Κουζουλάδες : ΚΑΜΠΑΝΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ ( Μέρος Β)

15 Απριλίου 2021

ΚΑΜΠΑΝΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ ( Μέρος Β)

ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΚΑΜΠΑΝΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ

(όπως έχει περιγράψει από έρευνά του ο κ. Ι. ΚΑΡΑΒΑΛΑΚΗΣ)

Μέρος Β

Θεωρήσαμε χρήσιμο να περιλάβουμε σε ένα χωριστό κεφάλαιο όσες πληροφορίες μπορέσαμε να συγκεντρώσουμε για τα διάφορα περιουσιακά στοιχεία του Καμπανείου Ιδρύματος, τόσο της κληρονομιάς Καμπάνη, όσο και της κληρονομιάς Γαλανάκη και την τύχη που είναι στην συνέχεια. Η έλλειψη σωστής πληροφόρησης στο αντικείμενο αυτό, εκτός του ότι δημιούργησε προβλήματα στο ίδρυμα παλαιότερα (έριδες Λασιθιωτών 1891-92) αλλά και πρόσφατα ακόμη (ενέργειες συγγενών Γαλανάκη για ακύρωση της Διαθήκης), δημιουργεί επίσης αμφιβολίες για την καλή διαχείριση της περιουσίας του Καμπανείου με όλα τα δυσμενή επακόλουθα για τα εκάστοτε μέλη της Διοικούσης Επιτροπής. Τα περιουσιακά στοιχεία που θα εξετάσουμε στα κεφάλαιο αυτό είναι εκείνα που περιήλθαν τελικά στην κατοχή του ιδρύματος όπως αναφέρονται στην σχετική απογραφή της περιουσίας και όχι αυτά που αναφέρονται στην Διαθήκη αφού ορισμένα από αυτά είτε δεν έγινε δυνατόν να εκκαθαριστούν (π.χ. Χρέος 2.300 λίρες του Ισμαήλ Σελίμ Πασά προς τον Ι. Καμπάνη) ή απωλέσθηκαν ενώ ακόμη ζούσε ο διαθέτης (διάφορες μετοχές που αναφέρονται στη διαθήκη του Γαλανάκη).

Α. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΜΠΑΝΗ

Η απογραφή της περιουσίας του Καμπάνη διενεργήθηκε στις 7-2-1875 από τον συμβολαιογράφο Αθηνών Στεφ. Ταβανάκη με αριθμ. Πράξεως 32807/7.2.1875. Σύμφωνα με της απογραφή αυτή η περιουσία Ι. Καμπάνη αποτελείτο από τα εξής στοιχεία.

10 Ονομαστικές μετοχές της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας (Ε.Τ.Ε.).

Ένα γραμμάτιο εις διαταγή Ι. Καμπάνη 95.500 δραχ. με ημερομηνία 1-8-1974, πληρωτέον υπό του Α.Φ. Παπαδάκη. Μετά την αφαίρεση διαφόρων ποσών που είχαν εισπραχθεί από τον Ι. Καμπάνη παρέμειναν υπόλοιπον 91.759 δρχ.

Ένα γραμμάτιο τις διαταγήν Ι. Καμπάνη εκ 347.938 γροσίων με ημερομηνία 13 Απριλίου 1874 πληρωτέον από τον Ε. Τσάνη, κάτοικο Αλεξάνδρειας.

Ένα γραμμάτιο που εκδόθηκε στην Αλεξάνδρεια στις 10/22 Δεκεμβρίου 1871 για 5065 τάλληρα ρεγγινάτα, πληρωτέον από τον Δ. Χριστίδη κάτοικο Αλεξάνδρειας.

Ένα όμοιο γραμμάτιο που εκδόθηκε στην Αλεξάνδρεια στις 8/20 Απριλίου 1874 για 20 εικοσόφραγκα, πληρωτέα από τον Α. Μαλαγάρδη κάτοικο Αλεξάνδρειας.

Μια μετοχή του σιδηροδρόμου Ρωμυλίας με αριθ. 212358.

Μια απόδειξη του Λουδοβίκου Λυμπρίτου που εκδόθηκε την Αλεξάνδρεια στις 16 Απριλίου 1874 με την οποία ούτος ομολογεί ότι έλαβε από τον Ι. Καμπάνη την από 13 Σεπτεμβρίου 1866 συναλλαγματική της αποδοχής Ισμαήλ Φέρικ ποσό εις λιρών 2.300

καθώς και ένα γραμμάτιο εκ λιρών 35 υπό ημερομηνία 22/4 Σεπτεμβρίου 1871 εις βάρος Α. Διαμαντόπουλου.

Ένα γραμμάτιο για 1.300 πληρωτέον από τον Α.Φ. Παπαδάκη (μείον δραχμές 230, 150, 230).

Διάφορα τιμαλφή συνολικής αξίας 4.700 δρχ.

Εκτός από τα ανωτέρω κινητά περιουσιακά στοιχεία που περιελήφθηκαν στην απογραφή στην περιουσία του Καμπάνη περιλαμβάνονται επίσης και

α) Δύο μικρές οικίες που βρίσκονται στην συνοικία Ατταρίν της Αλεξανδρείας.

β) Ένα ελαιόφυτο από 75 ελαιόδενδρα που βρίσκεται στην Ιεράπετρα.

Τα παραπάνω ακίνητα δεν απογράφηκαν επειδή βρισκότανε στο εξωτερικό, εκτός της Ελληνικής επικρατείας. Σύμφωνα με την από 27 Ιουνίου 1875 δήλωση κληρονομιάς που υπέβαλε ο εκτελεστής στον οικονομικό έφορο Αττικοβοιωτίας η αξία της περιουσίας Καμπάνη εκτιμήθηκε σε 304.668 δρχ. (εκτός των δύο οικιών της Αλεξανδρείας και του ελαιοφύτου της Ιεράπετρας). Από το ποσό που δηλώθηκε οι εκτελεστές χαρακτήρισαν σαν επισφαλείς απαιτήσεις διάφορα ποσά που έφθαναν συνολικά τις 101.531 δρχ. Από το υπόλοιπο ποσό των 243.137 δρχ., που οι ίδιοι οι εκτελεστές χαρακτήρισαν εισπρακτέο, εισπράχθηκε μέσα στο 1875 και αποτελούσε περιουσία του ιδρύματος ποσό 77.503,50 το οποίο με απόφαση των εκτελεστών τοποθετήθηκε με τόκο 6% τις επιχειρήσεις Παπαδάκη. Από τα περιουσιακά στοιχεία που μνημονεύονται στη διαθήκη Καμπάνη δεν περιλαμβάνεται στην απογραφή Ταβανάκη το ποσό των 250 λιρών που είχε δανείσει ο Καμπάνης το 1862 στον αρχιμανδρίτη Γερμανό Αφθονίδη της Μονής Σινά. Πιθανόν γιατί όπως θα δούμε αργότερα, η διεκδίκηση του ποσού αυτού, μέρος των οικονομικών διαφορών Ι. Καμπάνη Μονής Σινά εκκρεμούσε ακόμη στα δικαστήρια. Αντίθετα από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην απογραφή δεν μνημονεύονται στην διαθήκη μια οφειλή του Α.Φ. Παπαδάκη 690 δρχ. (1300-610=690) καθώς και ορισμένα τιμαλφή του διαθέτη.

Ας εξετάσουμε τώρα όσες πληροφορίες μπορέσαμε να συγκεντρώσουμε για τον τρόπο κτήσεως και την τύχη των περιουσιακών στοιχείων που περιλαμβάνονται στην απογραφή Ταβανάκη.

Δέκα μετοχές της Ε.Τ.Ε. Οι μετοχές αυτές είναι σε δύο τίτλους (7623-33/15050 και 8811-12/15051) και αγοράσθηκαν από την Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία. Η αξία τους την 30-7-1874 (πιθανή ημερομηνία αγοράς) ήταν 31.662,50 δρχ., απέδιδαν δε ετήσιο εισόδημα 2.600 δρχ. Οι εισπράξεις των μερισμάτων πραγματοποιούντο κανονικά μέχρι το 1894 οπότε επιβλήθηκε συντηρητική κατάσχεση του περιουσιακού αυτού στοιχείου από την Πετρίνη σύζυγο Αντωνίου Ι. Καμπάνη (φυσικού γιου του διαθέτου) με τη οποία βρισκότανε σε διάσταση, για διατροφή που όφειλε σ αυτήν. Τον Μάρτιο του 1912 ο Γαλανάκης ήγειρε αγωγή εναντίον της ΕΤΕ, επειδή η Τράπεζα δεν εδέχετο να του παραδώσει, σαν διαχειριστή του Καμπάνη, το προϊόν των μερισμάτων. Η δίκη που επακολούθησε κράτησε πολλά χρόνια και μόνο το 1932 οι εκτελεστές εισπράξανε 213.303 δρχ., και έτσι εξόφλησαν τα καθυστερούμενα από το έτος 1894 μερίσματα.

Σημειώνουμε ότι με το προϊόν των μερισμάτων της ΕΤΕ αγοράσθηκαν το έτος 1920 δεκαπέντε μετοχές της νεοιδρυθείσης τότε Τράπεζας της Ελλάδας. Το έτος 1951 προκειμένου να εξασφαλισθούν τα οικονομικά μέσα για την επισκευή του κτιρίου της Σχολής εκποιήθηκαν δύο από τις δέκα μετοχές της ΕΤΕ, εναπέμειναν δε στην περιουσία του ιδρύματος οκτώ. Οι 8 μετοχές αυτές ανταλλάχθηκαν το 1957 με νέες μετοχές σε αναλογία μια παλαιά προς δέκα νέες και έτσι ο αριθμός μετοχών της ΕΤΕ το 1957 έφθανε τις 80. Έκτοτε η εξέλιξη του αριθμού των μετοχών της ΕΤΕ χρονολογικά έχει ως εξής: 1970: έγινε νέα ανταλλαγή μετοχών σε αναλογία μιας παλαιάς προς 2 νέες.

Το Καμπάνειο κάτοχο 80 μετοχών έλαβε 80Χ2=160 μετοχές.

1971: Παραχωρήθηκαν δωρεάν στους παλαιούς μετόχους νέες μετοχές σε αναλογία μια νέα μετοχή έναντι 4 παλαιών. Το Καμπάνειο κάτοχο 160 παλαιών μετοχών έλαβε 40 νέες και έτσι συνολικά διέθετε το 1971, 200 μετοχές της ΕΤΕ.

1973: Έγινε νέα παραχώρηση μετοχών σε παλαιούς μετόχους σε αναλογία μία μετοχή έναντι 3 παλαιών. Το ίδρυμα έλαβε από παραχώρηση 66 νέες μετοχές ενώ προέβη στην αγορά 18 άλλων ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των μετοχών της ΕΤΕ σε 284.

2) Γραμμάτιο 95.500 δρχ. πληρωτέο από τον Α. Φ. Παπαδάκη. Το παραπάνω χρηματικό ποσό αποτελούσε τμήμα της κινητής περιουσίας του Ι. Καμπάνη τοποθετημένο στις επιχειρήσεις του Παπαδάκη ο οποίος διαχειριζότανε την περιουσία του εξαδέλφου του, τόσο πριν όσο και μετά τον θάνατό του σαν εκτελεστής της διαθήκης του, πάντοτε καταβάλλοντας το προβλεπόμενο τόκο.

