V Μεραρχία Κρητών

Kρήτη η Μεραρχία σου αν ήτανε κοντά σου δε θα πατούσαν Γερμανοί τ’ άγια τα χώματά σου.

Ενότητες 

1) Η ένδοξη  Μεραρχία Κρητών μετά την κατάρρευση του Μετώπου
2) Ο ρόλος η δράση και το δράμα της V Μεραρχίας Κρητών  
3) V Μεραρχία  Κρητών "ΕΠΙΚΡΑΤΕΕΙΝ ή ΑΠΟΛΛΥΣΘΑΙ"
4)Η αποθέωση
Παρασημοφορημένα  Συντάγματα της Κρητικής Μεραρχίας Κρήτης

1) Η ένδοξη  Μεραρχία Κρητών μετά την κατάρρευση του Μετώπου

Αυτή τη μαντινάδα ακούμε σήμερα ακόμη, να τραγουδούν για την επέτειο της Μάχης της Κρήτης, της παραδοξότερης μάχης της Ιστορίας. Ο λαός της Κρήτης αποδίδει την πτώση του νησιού του στην απουσία της Μεραρχίας των Κρητών, της 5ης Μεραρχίας που ανδραγάθησε στο αλβανικό Μέτωπο, αλλά αποκλείσθηκε στην άλλη Ελλάδα.

Κι έτσι ανέλαβαν την υπεράσπιση του νησιού (20-29 Μαΐου 1941) οι Δυνάμεις των Αγγλων, Νεοζηλανδών και Αυστραλών 30.000-32.000, χωρίς κατάλληλο αντιαεροπορικό πυροβολικό και οπλισμό, μαζί με 8 τάγματα νεοσυλλέκτων αγύμναστων μεταφερμένων από την Τρίπολη και το Ναύπλιο, με τη Σχολή Χωροφυλακής και με την πρώτη τάξη της Σχολής Ευελπίδων. Τον πόνο για την απουσία των παιδιών της Κρήτης δεν επισκίασε η φρίκη των αντιποίνων και οι ανείπωτες ωμότητες του κατακτητή που δε γονάτισαν το φρόνημα των Κρητών. Στους λιτούς δωρικούς στίχους του ριζίτικου τραγουδιού σαν το Διγενή μετά το πάλεμά του με το χάρο στα μαρμαρένια αλώνεια, ο ποιητής βάζει στη θέση του τον αλλαζόνα κατακτητή: “Χίτλερ, να μην το καυχηθείς πως πάτησες την Κρήτη, ξαρμάτωτη την ήβρηκες κι ελείπαν τα παιδιά της...”

