«ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΡΟΦΟΡΩΝ ΚΡΗΤΗΣ 2013»
ΥΔΑΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ ΚΡΙΤΣΩΤΑΚΗΣ, Γεωλόγος MSc,PhD, Διευθυντής Δ/νσης Υδάτων
ΣΑΙΑ ΠΑΥΛΙΔΟΥ, Γεωλόγος MSc, ΙΓΜΕΜ
Το υδατικό δυναμικό της Κρήτης καθορίζεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της τα οποία είναι η υδρογεωλογική δομή της και το σχετικά «μεγάλο» ύψος βροχοπτώσεων που δέχεται σε σύγκριση με τα υπόλοιπα μεγάλα νησιά της Μεσογείου. Το ύψος των κατακρημνισμάτων που δέχεται για ένα κανονικό έτος ανέρχεται σε 7,7 δισεκατομμύρια κ.μ. και από αυτά, λόγω της εξάπλωσης των ανθρακικών πετρωμάτων, το 28% (2,12 δισ. κ.μ.) κατεισδύει εμπλουτίζοντας το υπόγειο δυναμικό και μόλις το 1% (,74 δισ. κ.μ.) απορρέει στη θάλασσα. Οι υδρογεωλογικές συνθήκες της Κρήτης εξαρτώνται άμεσα από τις γεωλογικές, τεκτονικές και μορφολογικές συνθήκες που συναντώνται ανά περιοχή, και συνεπακόλουθα η ανάπτυξη των υπόγειων υδροφοριών στους διάφορους σχηματισμούς που δομούν τη νήσο καθορίζονται από τις τοπικές συνθήκες και παρουσιάζει διαφοροποιήσεις από περιοχή σε περιοχή. Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης η τεκτονική κατάσταση της περιοχής, και ιδιαίτερα η ύπαρξη ρηγμάτων που είτε έχουν δημιουργήσει μέτωπα επικοινωνίας μεταξύ των υδρολιθολογικών ενοτήτων είτε αποκόπτουν την επικοινωνία τους. Τα υδροφόρα συστήματα της Κρήτης, με βάση τις κατευθυντήριες οδηγίες κατάρτισης του διαχειριστικού σχεδίου διακρίνονται σε: ΚΑΡΣΤΙΚΑ, ΠΟΡΩΔΗ ΚΑΙ ΡΩΓΜΩΔΗ ΥΔΡΟΦΟΡΑ
ΚΑΡΣΤΙΚΑ ΥΔΡΟΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Τα ανθρακικά πετρώματα (Καρστικά Υδροφόρα) καλύπτουν μεγάλο τμήμα της νήσου και δομούν κύρια τους ορεινούς όγκους των Λευκών Ορέων, του Ψηλορείτη και της Δίκτης, αλλά και τις μικρότερες σε έκταση καρστικές ορεινές ενότητες του Ορνού, της Σητείας, των Αστερουσίων, των Ασιδέρωτων κ.α. (Εικόνα 1), τα οποία παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην ανάπτυξη των υπόγειων υ- δροφοριών. Η συνολική τους έκταση είναι περίπου 3.368 km 2 (4,3% Κρήτης) και δέχονται μέσο ετήσιο ύψος κατακρημνισμάτων 1.2 mm που αντιστοιχεί σε μέσο ετήσιο όγκο περίπου 4 δισεκατομμύρια κ.μ. Από αυτά ο όγκος του κατεισδύοντος νερού, που εμπλουτίζει τους καρστικούς υδροφορείς, εκτιμάται σε 1,7 δισεκατομμύρια m 3 /έτος. Ο έντονος κατακερματισμός λόγω τεκτονισμού των διαφόρων καρστικών ενοτήτων έχει ως αποτέλεσμα τον διαχωρισμό τους σε επιμέρους υδρογεωλογικές λεκάνες μικρότερες ή μεγαλύτερες που στις περισσότερες των περιπτώσεων διακινούν τα νερά τους προς διακριτές μεγάλες ή μικρότερες καρστικές πηγές. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των πηγών αυτών είναι ότι αυτές της κεντρικής και ανατολικής Κρήτης βρίσκονται πλησίον της παραλίας ή είναι υποθαλάσσιες και το νερό τους είναι υφάλμυρο από φυσικά αίτια και φέρουν το όνομα «Αλμυρός». Εκτιμάται ότι η συνολική ποσότητα του υφάλμυρου νερού των πηγών μαζί με τις υποθαλάσσιες εκφορτίσεις ανέρχεται σε 8-1 εκατ. m 3 /έτος. Η ανάλυση των καρστικών υδροφόρων συστημάτων γίνεται στο επόμενο κεφάλαιο όπως προκύπτει από τα δεδομένα που αναφέρονται στην εισαγωγή.