Την ημέρα της αποβιώσεως του, ο Α.Φ. Παπαδάκης όφειλε στο Καμπάνειο ίδρυμα το ποσό των 169.004,60 δραχ. το οποίο ανέλαβε να εξοφλήσει το Πανεπιστήμιο Αθηνών, σαν από διαθήκης γενικός κληρονόμος του αποβιώσαντος. Από την οφειλή αυτή καταβλήθηκαν στο Καμπάνειο κατά καιρούς τα παρακάτω ποσά:

Τα έτη 1879-1880 δρχ. 49.000

Το έτος 1889 δρχ. 7.142,85

Τα έτη 1893 -1901 (Στον Α. Ι. Καμπάνη φυσικό γιό του διαθέτη δρχ. 84.796

Σύνολο 140.938,85

Σύμφωνα με την εκκαθάριση του λογαριασμού που έκαμε το Πανεπιστήμιο το 1918 το υπόλοιπο της οφειλής του την εποχή εκείνη υπολογίσθηκε σε 80.688,60 δρχ, μετά την αναπροσαρμογή σε νέες δραχμές του 1890 περιλαμβανομένων και των οφειλομένων τόκων. Ύστερα από σχετική απόφαση της συγκλήτου από το ανωτέρω ποσό διατέθηκαν 79.800 δραχ. για την αγορά 840 ομολογιών του δανείου επιτάξεως 6% για λογαριασμό του Καμπανείου και έμεινε υπόλοιπο οφειλής 888,60 δρχ. Δυστυχώς όμως το Πανεπιστήμιο δεν παρέδωσε στο δικαιούχο ίδρυμα τις ομολογίες ούτε κατέβαλε τα τοκομερίδια τους για τους λόγους που θα δούμε παρακάτω.

α) Ο Α. Ι. Καμπάνης φυσικός γιος του διαθέτου, στον οποίο ο πατέρας του άφησε ειδικό κληροδότημα, μετά την ενηλικίωσή του το 1885 ήγειρε αγωγή εναντίον του Εμμ. Δ. Γαλανάκη, σαν εκπρόσωπο του Καμπάνειου και ζητούσε να του καταβληθουν όχι μόνο οι 80.000 δρχ. του κληροδοτήματος αλλά ακόμη και τα τροφεία τα οποία είχε εισπράξει η μητέρα του. Παράλληλα το 1896 επέβαλε συντηρητική κατάσχεση στο ποσό που όφειλε το Πανεπιστήμιο προς το Καμπάνειο. Από την αγωγή αυτή ξεκίνησε ένας δεινός και μακροχρόνιος δικαστικός αγώνας που κράτησε χωρίς να υπάρξει τελεσίδικη απόφαση μέχρι το θάνατο του Καμπάνη - υιού. Με τον θάνατο αυτό έκλεισε η υπόθεση γιατί και εάν ακόμη ούτος είχε λαμβάνειν κάποια ποσά, επειδή απεβίωσε άτεκνος σύμφωνα με τη διαθήκη, κληρονόμος του είναι το Καμπάνειο.

β) Κυκλοφορούσε ευρύτατα η φήμη ότι ο Γαλανάκης όφειλε μεγάλα ποσά στο Καμπάνειο και για τον λόγο αυτό τόσο το Πανεπιστήμιο, όσο και η Εθνική Τράπεζα, αρνούντο να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς αυτό. Σύμφωνα με μια δεύτερη εκκαθάριση που έγινε στις 10-1-1935 το Πανεπιστήμιο όφειλε στο Καμπάνειο συνολικά 168.479,10 δρχ., από τις οποίες οι 79.800 δρχ. ηταν επενδυμένες σε 840 ομολογίες του Δανείου 6% του 1917 οι δε υπόλοιπες 88.679,10 ήταν η αξία των τοκομεριδίων. Για την εκκαθάριση αυτή οι εκτελεστές πρόβαλαν αντιρρήσεις αλλά το Πανεπιστήμιο δεν έδωσε καμιά απάντηση ενώ εξακολουθούσε να κατακρατεί την περιουσία του Ιδρύματος.

Το έτος 1938 ύστερα από νέο διάβημα των εκτελεστών οι ομολογίες κατατέθηκαν προς φύλαξη στην ΕΤΕ και αργότερα μετατράπηκαν σε 84 «νέες ομολογίες επιτάξεως», που βρίσκονταν κατατεθειμένες στην ΕΤΕ χωρίς να αποδίδουν τίποτε στο Καμπάνειο. Σχετικά με την οφειλή σε μετρητά του Πανεπιστημίου (τοκομερίδια ομολογιών, τόκοι κ.λπ.) η οποία παραμονές του Β Παγκοσμίου πολέμου έφτανε τις 200.000 δραχ. με την δημοσίευση του Ν.18/1944 εξανεμίσθηκε. Από όσα αναφέραμε πιο πάνω προκύπτει ότι το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του Ιδρύματος από την κληρονομιά Καμπάνη, το οποίο διαχειρίσθηκε επί μακρύ χρονικό διάστημα - περίπου 60 χρόνια το Πανεπιστήμιο Αθηνών και για λόγους που προαναφέραμε αλλά ακόμη και κακή πίστη που επέδειξε σαν κληρονόμος του Α.Φ. Παπαδάκη, ελάχιστα απέδωσε στο Καμπάνειο και δεν επιτέλεσε τον προορισμό της.

3) Γραμμάτιο 347.938 γροσίων πληρωτέο από τον Εμμ. Τσάνη, κάτοικο Αλεξανδρείας. Λίγες μέρες πριν φύγει από την Αλεξάνδρεια ο Καμπάνης επιστρέφοντας στην Ελλάδα, την 1-4-1874 δάνεισε στον Εμμ. Τσάνη ποσό 347.938 γροσίων, ο οποίος υπέγραψε αντίστοιχο γραμμάτιο. Μετά το θάνατο του Καμπάνη οι εκτελεστές της διαθήκης του στην δήλωση που υπέβαλαν στην Οικονομική Εφορία, άγνωστο για ποιο λόγο μνημόνευσαν ελαφρώς μικρότερο ποσό δηλ., 339.807,80 γρόσια που ΚΑΜΠΑΝΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ αντιστοιχούσαν σε 95.608 δρχ., της εποχής εκείνης. Το χρέος του Τσάνη πληρώθηκε στους εκτελεστές εμπρόθεσμα και χωρίς κανένα πρόβλημα. Σύμφωνα με επιστολή των εκτελεστών προς τον οφειλέτη, με ημερομηνία 26.-7-1875 παραλήφθηκαν «συναλλάγματα» αξίας 3.378 1/2 λιρών Αγγλίας ή δραχ. 32.951,80 προς εξόφληση του χρέους του. Το παραπάνω ποσό τοποθετήθηκε στις επιχειρήσεις Παπαδάκη όπως φαίνεται από σχετικό γραμμάτιο της 30-7-1875.

4) Γραμμάτιο 5.065 ταλήρων ρεγγινάτων πληρωτέο από τον Δ. Χριστίδη κάτοικο Αλεξάνδρειας. Ο Καμπάνης όπως προκύπτει από σχετικό γραμμάτιο με ημερομηνία 10/22 Δεκεμβρίου 1871, είχε δανείσει στον κουμπάρο του Δημ. Χριστίδη χρηματιστή στην Αλεξάνδρεια 5.065 τάληρα ρεγγινάτα που αντιστοιχούν σε 29.377 δραχμές. Οι εκτελεστές μετά την ανάληψη των καθηκόντων των, με την επιστολή τους με ημερομηνία 3 Μαίου 1875 ζήτησαν από τον οφειλέτη να τακτοποιήσει το χρέος του. Εν τω μεταξύ όμως, ο Λουδοβίκος Λυμπρίτης πληρεξούσιος δικηγόρος του Καμπανείου στην Αλεξάνδρεια έστειλε στους εκτελεστές μια επιστολή με ημερομηνία 1-6-1875 με την οποία τους ενημερώνει για τις εκκρεμείς υποθέσεις του Ιδρύματος στην Αίγυπτο. Για την οφειλή Χριστίδη γράφει σχετικά : «Ο Δ. Χριστίδης οφείλει στον Καμπάνη ρεγγίνας 5.065 από πολλών ετών. Δυστυχώς ο άνθρωπος ούτος υπάλληλος του Τζιτζίνια, νυν απλός μεσίτης εκ το λεγόμενων Courier maron, των στερουμένων δηλαδή πίστεως εν τω Χρηματιστηρίω δι έλλειψιν κεφαλαίων, δεν δύναται να πορισθή ούτε τα προς το ζην αναγκαία. Είναι δε και πατήρ πολυαρίθμου οικογενείας...» ύστερα από τις πληροφορίες αυτές οι εκτελεστές χαρακτήρισαν την οφειλή Χριστίδη, στην δήλωση προς την Οικονομική Εφορία σαν επισφαλή απαίτηση. Από τότε δεν γίνεται πια καμία μνεία για το περιουσιακό αυτό στοιχείο του Καμπανείου, το οποίο είναι βέβαιο ότι απωλέσθηκε.

5) Γραμμάτιο 20 εικοσόφραγκων πληρωτέο από τον Α. Μαλαγαρδή κάτοικο Αλεξάνδρειας. Ο Καμπάνης τις τελευταίες μέρες της διαμονής του στην Αλεξάνδρεια πούλησε στον Α. Μαλαγαρδή ένα αδαμάντινο δακτυλίδι αντί 20 εικοσόφραγκων που αντιστοιχούσαν σε 448 δραχμές. Για το ποσό αυτό ο αγοραστής υπέγραψε σχετικό γραμμάτιο στις 8/20 Απριλίου 1874. Και η οφειλή αυτή χαρακτηρίστηκε από τους Εκτελεστές σαν επισφαλής απαίτηση από τα υπάρχοντα στοιχεία δε, δεν φαίνεται να εισπράχθηκε ποτέ και έτσι και το περιουσιακό αυτό στοιχείο είναι βέβαιο ότι χάθηκε οριστικά.

6) Μια μετοχή του σιδηροδρόμου Ρωμυλίας.

Η μετοχή αυτή αξίας κατά την αγορά 195,45 δρχ., αναφέρεται στην απογραφή με αξία 47,90 δρχ. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για την τύχη της.