Μετά τα ανδραγαθήματα της Μεραρχίας των Κρητών στα βουνά της Αλβανίας και τις θυσίες τους, τα παλληκάρια της ξεκίνησαν την κάθοδο όπως καθένας μπορούσε, πεζοί και πεινασμένοι και διερωτώμενοι πώς, αν και νικητές επιστρέφουν στην Κρήτη ηττημένοι. Στόχος τους να βρουν μέσον από Αθήνα ή Πελοπόννησο να κατεβούν στην Κρήτη. Φωτεινές περιπτώσεις αξιωματικών τους που τους συνόδευσαν, όπως εκείνη του λοχαγού Γεωργίου Κάββου, σπανίζουν.
Κάποιοι κατάφεραν να βρουν πλεούμενο και να κατεβούν στην Κρήτη κι άλλοι κατέφυγαν και φιλοξενήθηκαν σε συγγενείς τους στην Αθήνα. Υπήρξαν όμως και πολλοί, κυρίως αγρότες ή κτηνοτρόφοι από χωριά της Κρήτης που δεν είχαν καμία τέτοια διέξοδο. Αυτοί εγκαταστάθηκαν και διέμεναν έξω στο Ζάππειο και στο άλσος του, αφού οι Γερμανοί είχαν καταλάβει τους στρατώνες και δεν είχαν καμία λύση στην επιστροφή τους ή στη πείνα, στη γύμνια, στην ψώρα και στην ψείρα που τους βασάνιζαν.
Το υπουργείο Εθνικής Αμύνης της κυβέρνησης Τσολάκογλου, τους δήλωσε ότι αδυνατεί να κάνει ο,τιδήποτε για να βοηθήσει να κατέβουν στην Κρήτη. Στην αρχή η κατοχική κυβέρνηση τους έδωσε τρόφιμα από τις στρατιωτικές αποθήκες και έφτιαξε τις “Επιτροπές επισιτισμού”, στις οποίες εργάσθηκε και ο Γεώργιος Κάββος (διοικητής Λόχου του 43ου Συντάγματος Ηρακλείου και επιτελής τάγματος με το βαθμό του υπολοχαγού στον Ελληνοαλβανικό πόλεμο), πριν φύγει μέσω Τουρκίας στη Μέση Ανατολή. “Μετά τη σύμπτυξη ασχολήθηκε στην Πελοπόννησο και στην Αθήνα με τα ζητήματα των εφέδρων Κρητών, διανομή επιδομάτων...”, διαβάζομε στο βιογραφικό του.
Πολύ γρήγορα όμως όλ’ αυτά σταμάτησαν και εκείνοι πούλησαν ό,τι είχαν, ακόμη και τα ρούχα τους. Κι ενώ διεξαγόταν η Μάχη της Κρήτης, αντιμετώπιζαν μύριες ταπεινώσεις ως και το θάνατο από την πείνα και τις αρρώστιες. Οι Γερμανοί δεν ρίσκαραν να στείλουν βέβαια στην Κρήτη εμπειροπόλεμους στρατιώτες, για να ενισχύσουν την άμυνα του νησιού και την εναντίον τους αντίσταση, κι οι Ιταλοί τους μισούσαν θανάσιμα για ό,τι έπαθαν στο μέτωπο. Ο Μουσολίνι μάλιστα αναφέρεται ότι σε ομιλίες απέδιδε την ήττα του στην Αλβανία “σε μια άγρια φυλή, τους Κρήτες, που πολεμούσαν δίπλα στους Ελληνες...”. Ηταν γι’ αυτόν ένα άλλοθι.