ΠΟΡΩΔΗ (ΝΕΟΓΕΝΗ ΠΡΟΣΧΩΣΙΓΕΝΗ)ΥΔΡΟΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Σημαντική έκταση στην υδρογεωλογική δομή της Κρήτης καταλαμβάνουν και οι νεογενείς προσχωσιγενείς αποθέσεις (Εικόνα 1). Οι αποθέσεις αυτές παρουσιάζουν υδρογεωλογικό ενδιαφέρον ιδιαίτερα όταν στη δομή τους συμμετέχουν αδρομερή στοιχεία στα τεταρτογενή (κροκάλες, άμμοι) και κροκαλοπαγή, ψαμμίτες και μαργαϊκοί ασβεστόλιθοι στα νεογενή. Ιδιαίτερο επίσης στοιχείο της υδροφορίας των νεογενών αποθέσεων είναι η παρουσία εκτεταμένων κατά θέσεις εμφανίσεων στρωμάτων γύψου τα οποία έχουν πλούσιο υδατικό δυναμικό αλλά κακής ποιότητας νερού. Στα υδροπερατά τμήματα των ανωτέρω αποθέσεων αναπτύσσονται αξιόλογες κατά θέσεις αβαθείς υδροφορίες που κατά κανόνα τυγχάνουν εντατικής εκμετάλλευσης. Σε αρκετές περιπτώσεις μέσα στα νεογενή συναντώνται αξιόλογες πηγές η κύρια τροφοδοσία των οποίων όμως συνδέεται με τις ανθρακικές εμφανίσεις (Στύλου Αρμένων, Παπαγιαννάδων κλπ). Η συνολική τους έκταση υπολογίζεται σε 2.99 km 2 (35,8% Κρήτης) και δέχονται ένα μέσο ε- τήσιο ύψος βροχής 693 mm που αντιστοιχεί σε μέσο ετήσιο όγκο κατακρημνισμάτων περίπου 2,1 δισεκατομμύρια κ.μ. Από αυτά ο όγκος του κατεισδύοντος νερού, το οποίο τροφοδοτεί τους υπόγειους υδροφορείς, υπολογίζεται ότι ανέρχεται στα,364 δισ. m 3 /έτος. Η ανάλυση των πορωδών υδροφόρων συστημάτων γίνεται στο επόμενο κεφάλαιο όπως προκύπτει από τα δεδομένα που αναφέρονται στην εισαγωγή. 1.3 ΡΩΓΜΩΔΗ ΥΔΡΟΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Η υπόλοιπη έκταση του Υδατικού Διαμερίσματος της Κρήτης, περίπου 1.973 km 2 απαντώνται σχηματισμού φυλλιτών χαλαζιτών και φλύσχη, τα οποία εμφανίζουν ασθενείς τοπικούς υδροφορίες αλλά κρίνονται βαρύνουσας σημασίας από πλευράς ζήτησης καθώς το νερό τους καλύπτει τις υδρευτικές ανάγκες οικισμών που βρίσκονται σε μεγάλα υψόμετρα ή και υδατοπρομηθεύει ποιμνιοστάσια
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
«ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΡΟΦΟΡΩΝ ΚΡΗΤΗΣ 2013» ΜΑΡΙΝΟΣ ΚΡΙΤΣΩΤΑΚΗΣ, Γεωλόγος MSc,PhD, Διευθυντής Δ/νσης Υδάτων
ΣΑΙΑ ΠΑΥΛΙΔΟΥ, Γεωλόγος MSc, ΙΓΜΕΜ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μην πυροβολείτε ασκόπως