7) Οφειλή Ισμαήλ Πασά 2.300 λιρών. Ο Ισμαήλ Πασάς, υπουργός των Στρατιωτικών της Αιγύπτου και επικεφαλής του Αιγυπτιακού εκστρατευτικού σώματος που πήγε στην Κρήτη τον Σεπτέμβριο του 1866, για να βοηθήσει στην καταστολή της μεγάλης εκείνης επανάστασης, φέρεται ότι δανείσθηκε την παραμονή της αναχωρήσεως του για την Κρήτη το ποσό των 2.300 λιρών στερλίνων από τον εξάδελφο του Ιωάννη Καμπάνη υπογράφοντας σχετική συναλλαγματική την 1/13 Σεπτεμβρίου 1866. Όταν έληξε το γραμμάτιο ο Καμπάνης για άγνωστο λόγο, δεν προέβη σε καμιά ενέργεια για να εισπράξει το χρέος του. Μόνο όταν πέρασε αρκετός καιρός έκανε αγωγή εναντίον των κληρονόμων του Ισμαήλ Πασά, διεκδικώντας τα χρήματά του. Την υπόθεση αυτή χειρίσθηκαν κατά τα πρώτα στάδια άραβες δικηγόροι και αργότερα, όταν ζούσε ακόμα ο Καμπάνης, την ανέλαβε εργολαβικά με αμοιβή το 1/3 του ποσού που θα εκκαθαρισθεί ο Λουδοβίκος Λυμπρίτης. Σε ενημερωτικό σημείωμα του προς τους Εκτελεστές σχετικά με τις εκκρεμείς υποθέσεις του Καμπάνη στην Αίγυπτο με ημερομηνία 1 Ιουνίου 1875 δίνει πληροφορίες και για την πορεία της υπόθεσης της οφειλής του Ισμαήλ Πασά. Επειδή τα στοιχεία που περιλαμβάνει το σημείωμα του Λυμπρίτη νομίζουμε πως παρουσιάζουν γενικότερο ενδιαφέρον παραθέτουμε αυτούσιο το σχετικό απόσπασμα:

Β. «Δίκη κατά του μ. Ισμαήλ Φερίκ Πασά.

Σπουδαίαν απαίτησιν έχει ο μ. Καμπάνης κατά των κληρονόμων του μ. Ισμαήλ Φερίκ Πασά, δύναμει Γραμματείου εις διαταγήν του, υπό ημερομηνία 13 Σεπτεμβρίου 1866, εκ 2.300 λιρών. Το ποσόν τούτο δάνεισε ο Καμπάνης εις τον Πασά την ημέρα καθήν ούτος ανεχώρει δια Κρήτην όπου έμελλε να αναλάβη την αρχηγία του Αιγυπτιακού στρατού. Το γραμμάτιον τούτο αντιγράφω ως έχει μετά των ανορθογραφιών κατά γράμμα, σημειών ιδία ότι είναι γεγραμμένον δια χειρός του μ. Καμπάνη επί χαρτοσήμου αιγυπτιακού. Alessandria li 13 Setebre 1866 £ 2300 - An un ano data pagate pet questa sola di cambio alla ordine del Sig. Giovani A. Cambani la somma di lire stergline due mille tre cento valuta avuta in contanti e pomente in conto secondo l aviso. Addio Al Sig Ismail Firik Pascia (1) Το Ιταλικό τούτο δεν φέρει ουδεμία υπογραφή αλλ έπεται ευθύς κάτωθι αραβιστί γεγραμμένων το αυτό, φέρον ημερομηνία Εγείρας και την σφραγίδα του Πασά. Το όνομα του είναι γραμμένο παρά την σφραγίδα δια της χειρός δι ής εγράφη αραβιστί όλον το γραμμάτιον δεν είναι δε ο χαρακτήρ της γραφής του μ. Πασά. Ότε έληξε το γραμμάτιον ο μ. Καμπάνης δεν εκινήθη αμμέσως ούτε προσέφυγεν εις το Εμποροδικείον προς διαμαρτύρησιν αυτού. Μετά παρέλευσιν ικανού χρόνου ήγειρεν αγωγήν περί πληρωμής κατά των κληρονόμων του μ. Πασά ενώπιον του Εμποροδικείου Αλεξάνδρειας δι άραβος τινός δικηγόρου. Δυστυχώς ο άραψ ούτος αδαής της Ευρωπαϊκής δικονομίας ήτις ίσχυε ενώπιον των Μικτών Εμποροδικείων περιεπλέχθη άνευ λόγου εις αλληλογραφίας δικαστικάς, προσήγαγε δε μιαν επιστολή του Φερίκ Πασά προς τον Καμπάνη άνευ της ελάχιστης ανάγκης. Ότε έμαθον τα γεγόμενα συνεβούλευσα τον μ. Καμπάνη να διορίσει αντί του άραβος έτερον τινά δικηγόρον υπό την επίβλεψιν μου, πολύ τότε ισχύοντα παρά ταις αιγυπτιακαίς αρχές, τον Αλεξ. Δαχάν, όστις και αντέλαβεν την υπόθεσιν. Προέκυψαν τότε τα εξής επιχειρήματα των αντιδίκων.

α) Το γραμμάτιο δεν φέρει την υπογραφή του εκδότου καίτοι κατά τον τοιούτον τρόπον εκδεδομένον.

β) Η ημερομηνία 13 7/βρίου 1866 δεν ανταποκρίνεται εις την αραβιστί γεγραμμένην χρονολογίαν Εγείρας, διαφέρουσα κατά μίαν ημέραν. Η διαφορά αυτή προέκυψεν πιθανότατα εκ λάθους του ημερολογίου διότι κατά τ άλλα αι ημερομηνίαι ανταποκρίνονται.

γ) Ο μ. Καμπάνης κατάθεσεν ως προερρέθη κατά την προδικασίαν, τη εισηγήσει του άραβος δικηγόρου του, μιαν επιστολήν εκ Κρήτης γεγραμμένην (ης δεν έχω την ημερομηνία) εν η ο Πασάς του γράφει περί του προκειμένου γραμματίου και τον διαβεβαιεί περί της πληρωμής του. Η επιστολή αύτη δεν είναι αυτόγραφος του Πασά φέρει δε την αυτήν σφραγίδα ην και το γραμμάτιον, αλλά κατά παράδοξον και ατυχή σύμπτωσιν η ημέρα καθ ην φαίνεται γραφείσα η επιστολή αύτη είναι εκείνη ακριβώς καθ ην ο Πασάς εν Κρήτη απώλεσε την σφραγίδα του, αναγκαθείς να κατασκευάση άλλην και αναγγείλη τούτο εις την Κυβέρνησιν του. Εξητήσαμεν την επίσημον αλληλογραφία του Πασά μετά της Κυβερνήσεως, ως και τα κατάστιχα των εξόδων υπό του αιγυπτιακού στρατού της Κρήτης, ίνα ίδωμεν εάν κατά την ημέραν εκείνην ο Πασάς εσφράγιζεν έτι δια της παλαιάς σφραγίδος του ή δια της νέας, αλλά ηρνήθησαν να παρουσιάσωσι τοιαύτα, ισχυρισθέντες ότι δεν υπάρχουν. Το εκ της περιστάσεως ταύτης συμπέρασμα των αντιδίκωνν είναι ότι η σφραγίς εκλάπη δήθεν υπό οικείου τινος του Πασά, φίλου του Καμπάνη και δι αυτής εσφαγίσθη το τε γραμμάτιον και η επιστολή.