Τα τραγικά της απομεινάρια στο φοβερό στρατόπεδο της Λάρισας

Στις τελευταίες μέρες λοιπόν του Ιούλη, απελπισμένοι οργάνωσαν μια συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπου οι Ιταλοί τους κύκλωσαν, έπιασαν περί τους 1.200, τους φόρτωσαν στα βαγόνια και τους έφεραν για να εγκαινιάσουν το στρατόπεδο της Λάρισας που ήταν χτισμένο 4,5 χλμ. ανατολικά της πόλης. Τους χαρακτήρισαν αυθαίρετα ως “αιχμαλώτους πολέμου”, αλλά με τις απάνθρωπες τιμωρίες και τη φοβερή πείνα τους εξόντωσαν. Στην αρχή μάλιστα ήταν ελάχιστο και το νερό.
Τις πρώτες μέρες δραπέτευσαν 350 και τον Ιούνιο του 1942 απολύθηκαν σε αξιοθρήνητη κατάσταση 250. Το πλείστον των άλλων πέθαναν από τις κακώσεις, την αβιταμίνωση, την ψώρα, την ελονοσία και την τρέλα.
Τους πρώτους 10 μήνες έμειναν στο στρατόπεδο της Λάρισας μόνο οι Κρήτες της ηρωικής 5ης Μεραρχίας. Υστερα ήρθαν από την Αθήνα 23 νέοι κατάδικοι, ανάμεσά τους μόνη γυναίκα η συγγραφέας Μαρία Ιορδανίδου.
Αργότερα έφεραν τους Aκροναυπλιώτες κομμουνιστές κρατούμενους της δικτατορίας του Μεταξά (η πρώτη ομάδα ήρθε στις 16-9-42). Αυτοί οι νέοι κρατούμενοι μας πληροφορούν με κείμενα δημοσιευμένα ή βιβλία τους για την άθλια κατάσταση των Κρητών. “Τα φαντάσματα των 300 Κρητών που κινούνταν νύχτα-μέρα ανάμεσά μας... άπειροι και ανοργάνωτοι και απείθαρχοι που δεν πάλευαν ενωμένοι, αντίθετα από μας που ξέραμε πώς να παλέψομε για να επιζήσομε κι ήμασταν μια γροθιά...”, γράφουν μεταξύ των άλλων.
Από τα κείμενα-μαρτυρίες και τα βιβλία κυρίως Aκροναυπλιωτών, όπως τα φοβερά κείμενα του Ν. Ραμαντάνη, που δημοσιεύτηκαν στην εφημ. “Εθνος” στις 10-11 και 23 Ιουλίου 1945, του Σωτήρη Πατατζή το βιβλίο “Ματωμένα Χώματα”, του Κ. Στούρνα “Casa Preventina”, του Κ. Πυρομάγλου “Ιστορικόν Αρχείον της Εθνικής Αντιστάσεως” και του Ακροναυπλιώτη γιατρού Αντ. Φλούντζη, συγγραφέα της τριλογίας “Χαϊδάρι”, “Ακροναυπλία” και “Τα στρατόπεδα Τρικάλων και Λάρισας”, μαθαίνομε για το κατάντημα των μαχητών της Μεραρχίας Κρητών. Για το πως έδρασαν επί τρια χρόνια (κυρίως ως τον Απρίλη του 1942 που άρχισε να φροντίζει τους κρατούμενους ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός) οι Ιταλοί εγκληματίες πολέμου (ως 10-9-1943 το στρατόπεδο ήταν ιταλικό), ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί διοικητές του στρατοπέδου: O Garle Geloso, o G. Vecchia relli, O Marianno Scolaro και ο Mangaldi, πρόεδρος του ιταλικού Στρατοδικείου Αθήνας, που οι ίδιοι οι Ιταλοί αποκαλούσαν “δήμιο”.
Πληροφορούμαστε για το πλήθος των θανάτων των Κρητών κατά το χειμώνα του 1942 σ’ αυτό το πρώτο κέντρο εξοντώσεως Ελλήνων, απ’ όπου εκτελέστηκαν 500. Για το πόσο βοήθησε ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός και κυρίως ο Γιώργος Τζενάκης, συνταγματάρχης εν αποστρατεία, αντιπρόσωπος γραφείου αιχμαλώτων Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, για τα στρατόπεδα Θεσσαλίας, βοηθός του 90χρονου προέδρου του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρου Λάρισας στρατηγού Αρτης. Ο Γ. Τζενάκης κράτησε ανθρωπιστική και πατριωτική στάση συγκινημένος από τη μοίρα των Κρητών συμπατριωτών του, βοηθούμενος και από τον ταγματάρχη Τζωρτζάκη. Ο Γ. Τζενάκης εξαιτίας αυτής της στάσης του συνελήφθη και δεμένος στάλθηκε λίγο αργότερα στην Ιταλία. Το 1970 στις 7/6 η εφημ. “Ελευθερία” της Λάρισας δημοσίευσε ένα αποκαλυπτικό του γράμμα, από το οποίο παίρνομε πολλά και σοβαρά στοιχεία για τα απομεινάρια της Μεραρχίας Κρητών.
Αν και πολύ τραγικό το θέμα, για το ενδεχόμενο να είναι άγνωστη η τύχη κάποιων από τους μαχητές της ένδοξης και τραγικής Μεραρχίας Κρητών δημοσιεύω: 1) 269 ονόματα Κρητών παρμένα από μια κατάσταση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού 1166 ονομάτων, που συντάχθηκε από το Γ. Τζενάκη τον Ιούνιο του 1946 και αφορά κρατούμενους που ήταν στο στρατόπεδο της Λάρισας και μετά το Φεβρουάριο του 1943 και 2) Ενα κατάλογο του ίδιου 17 ονομάτων Κρητών κρατουμένων που πέθαναν στο στρατόπεδο ή στο νοσοκομείο της Λάρισας οι περισσότεροι από πείνα.
1) Κρατηθέντες Κρήτες από τις Αρχές Κατοχής στο στρατόπεδο της Λάρισας...

