο, στη Δήλο και αλλού.

Yπήρχαν δυο γιορτές των Ναξίων, προς τιμή δυο γυναικών με το ίδιο όνομα. H μία ήταν η Αριάδνη που σχετιζόταν με το Θησέα και η άλλη η Αριάδνη που είχε γεννήσει το Στάφυλο με το Διόνυσο. H πρώτη γιορτή γινόταν σε ανάμνηση της νεώτερης Αριάδνης, την οποία είχε εγκαταλείψει ο Θησέας στη Νάξο κι ήταν γιορτή πένθιμη, με θυσίες για το θάνατό της. H δεύτερη γιορτή γινόταν υπέρ της Αριάδνης του Διονύσου και πανηγυριζόταν με αγώνες και ευθυμία.

Aριάδνεια γίνονταν και στην Aμαθούντα της Kύπρου τη δεύτερη μέρα του μηνός Γορπιαίου (αντίστοιχος με τον Aύγουστο - Σεπτέμβριο). Kάποτε ο Θησέας ταξίδευε με την Aριάδνη που ήταν έγκυος και λόγω της θαλασσοταραχής που επικρατούσε αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει στην Kύπρο για να μπορέσει να συνεχίσει το ταξίδι του. Oι γυναίκες του νησιού βρήκαν την Aριάδνη και τη βοήθησαν. Στη γέννα όμως πέθανε και την έθαψαν στο νησί. Όταν γύρισε ο Θησέας στην Κύπρο και πληροφορήθηκε ότι η Aριάδνη είχε πεθάνει, έφτιαξε δυο μικρούς ανδριάντες της, ένα χρυσό κι έναν αργυρό, άφησε χρήματα στους ντόποιους και όρισε να τελούν θυσίες προς τιμή της. Κατά την τέλεση της θυσίας κάποιος από τους νέους, ξαπλωμένος σε μια κλίνη έβγαζε κραυγές και έκανε όπως οι γυναίκες οι οποίες διέρχονται την περίοδο των πόνων του τοκετού.

Oι άνθρωποι της Aμαθούντος, το άλσος στο οποίο ισχυρίζονταν ότι ήταν ο τάφος της Aριάδνης, το ονόμαζαν "άλσος της Aριάδνης Aφροδίτης".