δ) Εις επίμετρον φέρουσιν οι αντίδικοι το επιχείρημα ότι ο Πασάς αναχωρών την 13 7/βρίου 1866 δια Κρήτην ουδεμίαν ανάγκην είχε να δανεισθή παρά του Καμπάνη χρήματα. Είναι γνωστόν ότι είχε εις την διάθεσιν του όσες χιλιάδες λιρών ήθελε, απολαύνων της άκρας εμπιστοσύνης του Ηγεμόνος και της ιδιαιτέρας αυτού ευνοίας. Μέλλων δε να τεθή επικεφαλής εικοσακισχιλίων ανδρών θα διεχειρίζετο τόσον σπουδαίον ποσόν δημοσίων χρημάτων, ώστε ούτε όπως θεραπεύσει ατομικάς ανάγκας ήθελε συνομολογήσει ιδιωτικόν δάνειον ούτε δι άλλον οιονδήποτε λόγον. Τοιαύτα εν συνόψει τα γνωστά καθ ημών επιχειρήματα. Εν τούτοις η δίκη αυτή δεν προέβη, διότι ο Κεδίβης ανήγγειλεν εις το Δικαστήριον επισήμως ότι αποθανόντος του Φερίκ πάσα ακλήρου, αυτός είναι ο κληρονόμος του και τούτο διότι ο Φερίκ ην αιχμάλωτος, σκλαβί, (2) του Μεχμέτ Αλί Πασά, τούτου ένεκα το Δικαστήριον απέσχε της υποθέσεως ήτις θέλει εισαχθή εις τα νέα Δικαστήρια. Για τις ενέργειες στις οποίες προέβη στην συνέχεια ο Λυμπρίτης τώρα που ανέλαβε υπεύθυνα ο ίδιος την υπόθεση δεν υπάρχουν έγγραφα στοιχεία. Από μια επιστολή του προς τους Εκτελεστές με ημερομηνία 30 Μαρτίου 1877 συμπεραίνουμε ότι είχε αρχίσει νέο δικαστικό αγώνα εναντίον του κηδεμόνος της περιουσίας του Ισμαήλ Πασά, αφού πληροφορεί τους Εκτελεστές ότι προ ικανών ημερών συνεζητήσαμεν ενώπιον του εφετείου την υπόθεσιν του μ. Καμπάνη... προ δέκα πέντε ημερών ομίλισεν ο Γενικός Εισαγγελέας, αφού είχε λάβει προς τούτο προθεσμία 15νθήμερον, την παρελθούσαν Πέμπτην δε εξέδωσε το εφετείο την απόφασην του. Εισέτι δεν επεδικάσθη ημίν το αιτούμενον ποσόν αλλά εκερδίσαμεν πολύ εν τη δίκη καθόσον το εφετείο ηκύρωσεν δύο αποφάσεις του Πρωτοδικείου δι ων απερίπτετο η αγωγή του μ. Καμπάνη και όλαι αι ενστάσεις του. Ο εισαγγελέας είχε καταθέσει υπόμνημα επί της υποθέσεως λίαν εκτενές και επιστημονικότατον, συνεπέραινε δε υπέρ ημών εις πολλά ζητήματα. Ήδη παρεπέμφθημεν ενώπιον του Δικαστηρίου Καΐρου ίνα δικάσωμεν την υπόθεσην εξ υπαρχής. Η κυριωτέρα του αντιδίκου ένστασις είναι ότι ο μ. Φερίκ Πασάς είχεν απωλέσει εν Κρήτη την σφραγίδα του εξ ου συμπεραίνουσι ότι κατάχρησις τις έλαβε χώρα. Αλλά συνάμα αρνούνται και το εκτύπωμα της σφραγίδος επί της επιδίκου συναλλαγματικής. Υπάρχει και τις σύγχυσις εκ της ημερομηνίας διότι κατά μεν την ελληνική ημερομηνίαν ο Φερίκ Πασάς ήτο εν Αλεξανδρεία ότε υπέγραφε την συναλλαγματικήν κατά δε την αντίστοιχην αραβική ήτο ήδη προ μιας ημέρας μακράν της Αιγύπτου. Η σύγχυσις αύτη θα είναι ολέθρια εάν ληφθεί ως αληθής χρονολογία της συναλλαγματικής η αραβική. Εάν όμως ληφθεί υπόψιν η ελληνική τότε δεν τρέχομεν κίνδυνον διότι τα ημερολόγια του έτους εκείνου δεν συμφωνούσι προς άλληλα διαφέρουν δε κατά μίαν ημέραν. Όπως γίνω καταληπτότερος προσθέτω το εξής : το γραμμάτιον είναι γεγραμμένον πρώτον ιταλιστί και φέρει ημερομηνίαν 13 Σεπτεμβρίου 1866. Ευθύς κάτωθι είναι γεγραμμένον το αυτό γραμμάτιον αραβιστί με ημερομηνία 4 Giamed Avel 1283 και φέρει την σφραγίδα, αλλά ο Φερίκ αναχώρησεν την 3 Giamed Avel 1283. Τίνα ημερολόγια όμως με φέρουσι αντίστοιχον της 13 Σεπτεμβρίου 1866 την 3 Giamed Avel 1283 και ουχί την 4: Ιδού πόθεν προέρχεται η διαφορά. Επίσης δυσχεραίνει την θέσιν ημών η επιστολή ην ο μ. Φερίκ έγραψεν εκ Κρήτης προς τον μ. Καμπάνην. Η επιστολή φέρει ημερομηνίαν 4 Απριλίου 1869 ήτις αντιστοιχεί προς την ημέραν καθ ην ο Φερίκ είχε απολέσει την σφραγίδα του και ανήγγειλεν τούτο εις το υπουργείο. Η δυσκολία οικονομείται εάν παραδεχθώμεν την 4ην Απριλίου Ευρωπαϊκήν χρονολογίαν, ότε η επιστολή είναι γεγραμμένη προ της απώλειας της σφραγίδος (6 Ζελχοζέ). Διάφορα άλλα επιχειρήματα υπάρχουσι καθ ημών αλλά ήττον σπουδαία. Εκ των ανωτέρω όμως κρίνεται πόσον σπουδαία είναι η υπόθεσις και πόσον ακανθώδης μας είναι ο δικαστικός αγών. Άμα λάβω την απόφασιν του Εφετείου εν αντιγράφω θα κοινοποιήσω αυτήν ίνα προχωρήσωμεν ενώπιον του Πρωτοδικείου Καΐρου. Τα έξοδα είναι βαρύτατα αλλά τα προκαταβάλλω. Η δε περί ακυρώσεως της Διαθήκης δίκη ή δεν ήλθε ενώπιον του εφετείου ή παρητήθησαν οι αντίδικοι. Ταύτα εν βία, επιφυλάσσομαι δε ν ανακοινώσω υμίν ότι σπουδαίον κατόπιν παρουσιασθεί. Περισσότερες πληροφορίες για την έκβαση της δίκης που κίνησε ο Λ. Λυμπρίτης στα πολιτικά δικαστήρια του Καΐρου δεν έχουμε, ο ίδιος δε παρουσιάζεται πολύ αισιόδοξος στις προβλέψεις του. Δυστυχώς αν και δεν υπάρχει καμιά έγγραφη σχετική μαρτυρία, φαίνεται ότι οι δυσμενείς προβλέψεις του Λυμπρίτη επαληθεύθηκαν και το Καμπάνειο στερήθηκε τη σπουδαιότερη πρόσοδο που διέθετε από την συστατική του πράξη. Σχετικά με το θέμα της οφειλής του Ισμαήλ Πασά προς τον Ι. Καμπάνη παραθέτουμε ορισμένα συμπληρωματικά στοιχεία που πήραμε από την αξιόλογη εργασία του Εμμ. Αγγελάκη, δικηγόρου και μέλους της επιτροπής εκτελέσεως των διαθηκών Ι. Καμπάνη, Ε. Γαλανάκη με τίτλο «Άγνωσται Ιστορικαί Σελίδες» ήτοι η ιστορία του εν Ψυχρώ Λασηθείου Κρήτης πρακτικού Τεχνικού Καμπανείου Σχολείου και των συντελεστών αυτών. Εν Αθήναις. Τυπογραφείο Αλεξ. Βιτσικουνάκη. Οδός Αριστείδου 6, 1935. Μετάφραση του ιταλικού κειμένου του Γραμματίου. «Αλεξάνδρεια 13 Σεπτεμβρίου 1866: £ 2300. Εντός ενός έτους από σήμερον, πληρώσατε δια ταύτης μόνης συναλλαγματικής εις διαταγήν του κ. Ιωάννου Α. Καμπάνη, το ποσόν των λιρών στερλινών δύο χιλιάδων τριακοσίων, αντίτιμον ληφθέν τοις μετρητοίς και χρεώσατε τον λογαριασμόν συμφώνως προς ειδοποίησιν. Χαίρετε. Ο Ισμαήλ Φερίκ Πασάς» (σελ. 27) Σχετικά με τον ισχυρισμό που επικαλέσθηκε ο Χεδίβης ο Ισμαήλ πασάς ήτο κατά τον ιερό Μουσουλμανικό Νόμο αιχμάλωτος του ουδέποτε απελευθερωθείς. «Ο αιχμάλωτος είναι δούλος, ή δε δουλεία κατά τον ιερό νόμο κωλύει την κληρονομικήν διαδοχήν, ο δούλος είναι κτήμα «Res» του πάτρωνος ουδέν κεκτημένος, όσα δε κέκτηται ή κατέχει είναι κτήματα του πάτρωνος του. Ηδύνατο τις να είπει ότι αφ ου ο Ισμαήλ πασάς ανήλθεν εις τα ύπατα αξιωματικά της Αιγυπτιακής Πολιτείας δεν ήτο δυνατόν να διατελή έτι υπό την ιδιότητα του δούλου. Αλλά η δουλεία είναι δύο ειδών «ρήκι - βαφήρ» ήτις κατ ουδένα τρόπον επιδέχεται απελευθέρωσιν και «ρήκι νακής» (δουλεία ελλειπής) καθ ήν η απελευθέρωσις - «νάκι»- γίνεται κατά 4 τρόπους.

α) Δι εγγραφής «κιταπέτ», η παρά Ρωμαίοις manυmissio (απελευθέρωσις) καθήν ο δούλος αγοράζεται, είτε δια χρημάτων είτε δι υπηρεσίας λέγοντος του πάτρωνος «εαν κερδίσης τόσα χρήματα και με πληρώσης ή εάν με υπηρετήσεις τόσα έτη, έσο ελεύθερος», όπερ τελειούται δια εκτελέσεως των συμφωνηθέντων.

β) Δια τελευταίας θελήσεως ή διαθήκης η ρωμαϊκή «restamento» λέγοντας του πάτρωνος «όταν αποθάνω έσο ελεύθερος», όπερ τελειούται δια του θανάτου του πάτρωνος.

γ) Δια της τεκνοποιήσεως μετά του πάτρωνος.

δ) Δια της απελευθέρωσης μέρους τινός του σώματος οίον ποδός κλπ, οπότε ο δούλος καλείται «μέρος απελεύθερο (μαντακ ουμαράζ)»

(βλ. Οθωμ. Αστ. Κώδικα αριθμ. 63 και Μουσουλμανικό κληρονομικόν δίκαιον (Π.Β. Νικολαίδου).

Φαίνεται ότι δι ουδενός των άνω τρόπων απελευθερώθει ο Ισμαήλ Πασάς και δι αυτό εξηκολούθει να διατελή υπό τους περιορισμούς του ιερού Νόμου, καθόσον αφορά εις τας περιουσίας αυτού σχέσεως καίτοι ανήλθεν εις τα ύπατα αξιώματα.

8) Γραμμάτιο 1300 δρχ. -(230+150+230) =690 δραχμές, πληρωτέο από τον Α.Φ. Παπαδάκη. Το περιουσιακό αυτό στοιχείο αναφέρεται στη διαθήκη και αν λάβουμε υπόψη τις επισημάνσεις που επιφέρει για μειώσεις του αρχικού κεφαλαίου το οποίο προσαρμόζεται τελικά σε 690 δρχ., θα πρέπει να είναι «ο τρέχον λογαριασμός» του Καμπάνη τον οποίο διαχειριζότανε ο εξάδελφος του Παπαδάκης μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα. Η τύχη του περιουσιακού αυτού στοιχείου ταυτίζεται με την τύχη του υπ. Αριθμ. 2.

9) Διάφορα τιμαλφή.

Τι είδους και ποια ήσαν τα τιμαλφή που έφερε ο Καμπάνης από την Αίγυπτο δεν είναι γνωστόν. Γνωρίζουμε μόνο ότι κατά την απογραφήν της περιουσίας εκτιμήθηκαν σε 4700 δρχ. Επίσης δεν υπάρχουν πληροφορίες για την τύχη τους.

10) Ακίνητα

α) Δύο οικίες στην Αλεξάνδρεια.

Οικία Α

Η οικία αυτή την οποία συμβολικά ονομάζουμε Α, βρισκότανε στην συνοικία Ατταρίν της Αλεξάνδρειας, κτισμένη σε οικόπεδο 240 τετραγωνικών πηχείων κατά τα βιβλία του Καμπάνη ή 234 κατά την εκτίμηση του Πυλωρίτου, αγοράσθηκε το 1866 από τον Σαζεχ Χιαμήν τοις μετρητοίς αντί 1000 αγγλικών λιρών (28.000 δρχ.). Κατά την επανάσταση του Αραμπί το1882, όταν ο Αγγλικός στόλος εβομβάρδισε την Αλεξάνδρεια, η οικία αυτή πυρπολύθηκε και καταστράφηκε τελείως. Για την οικία αυτή επιδικάστηκε αποζημίωση για το Καμπάνειο 2.000 φράγκων, η οποία εισπράχτηκε σε συνάλλαγμα λιρών το έτος 1887. Εν τω μεταξύ δόθηκε εντολή από τον δικηγόρο Λ. Λυμπρίτη να προχωρήσει εκούσιος πληστηριασμός για την εκποίηση του οικοπέδου. Πράγματι έγινε ο πλειστηριασμός με πλειοδότη κάποιον Μιχελιώτη, ο οποίος προσφέρει 12 φράγκα κατά τετραγωνικό πήχυ, αλλά φαίνεται ότι ο πλειοδότης υπανεχώρησε και η εκποίηση ματαιώθηκε, γιατί αργότερα στις 13/20 Μαϊου 1900, ο Λυμπρίτης γράφει στον Γαλανάκη : «απώλητον υπάρχει ενταύθα μόνον εν μικρόν οικόπεδον, εφ ου ην η καείσα επί Αραμπί οικία. Το οικόπεδον αυτό δεν ζητείται, διότι είναι εντός στενού ελεεινού δρομίσκου, έχον επ αυτού μικράν πρόσοψιν, εγκεκλεισμένον δε από των τριών άλλων πλευρών υπό υψηλών γειτονικών οικοδομών» Εκτός τούτων είχε εν τω μεταξύ απολεσθεί και το «χατζέτι» (= ο τίτλος ιδιοκτησίας), το οποίο εφύλασσε ο Ι. Φραγκίδης και έτσι η εκποίηση του οικοπέδου αυτου γινότανε ακόμη πιο δύσκολη. Ο Γαλανάκης απήντησε στην πρόταση του Λυμπρίτη για εκποίηση του οικοπέδου, έκρινε σκόπιμο να αναβληθεί για λίγο χρόνο, μέχρι να συμπληρωθεί η σύνθεση της επιτροπής, μετά την κατάληξη των δικών του Ιδρύματος. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Αγγελάκη, το οικόπεδο αυτό πουλήθηκε αργότερα και ο Λυμπρίτης απέστειλε στους Εκτελεστές της διαθήκης το αντίτιμο 2.800 φράγκα περίπου.