ΠΗΓΗ εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ

http://www.patris.gr/articles/158144?PHPSESSID=6o24stn0ock7f4q7qlb2r8kts3

2)Ο ΡΟΛΟΣ,Η ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΗΣ 

V ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΚΡΗΤΩΝ

 ...H ιστορία της Κρήτης κορυφώνεται στα ορεινά και δυσπρόσιτα μονοπάτια της Αλβανίας κι έτσι δεν έχει μόνο τοπικό χαρακτήρα. Εξακτινώνεται και καλύπτει κατά τρόπο ευδιάκριτο και δηλωτικό, ότι όπου χρειαστεί οι Κρητικοί, δείχνουν το ακατάβλητο θάρρος τους και το ακαταμάχητο πνεύμα που τους διακρίνει.

Η V Μεραρχία της Κρήτης δεν ήταν δημιούργημα του Β’ Παγκόσμιου πολέμου. Για πρώτη φορά συγκροτήθηκε με το Β.Δ. της 17.9.1912. Η δράση της υπήρξε σημαντική στον Α’ και Β’ Βαλκανικό πόλεμο, τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και τη Μικρασιατική εκστρατεία. Έδρα της ήταν τα Χανιά. Μεταξύ των μονάδων που επιστρατεύθηκαν κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, ήταν και η V Μεραρχία. Συγκροτούνταν από τα: 14ο, 43ο και 44ο Συντάγματα πεζικού, με αντίστοιχες έδρες τα Χανιά, το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο, το V Σύνταγμα πυροβολικού της Σούδας, το Λόχο Σκαπανέων και Διαβιβαστών, το Στρατιωτικό Νοσοκομείο Χανίων και τους άλλους απαραίτητους Μερ/κούς Σχηματισμούς. Με την κήρυξη της χώρας σε κατάσταση πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940, άρχισε η ανάπτυξη και συγκρότηση των προβλεπόμενων μονάδων και μάλιστα με πυρετώδη ρυθμό και ακράτητο ενθουσιασμό. Μέχρι της 6ης Νοεμβρίου, είχε περατωθεί η προσέλευση των εφέδρων. Στις 20-22-23 και 25 Νοεμβρίου και μέχρι τις 4 Δεκεμβρίου, είχε ολοκληρωθεί η μεταφορά από τα λιμάνια της Σούδας και του Ηρακλείου ολόκληρης της V Μεραρχίας στην περιοχή Αμυνταίου, Πτολεμαΐδας, Άργους Ορεστικού. Η συνολική δύναμη της Μεραρχίας αποτελούνταν από 566 αξιωματικούς, 18.662 οπλίτες, 687 υποζύγια και 81 οχήματα.

Η V Μεραρχία με τη μεταφορά της στη Βόρεια Ελλάδα, αντικαταστάθηκε από τη Στρατιωτική Διοίκηση Χανίων, υπό τον Αντιστράτηγο Ιωάννη Αλεξάκη. Η δύναμη της νέας μονάδας αποτελούνταν από τρία Τάγματα, τα οποία λίγο αργότερα, μετακινήθηκαν επίσης στην ηπειρωτική Ελλάδα. Με την αποστολή 3.000 ακόμα Κρητικών στις 5-4-1941, που μόλις είχαν τελειώσει την βασική τους εκπαίδευση, η Κρήτη έμεινε εντελώς ανυπεράσπιστη. Την στρατιωτική αυτή απογύμνωση, την αναφέρει σε έκθεσή του ο Προσωπάρχης του Υπουργείου Στρατιωτικών Στρατηγός Σόλωνας Καφάτος, που σημειώνει χαρακτηριστικά: «Άπαν το εν τη νήσω πολεμικόν υλικόν, μέχρι και του τελευταίου κιβωτίου πυρομαχικών και παν μεταφορικόν μέσον, μέχρι και του τελευταίου αυτοκινήτου ή ημιόνου, επιταχθέντα εφορτώθησαν δια το Αλβανικόν μέτωπον».

