Ο Μοριάς μόνος εναντίων του θεριού της οικουμένης.

Με την ευκαιρία της μεταφοράς στο Οροπέδιο Λασιθίου του λάβαρου της Ελληνικής Επανάστασης,
για τον εορτασμό της Μάχης του Οροπεδίου. Παραθέτω ένα απόσπασμα από άρθρο του Μιχάλη Στούκα που δημοσίευθηκε στην εφημερίδα (Πρώτο Θέμα) με θέμα :

Αλήθειες για το 1821: Η Αγία Λαύρα και οι πρώτες επαναστατικές ενέργειες .

Αναφέρει λοιπών το σχετικό απόσπασμα :

Στις 10 ή στις 13 Μαρτίου 1821, έγινε στην Αγία Λαύρα μια καθοριστική σύσκεψη. Ο Φωτάκος (Φώτιος Χρυσανθόπουλος), που ήταν παρών στη σύσκεψη, κάνει λόγο για συγκέντρωση στις 13 Μαρτίου. Σ’ αυτήν, παραβρέθηκαν: ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, οι πρόκριτοι της Βοστίτσας και των Καλαβρύτων Σωτήρης Χαραλάμπης, Ανδρέας Ζαΐμης, Ασημάκης Φωτήλας, Σωτήριος Θεοχαρόπουλος και Ανδρέας Λόντος. Ο Φωτάκος, που δεν συμπαθούσε τους προκρίτους γράφει πως όλοι αυτοί διανυκτέρευσαν στη μονή «και ήσαν φοβισμένοι και απελπισμένοι». Όταν άρχισε η σύσκεψη, έδειχναν προβληματισμένοι. Κάποιοι έβλεπαν πως βρίσκονταν σε αδιέξοδο και πρότειναν να πάνε στην Ύδρα, την Κωνσταντινούπολη ή και τη Δυτική Ευρώπη (!). Ευτυχώς, υπήρξαν μερικοί θαρραλέοι και αποφασιστικοί, όπως ο Ασημάκης Φωτήλας.Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από τον λόγο του, όπως τον διέσωσε ο Φωτάκος:

«Η γνώμη μου είναι να πιάσωμεν τα όπλα και ο Θεός ας μας βοηθήσει. Και ό,τι γίνει. Αν γλιτώσει και φύγει και πάγει αλλού εις τους Χριστιανούς, πιστεύω ότι θα τον δώσουν ένα κομμάτι ψωμί να φάγει, διότι θα είπε ο κόσμος: «επολέμησαν οι κακόμοιροι δια την σωτηρίαν των με το μεγάλο θηρίον της Οικουμένης, αλλά δεν το ενίκησαν και είναι άξιοι ελέους». Έπειτα και ημείς θα έχομεν ολίγον θάρρος εις τούτο, ότι εκάμαμεν το χρέος μας»

(Απομνημονεύματα» τ. Α’, σελ. 63).

Αληθινά λόγια ανθρώπων που θυσίαζαν πραγματικά την ζωή τους, για την ελευθερία της Ελλάδας. Στο ίδιο άρθρο γίνεται αναφορά και για τους έτερους άσπονδους φίλους , καθώς αποδεικνύεται τότε όπως και τώρα ότι μερικές συνήθειες φαίνεται πως δεν αλλάζουν.
Συνεχίζει να μας πληροφορεί  το άρθρο σχετικά :

Ενδιαφέρον για τη στάση των Αλβανών απέναντι στην Επανάσταση είναι το έγγραφο που στέλνει ο προξενικός πράκτορας της Πρέβεζας Α. Nardini, στον πρόξενο της Κέρκυρας. Σ’ ένα σημείο γράφει:
«Οι μωαμεθανοί Αλβανοί είναι της γνώμης ότι αν ο νέος σερασκέρης φέρει χρήματα, τότε θα δυνηθεί να αρχίσει την νέαν εκστρατείαν (εναντίον των Ελλήνων), υπό καλούς οιωνούς, άλλος ουδένα θα έχει μωαμεθανόν Αλβανόν εις την υπηρεσίαν του προσθέτουν δε ούτοι, και ίσως ορθώς, ότι άνευ Αλβανών, οι Ασιάται δεν είναι εις θέσιν να διεξάγουν πόλεμον εις τας χώρας ταύτας». Η επιστολή στάλθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1823. Σύντομα, ο «λουφές» (αμοιβή, μισθός), δόθηκε στους Αλβανούς, οι οποίοι ως το τέλος του Αγώνα πολέμησαν λυσσαλέα εναντίον των Ελλήνων. Δεν αναφερόμαστε βέβαια στους Αρβανίτες, που είχαν ελληνική εθνική συνείδηση και πολέμησαν στο πλευρό των Ελλήνων.