Οικία Β

Και η οικία αυτή βρισκότανε την συνοικία Ατταρίν της Αλεξάνδρειας ήτο κτισμένη σε μικρό οικόπεδο 73,33 τετραγωνικών πήχεων, διόροφος με κατάστημα στο ισόγειο και είχε αγορασθεί το 1870, 400 λίρες Αγγλίας (11.480 δρχ.). Ύστερα από απόφαση των Εκτελεστών στις 21 Ιανουαρίου 1886 έγινε εκούσιος πλειστηριασμός για την εκποίηση, στον οποίο τελευταίος μειοδότης αναδείχθηκε κάποιος Rajab που πρόσφερε 310 χρυσά εικοσάφραγκα (Ναπολεόνια). Το προϊόν του εκπλειστηριασμού, 150 λίρες Αγγλίας, παραλήφθηκε από τους Εκτελεστές τον επόμενο χρόνο (1877).

Κι οι δύο οικίες του Καμπανείου στην Αλεξάνδρεια ήταν χτισμένες σε μια περιοχή μάλλον υποβαθμισμένη, είχαν μικρή επιφάνεια και μικρή πρόσοψη σε στενούς δρόμους και ήσαν παλαιά κτίσματα, που είχαν ανάγκη από συνεχείς επισκευές. Λόγω της τοποθεσίας και της σμικρότητός τους δεν εύρισκαν καλούς ενοικιαστάς και παρέμεναν πολλές φορές και για μακρά χρονικό διάστημα κενές χωρίς να αποδίδουν το αναμενόμενο εισόδημα. Μετά την αναχώρηση του Καμπάνη ανέλαβε την διαχείριση των δύο οικιών ο Ι. Φραγκίδης, κουμπάρος του Καμπάνη, (ήτο ο ανάδοχος του γιου του Αντωνίου) με προμήθεια 15%. Οι Εκτελεστές γνωρίζοντας τις δυσκολίες της εκμεταλλεύσεως των ακινήτων από μακριά, είχαν δώσει εντολή από το 1875 στον διαχειριστή να προχωρήσει στην πώληση τους, αλλά η εντολή αυτή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Ο Φραγκίδης απέδιδε κανονικά λογαριασμό στους Εκτελεστές μέχρι το 1879 οπότε σταμάτησε την αποστολή ενοικίων.

Το 1948 οι τότε Εκτελεστές μη γνωρίζοντας την τύχη των οικιών της Αλεξάνδρειας έγραψαν στο Ελληνικό Προξενείο Αλεξάνδρειας ζητούντες σχετικές πληροφορίες. Το προξενείο απήντησε αρνητικά ότι δεν έχουν καμία πληροφορία για το θέμα αυτό.

β) Ένα ελαιόφυτο στην Ιεράπετρα.

Το κτήμα αυτό που βρισκότανε στην θέση Κρεμαστά ή Κοπράνα της Ιεράπετρας και περιλάμβανε 75 ελαιόδενδρα, αγοράσθηκε το 1856 όταν ο Καμπάνης ασκούσε το επάγγελμα του πρακτικού ιατρού στην Ιεράπετρα, 6200 γρόσια ή 1550 δρχ., από κάποιον Στυλιανό Βυργιώνην. Από τα στοιχεία που υπάρχουν εκτός από την καταχώρηση του στα βιβλία του Καμπάνη και την μνεία που γίνεται στην Διαθήκη δεν είναι γνωστό ποιος χειριζόταν το περιουσιακό αυτό στοιχείο και τι απέδωσε στο Καμπάνειο. Μόνο το έτος 1920 φαίνεται ότι ο Γαλανάκης εξεδήλωσε κάποιο ενδιαφέρον για το ελαιόφυτο αυτό και έγραψε στον αδελφό του Ιωάννη να μεταβεί στην Ιεράπετρα να εξετάσει το θέμα και να τον ενημερώσει σχετικά. Παραθέτουμε απόσπασμα από την επιστολή του Ιωάννη Γαλανάκη προς τον αδελφό του με τις σχετικές πληροφορίες Το Ελαιόφυτο Καμπάνη ανήκον εις το Καμπάνειον Πολυτεχνείον νέμονται και διακατέχουν προσωρινώς οι Δαγαλήδες από το Καμινάκι Λασιθίου...προφασιζόμενοι ότι είναι συγγενείς και κληρονόμοι του αοιδήμου Καμπάνη ενώ ως γνωρίζετε ουδεμίαν συγγένειαν έχουσι... Επιφυλάσσομαι να εγείρω αγωγήν αφού λάβω το πληρεξούσιον. Το φιλονικούμενον κτήμα είναι εις θέσις περιέβλεπτον με θέαν σπανιώτατην απέναντι της θαλάσσης.

Το έτος 1936 οι τότε Εκτελεστές εκίνησαν αγωγή εναντίον των καταπατητών του ελαιοφύτου με τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Εμμ. Μηλιαρά και η υπόθεση εκκρεμούσε στο δικαστήριο μέχρι την κήρυξη του Β Παγκοσμίου πολέμου. Το Καμπάνειο δεν μπόρεσε να διεκδικήσει το κτήμα αυτό γιατί ούτε τίτλος ιδιοκτησίας υπήρχε αλλά ούτε και είχε ασκηθεί σ αυτό νομή και έτσι επειδή συμπληρώθηκε ο χρόνος για την παραγραφή των δικαιωμάτων του Ιδρύματος το περιουσιακό αυτό στοιχείο θεωρείται ότι χάθηκε.

Δικαστική διαμάχη Ι. Καμπάνη Μονή Σινά (1868-1875).

Όπως είδαμε προηγουμένως όταν ήλθε στην Αλεξάνδρεια ο Ι. Καμπάνης με την προτροπή και με την εγγύηση του εξάδελφου του Φερίκ Ισμαήλ Πασά νοίκιασε στις 22-2-1861 μια ακέλλα (πανδοχείο) που ανήκε στην ιδιοκτησία της Μονής Σινά για μια δεκαετία και διατήρησε την εκμετάλλευση της τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 1872. Παράλληλα με την εκμετάλλευση της ακέλλας, τουλάχιστο τα πρώτα χρόνια της διαμονής του την Αίγυπτο, ήτο τροφοδότης και επίτροπος της Μονής στην Αλεξάνδρεια. Εφόσον ζούσε ο Πασάς επί 6 ολόκληρα χρόνια η Μονή δεν είχε ή τουλάχιστο δεν διατύπωσε κανένα παράπονο για τον ενοικιαστή του ακινήτου της. Ένα χρόνο όμως μετά το θάνατο του Πασά στις 28 Μαίου 1868 η Μονή ξεκίνησε ένα δικαστικό αγώνα διεκδικώντας την καταβολή τόσο των κανονικών όσο και πρόσθετων ενοικίων, λόγω χρησιμοποιήσεως δύο δωματίων που δεν περιελαμβάνοντο στην σύμβαση. Επίσης διεκδικούσε αποζημίωση για φθορές του ακινήτου, παροχή νέας εγγύησης και διάλυση της μισθώσεως. Ο Καμπάνης με ανταγωγή του ζήτησε να γίνει συμψηφισμός των οικονομικών απαιτήσεων της Μονής με το ποσό των 250 λιρών που όφειλε σ αυτόν ο Σιναίτης Γερμανός Αφθονίδης, ενώ δε ο δικαστικός αυτός αγώνας βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη, το έτος 1871 έληξε η δεκαετής μίσθωση της ακέλλας, οπότε η Μονή με την από 7-3-1871 αγωγή της ζητούσε την απόδοση του ακινήτου της Στην απαίτηση αυτή ο Καμπάνης αντέτεινε αγωγή ισχυριζόμενος ότι η μίσθωση είχε παραταθεί για τέσσερα ακόμη χρόνια και έτσι προστέθηκε μια νέα διαμάχη στις σχέσεις Καμπάνη Μονής Σινά.

Ο δικηγόρος Λ.Λυμπρίτης στον οποίο ο Καμπάνης είχε εκχωρήσει από το 1869 τα δικαιώματα από το χρεόγραφο των 250 λιρών, υπολόγισε το 1875 ότι βάσει των δικαστικών αποφάσεων, που είχαν εκδοθεί, η Μονή Σινά εδικαιούτο να λαμβάνει από τον Ι. Καμπάνη περί τα 2.700 γαλλικά τάληρα και διεκδικούσε ακόμα άλλα 1000 για τα οποία είχε επιβάλει κατάσχεση στην μία οικία. Αντίθετα οι απαιτήσεις του Καμπάνη από την Μονή (χρέος 250 λιρών και τόκοι) έφθαναν τα 2.000 τάληρα. Παρά την διαφορά του ύψους των οι οικονομικών απαιτήσεων των διαδίκων, ίσως λόγω του επισυμβάντος εν τω μεταξύ θανάτου του Καμπάνη, ίσως γιατί και οι μοναχοί κουράστηκαν από τον μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα και με οικονομικές υποχωρήσεις του Λ. Λυμπρίτη επιτεύχθηκε συμβιμβασμός μεταξύ των διαδίκων με συμψηφισμό των εκατέρωθεν υποχρεώσεων και έτσι με την υπογραφή του σχετικού συμβολαίου στις 28 Ιουλίου 1875 έληξε οκτάχρονη δικαστική διαμάχη μεταξύ Καμπάνη και Μονής Σινά που απασχόλησε όλη την Δικαστική Ιεραρχία μέχρι τον Άρειο Πάγο.

Β ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΑΛΑΝΑΚΗ.

Η απογραφή της περιουσίας Γαλανάκη έγινε στις 24 Νοεμβρίου 1924 από τον συμβολαιογράφο Αθηνών Γ. Κασσαβέτη και συντάχτηκε η υπ αρ. 2914 έκθεση βάσει της οποίας η περιουσία του Γαλανάκη εκτιμήθηκε αναλυτικά ως εξής:

1)Μετρητά 10.030 δρχ

2)Διάφορα κινητά... 16.250 δρχ

3) Ακίνητα : α) Οικία της οδού Ζήνωνος 33...200.000 δρχ

β)»» Κλεισόβης 3 200.000 δρχ

γ) Το 1/7 εξ αδιαιρέτου της πατρικής περιουσίας στο Ψυχρό.. 100.000 δρχ

δ) Ακίνητα στη περιοχή Ηρακλείου 50.000 δρχ

4) Χειρόγραφα :

40 Ομολογίες του Α αναγκαστικού δανείου...4.000 δρχ

Σύνολο. 580.280 δρχ

Παραθέτομε στη συνέχεια όσες πληροφορίες μπορέσαμε να συγκεντρώσομε για τον τρόπο κτήσεως και την τύχη των περιουσιακών στοιχείων της κληρονομίας Γαλανάκη, όπως κάναμε και για την κληρονομία Καμπάνη.

1) Μετρητά : Τα μετρητά παραλήφθηκαν από τους εκτελεστές και μπήκαν στο Ταμείο του Ιδρύματος

2) Κινητά αντικείμενα : Στην κατηγορία αυτή περιλήφθηκαν τα διάφορα έπιπλα, σκεύη, μικροαντικείμενα και υφασμάτινα είδη, τα οποία βρέθηκαν στο σπίτι του Γαλανάκη. Από τα είδη αυτά, άλλα μεν εκποιήθηκαν κατά καιρούς, άλλα δε επειδή ήταν δύσκολο να εκποιηθούν (υφασμάτινα είδη, μικροέπιπλα κλπ) παρέμειναν και με την πάροδο του χρόνου καταστράφηκαν. Ορισμένα είδη που είχαν κάποια ιστορική αξία, όπως μια σπάθη με αργυρή θήκη και οστέϊνη λαβή, πιθανόν συμβολική δωρεά της πόλεως του Μεσολογγίου προς τους αγωνιζομένους Κρήτες, καθώς επίσης τα ιστορικά έγγραφα και τα Αρχεία της Επαναστάσεως του 1866, παραδόθηκαν το 1928 στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (αριθ. εγγράφου 1071/30-9-28), ενώ μερικά άλλα είδη, όπως μια εικόνα επίχρυσος της Θεοτόκου, ένα περίστροφο και ένα ρολόϊ τσέπης (ανήκε πιθανόν στον Α.Φ.Παπαδάκη) παρέμειναν σαν ενθύμια στα γραφεία του Ιδρύματος.