Με την κήρυξη του πολέμου, το Συμμαχικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής στέλνει μια ομάδα αξιωματικών για την αναγνώριση της όλης κατάστασης που επικρατούσε στην Κρήτη. Το Στρατηγείο όμως, δεν διέθετε επαρκή δύναμη, με αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί το σχέδιο σοβαρής ενίσχυσης του νησιού. Περιορίστηκε απλά να αποστείλει μικρή και ασήμαντη για τις ανάγκες του στρατιωτική δύναμη.Η Μεραρχία από τη Μακεδονία μετακινήθηκε οδικώς και έφτασε στην περιοχή Μπομπετσίστας, Κιάφε Ψεξές, Βυθκούκι, όπου και στάθμευσε.

Στις 29 Ιανουαρίου, η Μεραρχία πήρε μέρος στον αγώνα, καλύπτοντας τον τομέα Κλεισούρας-Τρεπεσίνας. Σ’ όλο το διάστημα των επιχειρήσεων στα μέτωπα των συγκρούσεων, που κράτησαν από τις 29-1-1941 μέχρι τις 12-4-1941, η V Μεραρχία έδωκε πεισματώδεις μάχες για να κρατήσουν τις θέσεις τους στα υψώματα που είχαν καταλάβει οι στρατιώτες. Σε μάχες σώμα με σώμα πολλές φορές, καταλήφθηκαν οχυρωμένα υψώματα, καθώς και πλησιόχωρα χωριά, μεγάλος αριθμός αιχμαλώτων, όπλα, καθώς και ολόκληρες αποθήκες πυρομαχικών. Προκειμένου να διασπάσουν οι Ιταλοί την ελληνική διάταξη, εξαπέλυσαν την εαρινή καλούμενη επίθεση στις 9 Μαρτίου, η οποία κράτησε 17 ολόκληρες μέρες. Την επίθεση αυτή, παρακολούθησε από παρατηρητήριο ο ίδιος ο Μουσολίνι. Η έντασή της ήταν ιδιαίτερα μεγάλη τις επτά πρώτες μέρες...Το ανυπόφορο κρύο που κυμαινόταν στους -10 και -20ο C στην Τρεπεσίνα, δεν ευνοούσε την επιμελητεία και τον ανεφοδιασμό, ευνοούσε όμως τα κρυοπαγήματα. Τα νοσοκομεία είχαν γεμίσει από ακρωτηριασμένους μαχητές μας. Υπολογίζεται ότι 30.000 Έλληνες στρατιώτες μας, έπαθαν κρυοπαγήματα διάφορων βαθμών στη διάρκεια του πολέμου. Οι κάθε είδους απώλειες της V Μεραρχίας στο μέτωπο του πολέμου, υπήρξαν απογοητευτικά μεγάλες. Είχε 1.141 νεκρούς, 2.025 τραυματίες, 2.553 παγόπληκτους και 434 με διάφορα νοσήματα. Το σύνολο δηλαδή, των απωλειών, έφτασε τους 6.154. Η V Μεραρχία είχε τις μεγαλύτερες απώλειες, συγκριτικά με όλες τις άλλες ελληνικές Μεραρχίες.

Οι Ιταλοί, απογοητευμένοι από τις αλλεπάλληλες αποτυχίες τους, χρησιμοποίησαν ακόμα και προκηρύξεις, προκειμένου να κάμψουν το ηθικό του στρατού μας. Ιδού το περιεχόμενο μιας τέτοιας προκήρυξης:

«Στρατιώται της Κρήτης, Η Αγγλία δια το αποκλειστικόν της συμφέρον σας έσπρωξε εις τα βουνά και τον θάνατον, πάνω εις αυτά τα άγρια αρβανίτικα βουνά. Εις την θέσιν σας εν τη θαυμασία νήσω σας απολαύουν δεσποτικώς οι Άγγλοι στρατιώται. Μέσα εις το σπίτι σας κάθονται οι Άγγλοι. Αι γυναίκες σας ενοχλούνται από τους Άγγλους. Δια ποίον λόγον πολεμάτε; Διότι το θέλει η Αγγλία, η οποία έχει αγοράσει την Κυβέρνησίν σας. Μην ξεχάσετε ότι ο μεγάλος σας συμπολίτης, ο Βενιζέλος, επεθύμησε και εζήτησε την φιλίαν της Ιταλίας. Ρίξετε τα όπλα και ελάτε. Ημείς θα φερθούμε προς σας αδελφικά και θα σας επαναφέρωμεν είς την νήσον σας και εις τας οικογενείας σας. Ως πρώτον σημείον της συμπαθείας μας θα δώσουμε 500 δραχμάς εις τον καθέναν που θα παραδοθή εις ημάς με αυτήν την προκήρυξιν».