3) Ακίνητα: α) Οικία της οδού Ζήνωνος 33: Η οικία αυτή ήταν κτισμένη σε οικόπεδο 325 τ.π., περιήλθε δε στον Γαλανάκη δυνάμει του υπ αριθ. 21641/1881 περιλήψεως κατακυρωτικής εκθέσεως του συμβολαιογράγου Αθηνών Γ. Γρυπάρη. Η οικία ήτο διόροφος με αυλή, αργότερα όμως ο όροφος κατέρρευσε και το υπόλοιπο ενοικιάζετο σε διαφόρους ως κατάστημα και κατοικία, μέχρι τη δεκαετία του 90, οπότε και κατέστη ακατάλληλος προς χρήση, παρέμεινε δε έκτοτε κενή μέχρι το 2007, ότε και κατεδαφίστηκε δυνάμει της 1595/2007 αδείας κατεδαφίσεως της Πολεοδομίας Αθηνών. Σήμερα το οικόπεδο επιφανείας 188,16 τ.μ. παραμένει κενό με την Δ.Ε. του Ιδρύματος να αναζητεί την καλύτερη αξιοποίηση του.

β) Οικία της οδού Κλεισόβης 3 : Την οικία αυτή που ήταν κτισμένη σε οικόπεδο 237 τ.π.(=128 τ.μ.) αγόρασε ο Γαλανάκης το έτος 1875 από τον Α.Φ.Παπαδάκη, σύμφωνα με το υπ αριθ. 28853/25-6-1875 συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Αθηνών Α. Πέππα. Η οικία ήτο ημιδιόροφος με εσωτερική αυλή και πηγάδι. Λόγω παλαιότητος κατέρρευσε εν μέρει το 1971 και αργότερα το 1973 κατεδαφίστηκε. Το οικόπεδο ενοικιάζετο ως χώρος στάθμευσης μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 90, έκτοτε δε παρέμεινε αχρησιμοποίητο. Το 2008, η νέα Διοικούσα Επιτροπή απεφάσισε την με ιδίους πόρους ανοικοδόμηση του, για το σκοπό δε αυτό εκδόθηκε η υπ αριθ. 1542/2008 οικοδομική άδεια της Πολεοδομίας Αθηνών. Μετά την υπ αριθ. Φ.473/2229/60990/ΣΤ3/27-5- 2009) έγκριση του Υπουργείου Παιδείας, άρχισε η ανοικοδόμηση 5/ορόφου οικοδομής συνολικής επιφανείας 352,98 τ.μ + 109,86 τ.μ. κοινοχρήστων χώρων, με ίδια κεφάλαια του Ιδρύματος, όπως προαναφέραμε, η οποία και αποπερατώθηκε τον Φεβροάριο του 2011. Τον Ιούνιο του 2011 ύστερά από έγκριση της Περιφέρειας Αττική προκηρύχτηκε διαγωνισμός ενοικιάστηκε δε στις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΙΤΕ) για 12 χρόνια με αρχικό ενοίκιο 3.500,00 €/ μηνιαίως.

γ) Το 1/7 εξ αδιαιρέτου της πατρικής περιουσίας στο Ψυχρό: Ο Γαλανάκης είχε παραχωρήσει το μερίδιο του από τη πατρική περιουσία στους αδελφούς του για εκμετάλλευση. Μετά τον θάνατο του οι εκτελεστές της διαθήκης δεν προέβησαν σε καμιά πράξη κατοχής της περιουσίας αυτής και έτσι επειδή συμπληρώθηκε ο χρόνος παραγραφής των δικαιωμάτων του Ιδρύματος, το περιουσιακό αυτό στοιχείο έχει χαθεί.

δ) Ακίνητα στη περιοχή Ηρακλείου : Πρόκειται για κτηματική περιουσία που βρισκόταν στο χωριό Σκίλλους (ετυμολογία από το φυτό σκίλλοι γνωστη στη Κρήτη και ως σκιλλοκρομύδα - ενώ στα έγγραφα του Ιδρύματος αναφέρεται με το όνομα Κοίλοι), σημερινό Καλλονή της επαρχίας Πεδιάδος και η οποία περιελάμβανε 90 ελαιόδενδρα, διάφορα οπωροφόρα δένδρα, 2,5 στρέμματα κήπου, 2 στρέμματα αμπέλι και ένα οικόπεδο. Η περιουσία αυτή εκποιήθηκε με εκούσιο πλειστηριασμό, δυνάμει της υπ αριθ. 530/23-8-1925 εκθέσεως του συμβολαιογράφου Ηρακλείου Εμμ. Ζαχαριάδη και συντάχτηκαν οι 737,857,987,1218,1608,και 1622 πράξεις. Από την εκποίηση του περιουσιακού αυτού στοιχείου εισπράχτηκε το ποσό των 171.800 δρχ.

4) Χρεόγραφα : Οι 40 ομολογίες του Α Αναγκαστικού Δανείου, περιήλθαν στη κατοχή του Ιδρύματος αλλά μετά τον πληθωρισμό της Κατοχής έχασαν την αξία τους.

Γ ) ΑΛΛΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Στην κατηγορία αυτή θα περιλάβομε τα περιουσιακά στοιχεία που δημιουργήθηκαν από τη χρησιμοποίηση πόρων και των δύο κληρονομιών και αφορούν κυρίως το κτήριο της Σχολής στο Ψυχρό με το γήπεδο που το περιβάλλει καθώς και ορισμένες οικονομικές ενισχύσεις ή χορηγίες προς τη κοινότητα, την ενορία και τα σωματεία του Ψυχρού.

Α) Το γήπεδο της Σχολής: Όπως είδαμε στο σχετικό κεφάλαιο ο Εμμ. Γαλανάκης μετέβη στη Κρήτη το καλοκαίρι του 1887 για να αρχίσει την ανέγερση του κτιρίου της Σχολής. Πράγματι το έτος εκείνο προέβη στην αποπεράτωση της Δυτικής αίθουσας του Παπαδακείου Σχολείου, το οπόίο προβλεπόταν να ενταχθεί στο οικοδομικό συγκρότημα του Καμπανείου Τεχνικού Σχολείου, ενώ παράλληλα άρχισε τις προπαρασκευαστικές εργασίες για την ανέγερση του υπολοίπου κτιρίου ( εξαγωγή και μεταφορά πέτρας και πελεκιών, Παρασκευή και σβήσιμο ασβέστη, μεταφορά άμμου κ.α.). Για το οικόπεδο του Σχολείου γράφει στην από 10-10-1887 έκθεση του προς τους συνεκτελεστάς: «. Ο χώρος όστις απαιτείται δια τας μελλούσας ιδίως ανάγκας του Καμπανείου, εκτάσεως εν όλω περί τα 10.000 τ.μ. μετά του από μακρού χρόνου παραχωρηθέντος δια την παρακείμενην τω Σχολείω Εκκλησίαν και δια το ίδιον το Σχολείον, οριοθετούμενον υπό οδών, δεν ηγοράσθη, επειδή οι κατέχοντες αυτόν απαιτούσιν ως αποζημίωσιν το υπερβολικόν κατ εμέ ποσόν πλέον των γροσίων 10.000, ήτοι υπέρ τας 2.000 φράγκα.». Το επόμενο έτος 1888 ο Γαλανάκης μετέβη και πάλι στο Λασίθι για να συνεχίσει τις εργασίες ανέγερσης του κτηρίου και τότε αγόρασε και το οικόπεδο της Σχολής. Για την αγορά αυτή που αφορούσε όμως μικρότερη έκταση (5.311 τ.μ.) από εκείνη που είχε αρχικά προβλέψει (10.000 τ.μ.) συντάχτηκε το υπ αριθ. 162/4-6-1888 Συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Τζερμιάδων Γ. Κοζύρη, που μεταγράφηκε στις 8-6-1888 στα βιβλία μεταγραφής του Υποθηκοφυλακείου Τζερμιάδων, τόμος ΖΔΨ ΑΡΙΘ. 268.

Μαζί με την έκταση των 5.311 τ.μ. αγοράστηκε και μια λωρίδα γης πλάτους 4 μέτρων, που περιέβαλε το οικόπεδο και αφέθηκε σαν περιφερειακός δρόμος, για την εξυπηρέτηση των κατοίκων, το δε οικόπεδο περιφράχτηκε με μαντρότοιχο ύψους 3 μέτρων. Τα έτος 1938 ο τότε Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Ψυχρού, βάσει του Ν. 5019/1931 «περί ιδρύσεως Σχολικών Ταμείων και Εφορειών ( αρθρο 22, παράγρ 2) ζήτησε με αίτηση του την μεταγραφή επ ονόματι του Σχολικού Ταμείου Ψυχρού εκτάσεως 3.000 τ.μ. από το γήπεδο του Καμπανείου, επειδή δήθεν ανήκε στο Σχολικό Ταμείο Ψυχρού. Η αίτηση αυτή μετεγράφη στον τόμο Α και με αύξοντα αριθμό 11793/6-11-1938, χωρίς ο υποθηκοφύλακας να ερευνήσει στα βιβλία του, όπου υπήρχε βέβαια η από το 1888 μεταγραφή του συμβολαίου αγοράς από το Καμπάνειο (έκθεση πεπραγμένων Κων. Μανωλόπουλου 3-11-1969). Κατά την διάρκεια της κατοχής οι Ιταλοί για να διευκολύνεται η πρόσβαση των οχημάτων τους προς την αυλή του Σχολείου, όπου είχαν εγκατασταθεί, διάνοιξαν αμαξιτό δρόμο και έτσι διχοτομήθηκε το γήπεδο. Αργότερα το 1961 ο δρόμος αυτός συνεχίστηκε και έφθασε μέχρι το Τουριστικό Περίπτερο, ολοκληρώνοντας τη διχοτόμηση του γηπέδου. Σε διαμαρτυρία των εκτελεστών προς τη Νομαρχία Λασυθίου για τη διάνοιξη του δρόμου μέσω του περιβόλου της Σχολής, η απάντηση ήταν ότι η διάνοιξη έγινε από τα στρατεύματα κατοχής και οι υπηρεσίες της Νομαρχίας δεν έχουν καμιά ευθύνη.

Β) Το κτήριο της Σχολής: Σύμφωνα με τα σχέδια του μηχανικού Δέδε το κτήριο του Καμπανείου στο Ψυχρό θα απετελείτο από ένα διόροφο κτίσμα σχήματος Π τοποθετημένο με πρόσοψη (βραχεία πλευρά) προς ανατολάς ενώ η μία από τις δύο οριζόντιες πτέρυγες θα ήταν το κτήριο του Παπαδακείου Σχολείου που είχε πρόσφατα αποπερατωθεί. Η οικοδομή του πρώτου κτηρίου του Καμπανείου άρχισε το καλοκαίρι του 1888 και διεκόπει το φθινόπωρο του ιδίου έτους, όταν η οικοδομή είχε φθάσει στο ύψος του πρώτου ορόφου. Στη κατάσταση αυτή έμεινε το κτήριο μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 30, οπότε συνεχίστηκε η ανοικοδόμηση του. Το σημερινό δεύτερο κτήριο του Καμπανείου κτίστηκε πάνω στα υπολείμματα του πρώτου κτηρίου, σύμφωνα με μελέτη και σχέδια του μηχανικού Βόνδα και είχε σχεδόν αποπερατωθεί τις παραμονές του Β Παγκοσμίου πολέμου. Το αρχιτεκτονικό του κτηρίου υπέστη σοβαρές τροποποιήσεις και αλλοιώσεις από τις διάφορες επισκευές, που έγιναν κατά καιρούς.. Το κτήριο, όπως παρουσιάζεται σήμερα έχει σχήμα κεφαλαίου Γ και συνδέεται με το κτήριο του Παπαδακείου Σχολείου με το οποίο αποτελεί ενιαίο συγκρότημα σχήματος κεφαλαίου Π. Επειδή το οικόπεδο στο οποίο έχει ανεγερθεί το συγκρότημα του Καμπανείου παρουσιάζει κλίση από Νότο προς Βορρά, η βόρεια πτέρυγα βρίσκεται πιο χαμηλά και προβλεπόταν διόροφη. Το κτήριο του Καμπανείου αποτελείται από α) την β πτέρυγα που διαθέτει 4 μεγάλες αίθουσες και στεγασμένη στοά κατά μήκος της Β πλευράς. Το ανατολικό τμήμα της πτέρυγας αυτής είναι διόροφο, ενώ το δυτικό παρέμεινε με ένα όροφο. β) Την ανατολική πτέρυγα ( βραχεία πλευρά του Π ), που είναι διόροφη σε όλο το μήκος της και διαθέτει 4 μικρές ημιισόγειες αίθουσες, ενώ στον όροφο υπάρχουν 5 μεγαλύτερες. Ο συνολικός όγκος του κτηρίου του Καμπανείου είναι 3140 κυβ. μέτρα. Το όραμα του ιδρυτή του Παπαδάκειου Σχολείου να αποτελεί τμήμα του κτηριακού συγκροτήματος του Καμπανείου πραγματοποιήθηκε μετά την κατάργηση του Δημοτικού Σχολείου Ψυχρού το 1983, που στεγαζότανε σ αυτό, αποτελούμενο από 3 μεγάλες αίθουσες και ένα μικρό γραφείο.

Γ) Χορηγίες από την περιουσία του Καμπανείου.

Το 1903 άρχισε η ανέγερση του νέου Ι. Ναού των Τριών Ιεραρχών Ψυχρού, ύστερα από τη κατεδάφιση του παλαιού, έργο μεγάλο και πολυδάπανο για το μικρό και φτωχό χωριό της εποχής εκείνης. Για την εκτέλεση του έργου αυτού το Καμπάνειο διέθεσε τα εργαλεία που είχε για την εξώρυξη και μεταφορά των οικοδομικών υλικών. Ιστορικά έχουν μείνει τα δύο κάρα του Καμπανείου, ένα δίτροχο και ένα τετράτροχο, με τα οπία μεταφέρθηκαν τα πελέκια από τα Χαβούδια. Διέθεσε επίσης αρκετά οικοδομικά υλικά ( πέτρες, πελέκια κ.λ.π.) από αυτά που προορίζονταν για την ανέγερση του Σχολείου.

Το 1927, ύστερα από σχετικό αίτημα, παραχωρήθηκε στο σωματείο «Όμιλος Φίλων Προόδου Ψυχρού» ένα τμήμα του γηπέδου της Σχολής για να ιδρυθεί Γυμναστήριο των μελών του.

Το 1931, ύστερα από αίτημα της Σχολικής και Ενοριακής Επιτροπής, παραχωρήθηκε μια ποσότητα ξυλείας και άλλων υλικών για την επισκευή του Σχολείου και της Εκκλησίας του χωριού.

Το έτος 1937 με πρωτοβουλία του Ομίλου των Φιλων της Προόδου Ψυχρού άρχισε η ανέγερση του Μνημείου των Πεσόντων στους πολέμους και των Εθνικων Ευεργετών, που κατάγονται από το Ψυχρό. Το Καμπάνειο ενίσχυσε οικονομικά την ανέγερση του Μνημείου με 5.000 δραχμές. –

Τη δεκαετία του 40 έγινε η πλακόστρωση του δαπέδου της εκκλησίας των Τριών Ιεραρχών με πλακάκια που παρεχώρησε το Καμπάνειο στην Ενοριακή Επιτροπή.

Το 1956 κατασκευάστηκε το πρώτο δίκτυο ύδρευσης του Ψυχρού, έργο που ενισχύθηκε από το Καμπάνειο με 20.000 δραχμές, η δε συλλεκτήρια δεξαμενή κατασκευάστηκε σε ένα τμήμα του γηπέδου της Σχολής.

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΜΠΑΝΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ

1) 1875: Βάσει της Δηλώσεως κληρονομίας που υπέβαλαν οι εκτελεστές στην Οικονομική Εφορία Αττικοβοιωτίας την 27η Ιουνίου 1875 η περιουσία του Καμπανείου εκτιμήθηκε σε 304.668 δρχ, εκτός της αξίας των δύο οικιών της Αλεξανδρείας και τα ελαιόφυτα της Ιεραπέτρας, τα οποία δεν εδηλώθησαν επειδή ευρίσκοντο σε ξένη επικράτεια.

2) 1879: Απογραφή της περιουσίας που είχε εκκαθαρισθεί μετά τον θάνατο του Α.Φ.Παπαδάκη.

α) οφειλή Εθνικού Πανεπιστημίου, ως κληρονόμου του Α.Φ.Παπαδακη... 169.004,6

β) Αξία 10 μετοχών Εθνικής Τραπέζης... 33.800,0

γ) Αξία 11 ομολόγων εντόκου καταθέσεως στην Πιστωτική Τράπεζα... 60.000,0

δ) Αξία μιας μετοχής σιδηροδρόμου Ρωμυλίας...47,9

ε) Διάφορα κοσμήματα και σκεύη...5.270,0

Άθροισμα... 268.122,5

Στην περιουσία Καμπάνη ανήκαν επίσης τα κάτωθι περιουσιακά στοιχεία, που δεν είχαν ακόμη εκκαθαρισθεί:

α) Γραμμάτιο Μαλαγαρδή για εικοσόφραγκα...20

β)» Ι. Παπαδοπούλου».....35

γ)» Ι. Μοδινού για πεντόφραγκα...100

δ)» Ισμαήλ Φερίκ Πασά.για λίρες...2300

ε) Δύο οικίες στην Αλεξάνδρεια

και στ) Ένα ελαιόφυτο στην Ιεράπετρα.

3) 1919: Συνοπτική κατάσταση που υπέβαλε ο Γαλανάκης στο Υπουργείο Γεωργίας την 31.12.1919:

Α ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΝ

- Λογαριασμός Εθνικού Πανεπιστημίου...120.000

(εν κατασχέσει υπό Α.Ι.Καμπάνη)

- Λογαριασμός Εθνικής Τραπέζης

Αξία μετοχών...76.000»

μερισμάτων...47.945

- Ακίνητα 76 ελαιόδενδρα στην Ιεράπετρα

Οικόπεδο οικίας Αλεξανδρείας

Β ΠΑΘΗΤΙΚΟΝ

- Τα κληροδοτήματα

- Τα μηνιαία τροφεία 18 ετών του κληροδόχου Α.Ι.Καμπάνη

- Ένα μικρό μέρος από το κληροδότημα Α. Ι. Καμπάνη ύψους περίπου 25.000 δρχ.

- Η ίδρυση Τεχνικού Σχολείου μη περατωθείσα εισέτι ένεκα ανωτέρας βίας.

- Κατασχέσεις δικαστικαί και διαχειριστικαί. «Σχεδόν εικοσαετείς δαπάναι και ζημίαι επληρώθησαν όλαι με μέρος του Κεφαλαίου εκ 50.000 δρχ και με τους εισπραχθέντας μέχρι τέλους του 1893 τόκους, υπολείπονται δε μόνον δραχμαί 48.950 του κληροδοτήματος του κληροδόχου Αντωνίου, μετά την οριστικήν απόφασιν του Εφετείου Ναυπλίου. Και αι τελευταίαι εικοσιτετραετείς εκρεμοδικίαι κατά του κληροδόχου δαπάναι μη υπερβαίνουσαι το ποσόν των 4.000 δρχ. Πάντα ταύτα αναβιβάζουσι την περιουσίαν εις εν εκατομύριον και πλέον.»

4) 1924 : Απογραφή της περιουσίας μετά τον θάνατον του Εμμ. Γαλανάκη.

Α Περιουσία Καμπάνη:

α) Κινητά (οικοδομικά υλικά στο ψυχρό σύμφωνα με την απογραφή του συμβολαιογράφου Τζρμιάδων Ε. Παπαδάκη...111.700

β) Αξία κτηρίου του Σχολείου...600.000

γ)» 10 μετοχών Εθνικής Τραπέζης...60.000

δ) Οφειλή Εθνικού Πανεπιστημίου...156.147,50

ε) Ελαιόφυτον Ιεραπέτρας...25.000

Σύνολον 1.492.847,50

Β Περιουσία Γαλανάκη

α) Μετρητά...10.030

β) Διάφορα κινητά...16.250

γ) Ακίνητα

- Οικία οδού Κλεισόβης 3 200.000

- Οικία οδού Ζήνωνος 33. 200.000

-1/7 Πατρικής περιουσίας Ψυχρού.100.000

- Ακλινητα εις Σκίλλους...50.000

δ) 40 ομολογίες Α Αναγκαστικού δανείου....4.000

- Σύνολον 580.280

Ανακεφαλαίωση: Περιουσία Καμπάνη. 1.492.847,50

Γαλανάκη.580.280

- Γενικόν Σύνολον 2.073.127,50

5) 1941: «Πρωτόκολον παραδόσεως και παραλαβής μεταξύ της νέας Επιτροπής και των απερχομένων εκτελεστών ( Σεπτέμβριος 1941)

Α Ακίνητα:

α) Το κτίριο της Σχολής στο Ψυχρό με το περιβάλλον γήπεδο

β) Οικία της οδού Ζήνωνος 33 γ)» της οδού Κλεισόβης 3

δ) Ελαιόφυτο Καμπάνη στην Ιεράπετρα για το οπίο έχει εγερθεί αγωγή διεκδίκησης.

Β) Κινητά :

α) Μετοχές :

- 10 μετοχές της Εθνικής Τραπέζης

- 15 μετοχές της Τραπέζης Ελλάδος

- 30 μετοχές της Εθνικής Κτηματικής Τραπέζης

β) Ομολογίες :

- 40 Ομολογίες του Α Αναγκαστικού Δανείου (προερχόμενες από την κληρονομία Γαλανάκη)

- 125 Ομολογίες του Β Αναγκαστικού Δανείου ( όταν αποφασίστηκε η έκδοση του Δανείου αυτού το 1926, βρέθηκαν στο Ταμείο του Ιδρύματος μετρητά 10.030 δρχ, τα αποκόμματα των οποίων κατατέθηκαν στην Τράπεζα και παρελήφθησαν οι 125 Ομολογίες)

γ) Οφειλή του Εθνικού Πανεπιστημίου :

- 840 Ομολογίες επιτάξεως του Εθνικού δανείου 6% 1917.