Το μειωτικό περιεχόμενο της προκήρυξης, με την προτεινόμενη μάλιστα εγχρήματη συναλλαγή, ήταν ξένο προς τους μαχητές μας, που υπερασπίζονταν τα ιδανικά και τις προαιώνιες ηθικές μας αρχές, όπως γνώριζαν να κάνουν από παλιά.

Ανάλογες προκηρύξεις διαφορετικού χαρακτήρα με συμβουλευτικό περιεχόμενο, μοίραζαν και στους στρατιώτες του αντίπαλου στρατοπέδου: «Ιταλοί στρατιώτες, για ποιο λόγο σας απέσπασαν από την ευτυχισμένη οικογενειακή σας ζωή και σας έφεραν εδώ για να χάσετε τη ζωή σας στα βουνά της Ελλάδος; Ποιους λογαριασμούς έχετε να ξεκαθαρίσετε με τον ελληνικό λαό, που δεν είναι εχθρός κανενός και που αφοσιώνεται σύμπας στις ειρηνικές του εργασίες; Οι αρχηγοί σας, σας οδηγούν σ’ έναν πόλεμο ΑΔΙΚΟ. Ο ΘΕΟΣ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΥΛΟΓΕΙ ΤΗΝ ΑΔΙΚΙΑ. Λυπούμαστε που σας χτυπάμε. Αλλά μας υποχρεώνει η τιμή μας να προστατέψουμε την Πατρίδα μας, που οι αρπακτικοί αρχηγοί σας, σάς έσπρωξαν ξεδιάντροπα να κατακτήσετε, χύνοντας το αίμα σας. Ο πόλεμός μας είναι ιερός. Εσείς πολεμάτε χωρίς καμία ηθική η νομική δικαιολογία. Πετάχτε τα όπλα σας κι επιστρέψτε στην πατρίδα σας».

Δεν άκουσαν όμως. Ο δραματικός επίλογος αυτής της ανυπακοής, είναι: 3.755 νεκροί, 50.874 τραυματίες, 12.368 κρυοπαγημένοι και 25.067 αγνοούμενοι. Σύνολο ιταλικών απωλειών 102.064 άνδρες...

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ-ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ

ΠΗΓΗ : ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

http://www.rethnea.gr/news/index.php?mact=News,cntnt01,detail,0&cntnt01articleid=6390&cntnt01origid=15&cntnt01returnid=39

3)                                 

   V ΜΕΡΑΡΧΙΑ ΚΡΗΤΩΝ

"ΕΠΙΚΡΑΤΕΕΙΝ 

ή 

ΑΠΟΛΛΥΣΘΑΙ"

29/01/1941  
Το 14ο Σύνταγμα Πεζικού της V Μεραρχίας Κρητών, εξορμώντας από την περιοχή Γκρόμπα, καταλαμβάνει, μετά από σκληρό αγώνα, το ύψωμα 1733 (Τρεμπεσίνα), όπου δέχεται άμεση αντεπίθεση από τους Ιταλούς, που αποκρούεται με πολλές απώλειες γιά αυτούς. Στην συνέχεια επιτίθεται και καταλαμβάνει μέχρι το βράδυ της ίδιας ημέρας,το ύψωμα 1923 (Τρεμπεσίνα).

http://www.patriotaki.com/archive/index.php/t-547-p-2.html

15-02-1941

Τα 43 και 44 ΣΠ (V Μεραρχία Κρητών), μετά από ορμητικές
επιθέσεις και σκληρό αγώνα, συντρίβουν την ιταλική αντίσταση και καταλαμβάνουν την κορυφογραμμή Αυχένας χωριού Μετζγκοράνης - ύψωμα Πούντα Νορντ (υψοδ. 1647) - υψοδ. 1260 - 1178 - χωριό Μαριτσάι - χωριό Αρτζα Ντι Μέντζο της περιοχής Τρεμπεσίνας.
Την ίδια ημέρα το I Τάγμα του 39 ΣΠ (II Μεραρχία) καταλαμβάνει την κορυφή 1723 του υψώματος Γκόλικο.

http://www.thermopilai.org/content/ta-43-kai-44-sp-v-merarkhia-kreton-katalambanoun-ten-koruphogramme-aukhenas

16-02-1941

Τα 43ο και 44ο Συντάγματα της V Μεραρχίας Κρητών, μετά από σκληρό αγώνα, κυριεύουν την βόρεια κορυφή του όρους Σεντέλι. (Β. Ήπειρος).

http://www.thermopilai.org/content/ta-43o-kai-44o-suntagmata-tes-v-merarkhias-kreton-kurieuoun-ten-boreia-koruphe-tou-orous?page=3

 15/10/1941

Οι ελληνικές δυνάμεις του μετώπου της Αλβανίας δια της 5^ης Μεραρχίας (Μεραρχία Κρητών) επιτίθενται εναντίον των Ιταλών και καταλαμβάνουν την ράχην Μερτζικόρτζανη της περιοχής Τρεμπεσίνας.

 http://eistorias.wordpress.com/2011/02/14/%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B1-15-%CF%86%CE%B5%CE%B2%CF%81%CE%BF%CF%85%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%85/

Η αποθέωση

Κανένας δεν μπόρεσε γιατί δεν έζησε κι ούτε η φαντασία του μπορούσε να τον βοηθήσει να περιγράψει το συγκεκριμένο πολεμικό επεισόδιο, και την αποθέωση της ελληνικής ψυχής σ’ όλη της τη μεγαλοπρέπεια σ’ αυτόν τον αδιανόητο άθλο του 11ου Λόχου του 14ου Συντάγματος της V Μεραρχίας Κρήτης.

Ησίοδος Τσίγκος
Εφ. Ανθ/γός Διμοιρίτης & Διοικητής του 11ου Λόχου του 14ου Συντ/τος
της V Μεραρχίας.
Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας 

4)  Παρασημοφορημένα  Συντάγματα της Κρητικής Μεραρχίας Κρήτης

Πολεμικός Σταυρός Α’ τάξεως

Με την ημερήσια διαταγή Στρατιάς της  30ης Οκτωβρίου 1920. Απονεμήθηκε ο  Πολεμικός Σταυρός Α’ τάξεως του 1916-17 στης  πολεμικές σημαίες του 7° και 9° Συντάγματος Κρητών, Μεραρχίας Κρήτης για τη γενναιότητα, την αυτοθυσία και τον ηρωισμό που επέδειξαν κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, και για τα εδάφη της πατρίδας που απελευθέρωσαν.

Η απονομή τιμητικής  διάκρισης  στην  Πολεμική  Σημαία αποτελεί το αποκορύφωμα των απονομών γιατί τιμά το σύνολο των  μαχητών της μονάδας που την κατέχει…

Η φράση " ΕΠΙΚΡΑΤΕΕΙΝ ή ΑΠΟΛΛΥΣΘΑΙ" αποτελεί την απάντηση του έκπτωτου βασιλιά της Σπάρτης ∆ημάρατου στον Ξέρξη, όταν εκστρατεύοντας εναντίον της Ελλάδας το 480 π.Χ. δεν μπορούσε να αντιληφθεί πως ο λίγος Στρατός των Ελλήνων είχε το σθένος και την ικανότητα να αντιπαραταχθεί σε έναν τόσο μεγάλο Περσικό Στρατό.

ΠΗΓΕΣ
http://www.freeforum-gr.net/index.php?topic=493.0

http://www.istorikathemata.com/2011/02/1912-1913.html

http://mvgatos.blogspot.gr/2011/02/blog-post_20.html