- Έντοκος λογαριασμός εκ των τόκων του Δανείου.. 200.000

δ) Μετρητά :

- Καταθέσεις όψεως.... 178.235

- προθεσμίας...425.906 –

- Σύνολον καταθέσεων Ε.Τ.Ε. 604.141

6) 1967 : Ισολογισμός 31-12-1967:

Μετρητά...584

Τίτλοι...22 Έπιπλα σκεύη...14,20

Ακίνητα...700.000

Καμπάνειο Τεχνικό Σχολείο...901.475,10

Καταθέσεις όψεως Ε.Τ.Ε....182.818

Αξία τίτλων (Μετοχές)...477.400

Καταθέσεις προθεσμίας Ε.Τ.Ε....63.029

Νομαρχία Λασιθίου (Για την επισκευή του κτιρίου και απόδοση λογαριασμου)...190.000

- Σύνολον.. 2.515.342,30

7) 1980 : Ισολογισμός 31-12-1980

Ακίνητα α)

Οικία οδού Ζήνωνος 33.....1.464.000

β) Οικόπεδο Κλεισόβης 3...1.579.146

γ) Καμπάνειο Τεχνικό Σχολείο..1.502.579.90

Χρεόγραφα :

- Ομολογίες Δανείου ενοποιήσεως 2,5% - 1962 - 22

-427 Μετοχές ΕΤΕ Χ 12.500..... 5.337.500

-90 Τραπ.. Ελλάδος. Χ 20700......1.863.000

-150 ΕΚΤΕ Χ 1240...186.000

- Καταθέσεις προθεσμίας...861.722

- Έπιπλα Σκεύη...7.206,20

- Καταθέσεις όψεως...641.896,50

- Μετρητά...235.708

- Νομαρχία Λασιθίου...172.650

- Προκαταβολές επί αποδόσει...10.000

- Χρεώστες...47.000

- - Σύνολον... 13.908.430,60

ΤΟ ΚΑΜΠΑΝΕΙΟ ΣΗΜΕΡΑ

(Συμπληρωματικό κεφάλαιο από τον πρόεδρο της Δ.Ε. Αντώνη Τζομπανάκη)

Τον Νοέμβριο του 2005, ύστερα από εισήγηση του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου, διορίσθηκε νέα Δ.Ε. από τους: Ιατρό Αντώνιο Τζομπανάκη, Πρόεδρό, Ιατρό Ιωάννη Πιταροκοίλη Γραμματέα και Ηλεκτρολόγο Μηχανικό Σοφοκλή Πιταροκοίλη Ταμία. Επειδή η προηγούμενη Δ.Ε. δεν έδειξε προθυμία συνεργασίας, αλλά μάλλον κωλυσιεργούσε να παραδώσει την διοίκηση του Ιδρύματος, αναγκάστηκε η νέα Δ.Ε. να κοινοποιήσει εξώδικο πρόσκληση, αποτέλεσμα της οποίας ήταν να παραδώσει μεν μετά 6 μήνες το παλαιό αρχείο μέχρι το 1980, δεν παρέδωσε όμως κανένα στοιχείο ως προς την διαχείριση κατά την διάρκεια της θητείας της. Ο εκ των μελών Ιωάννης Πιταροκοίλης, μη επιθυμώντας να εμπλακεί δικαστικά παραιτήθηκε τον Ιούνιο του 2006 και στη θέση του διορίστηκε ο Δικηγόρος Δημήτριος Πλευράκης, του οποίου ο διορισμός εδημοσιεύθη στην Εφηερίδα της Κυβέρνησης τον Ιανουάριο του 2007 και ουσιαστικά η νέα Δ.Ε. συγκροτήθηκε σε σώμα και άρχισε το έργο της τον Φεβρουάριο του 2007. Επειδή η προηγούμενη Δ.Ε. εξακολουθούσε να κωφεύει στα αιτήματα μας, αναγκαστήκαμε, κατόπιν υποδείξεως της Διεύθυνσης ΕθνικώνΚληροδοτημάτων να προβούμε στη κατασκευή νέας σφραγίδας και αρχίσαμε την αναζήτηση και την καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων του Ιδρύματος, τα αποτελέσματα της οποίας υπεβλήθησαν προς το ΥΟιΟι την 16-5-2007 υπό τη μορφή οικονομικής έκθεσης, με την επιφύλαξη, αν ευρεθούν και άλλα στοιχεία, αυτά να υποβληθούν εκ των υστέρων. Η έκθεση των «ανευρεθέντων» αυτών περιουσιακών στοιχείων του Ιδρύματος έχει ως ακολούθως:

Α) ΑΚΙΝΗΤΑ

1. Κλεσόβης 3, Αθήνα, οικόπεδο 133 τ.μ. αντικειμενική αξία (12/2006)...144.318,30 €

2. Ζήνωνος 33, Αθήνα, ετοιμόρροπη ερειπωμένη οικία 76 τ.μ.»...30.410,64 €

3. Ζήνωνος 33, Αθήνα, οικόπεδο 183 τ.μ.»...32.160,41 €

4. Ψυχρό Λασιθίου κτίριο (ισόγειο 498,25 τ.μ & όροφος 250,90 τ.μ)....140.288,83 €

5. Ψυχρό Λασιθίου οικόπεδο 5.680,00 τ.μ.»...217.157,76 €

Β) ΜΕΤΡΗΤΑ

1. Εθνική Τράπεζα Ελλάδος :

α) Λογαριασμός όψεως 040/611200 53...479.138,97€

β)» τρεχούμενος 040/486295-31...19.463,42 €

Γ) ΜΕΤΟΧΕΣ

1. Εθνικής Τραπέζης: Αριθμός μετοχών 26.913 (τρέχουσα αξία άνω των...1.138.514,31 €

2. Τραπέζης Ελλάδος: Αριθμός μετοχών 2.805...»...261.974,28 €

Σημείωση: Οι μετοχές της Τραπέζης Ελλάδος επειδή δεν είχαν αποϋλοποιηθεί, εκποιήθηκαν μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών και την 23-7-2007 το ποσόν της εκποίησης κατατέθηκε στον λογαριασμό όψεως της Ε.Τ.Ε και έτσι το ποσό αυτό ανήλθε σε...741.113,25 €.

Υπήρχαν επίσης ανείσπρακτα μικροποσά 36.51 € και 243.58 € από παλαιότερες εκποιήσεις.

Από το 2007 μέχρι σήμερα το ποσό αυτό χρησιμοποιήθηκε τόσο για την αγορά νέων μετοχών της Ε.Τ.Ε. (αξίας άνω των 60.000 €), ανεβάζοντας τον αριθμό τους σε 40.000, όσο κυρίως για την αξιοποίηση και αναβάθμιση των περιουσιακών στοιχείων του Ιδρύματος, όπως περιγράφομε στη συνέχεια

1) Πραγματοποιήθηκε η ανοικοδόμηση στο οικόπεδο στη οδό Κλεισόβης 3, το οποίο είχε παραμείνει αναξιοποίητο από την δεκαετία του 70, αυτοτελούς 5/ορόφου κτηρίου επιφανείας 459,58 τ.μ ( εγκεκριμένου προϋπολογισμού από το συναρμόδιο Υπουργείο Παιδείας άνω των 600.000,0 € και τελικού κόστους κατασκευής πολύ χαμηλότερου με εξοικονόμηση για το Ίδρυμα ποσού άνω των 100.000,00 €). Το κτίριο αυτό σήμερα έχει ενοικιαστεί για 12 χρόνια στο ΙΤΕ (και συγκεκριμένα στις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) έναντι μηνιαίου μισθώματος 3.500,00 €, αποτελώντας έτσι την κυριότερη εισοδηματική πηγή του Ιδρύματος, μετά τη μεγάλη υποτίμηση κυριολεκτικά κατάρρευση και μηδενική απόδοση των Τραπεζικών μετοχών

2)Έγιναν εκτεταμένες παρεμβάσεις και εκτέλεση απαραιτήτων εργασιών συντήρησης και τροποποίησης των κτιριακών εγκαταστάσεων στο Ψυχρό, όπως επίσης και η οριοθέτηση του οικοπέδου με πέτρινα τοιχεία συνολικού κόστους του συνόλου των εργασιών άνω των 200.000,00€. Μετά το πέρας των εργασιών αυτών έγινε νέα καταμέτρηση και λεπτομερής αποτύπωση τόσον του κτιρίου, όσο και του οικοπέδου, διότι οι προϋπάρχουσες παλαιές καταμετρήσεις και πρόχειρες ήσαν και ανακριβείς αποδείχτηκαν.

3) Κατεδαφίστηκε η ερειπωμένη οικία στην οδό Ζήνωνος 33 και ήδη έχομε προσφύγει στο Εφετείο Αθηνών - καθ υπόδειξη της Διεύθυνσης Εθνικών Κληροδοτημάτων - για την ανανέωση απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών του έτους 1971, για την ανοικοδόμηση του με τη μέθοδο της αντιπαροχής, μέχρι δε την οριστική λύση, αναζητούμε τρόπο προσωρινής αξιοποίησης του.

4) Με την ίδια προσφυγή στο Εφετείο, έχομε ζητήσει τροποποίηση του καταστατικού υπό την μορφή κυρίως διεύρυνσης των σκοπών του, δεδομένου ότι με την σημερινή του μορφή υπάρχει ο καταστατικός περιορισμός της λειτουργία μόνο Τεχνικού Σχολείου, πράγμα που με τις σημερινές συνθήκες είναι πρακτικά αδύνατον να πραγματοποιηθεί. Πιστεύομε ότι μετά την έγκριση της τροποποίησης αυτής, θα ανοίξει ο δρόμος για νέες πιο ρεαλιστικές και χρήσιμες δραστηριότητες, όπως επίσης και η συνεργασία με άλλους φορείς, συγκεκριμένα δε νέους ορίζοντες ανοίγει η πρόταση του Δήμου για την μακροχρόνια παραχώρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων για τη δημιουργία διαδραστικών πολυμέσων και άλλων χρήσιμων δραστηριοτήτων.ο τελευταίος Απολογισμός Ισολογισμός, όπως υποβλήθηκε την 31-12-2011 έχει συνοπτικά ως εξής :

Α) ΑΚΙΝΗΤΑ

α) Κλεισόβης 3 (αντικειμενική αξία)...972.441,64 €

β) Ζήνωνος 33»...71.180,05 €

γ) Ψυχρού Λασιθίου»...475.706,32 €

Β) ΜΕΤΟΧΕΣ Εθνικής Τραπέζης:

Αριθμός Μετοχών 40.000 αξίας...64.800,00 €

Γ) ΜΕΤΡΗΤΑ

1) Έσοδα 2011 (συμπεριλαμβάνονται και προϋπάρχοντα κεφάλαια)...147.087,13 €

2) Έξοδα 2011...105.163,52 €

Υπόλοιπο χρήσης 2011...41.923,61 €

Μέρος Α

Κ Α Μ Π Α Ν Ε Ι Ο Ι Δ Ρ Υ Μ Α