Η πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής η Α΄ Κυριακή των Νηστειών, ονομάζεται και Κυριακή της Ορθοδοξίας σε ανάμνηση της αναστήλωσης των εικόνων από την αυτοκράτειρα Θεοδώρα το 842, που σηματοδότησε το τέλος της εικονομαχίας (726-843). Η Κυριακή της Ορθοδοξίας αποτελεί ιδιαίτερη θριαμβική εορτή, (θρίαμβος της Ορθοδοξίας) και ταυτόχρονα ο αναθεματισμός συλλήβδην αιρετικών Ελλήνων. Τα αναθέματα καταγράφονται στο «Τριώδιον», το οποίο περιέχεται στο «Συνοδικόν της Αγίας Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου υπέρ της Ορθοδοξίας». Η Ζ΄Οικουμενική Σύνοδος συγκλήθηκε από τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΣΤ΄ και τη μητέρα του, Αυτοκράτειρα Ειρήνη την Αθηναία στη Νίκαια της Βιθυνίας, το 787 κατόπιν αίτησης του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ταρασίου
Επτά αναθέματα κατά των Ελλήνων τα οποία αναγιγνώσκονται την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Τα επίμαχα αποσπάσματα παρατίθενται στο πρωτότυπο κείμενο, εξηγούνται στην Νεοελληνική Απόδοση, μαζί με την κλασική εκλησιαστική ερμηνεία του συνοδικού.
(πρωτότυπο, νεοελληνική απόδοση, ερμηνεία)
1ο Ανάθεμα
Ἐπὶ τοῖς φρονοῦσι καὶ λέγουσι κτιστὴν εἶναι πᾶσαν φυσικὴν δύναμιν καὶ ἐνάργειαν τῆς τρισυποστάτου θεότητος, ὡς κτιστὴν ἐκ τούτου πάντως καὶ αὐτὴν τὴν θείαν οὐσίαν ἀναγκαζομένοις δοξάζειν. Κτιστὴ γὰρ κατὰ τοὺς Ἁγίους ἐνέργεια, κτιστὴν δηλώσει καὶ φύσιν ἄκτιστον δέ, ἄκτιστον χαρακτηρίζει οὐσίαν. Κἀντεῦθεν ἤδη κινδυνεύουσι εἰς αθεΐαν παντελῆ περιπίπτειν, καὶ τὴν ἑλληνικὴν μυθολογίαν καὶ τὴν τῶν κτισμάτων λατρείαν, τῇ καθαρᾷ καὶ ἀμώμω τῶν χριστιανῶν πίστει προστριβομένοις. Μὴ ὁμολογοῦσι δὲ κατὰ τὰς ἁγίας θεοπνεύστους θεολογίας καὶ τὸ τῆς Ἐκκλησίας εὐσεβὲς φρόνημα, ἄκτιστον εἶναι πᾶσαν φυσικὴν δύναμιν καὶ ἐνέργειαν τῆς τρισυποστάτου θεότητος ἀνάθεμα τρίς.
Σε όσους φρονούν και λένε ότι είναι φτιαχτή κάθε φυσική δύναμη και ενέργεια της τρισυπόστατης Θεότητας, και αναγκάζονται ως εκ τούτου να δεχτούν ότι και η θεία ουσία είναι χωρίς άλλο φτιαχτή· γιατί η δημιουργημένη ενέργεια, σύμφωνα με τους Αγίους, θα φανερώσει ότι είναι [εκ των υστέρων] φτιαγμένη- δημιουργημένη και η [θεία] ουσία [της τρισυπόστατης Θεότητας]. Κι από κει και πέρα, πλέον, κινδυνεύουν να πέσουν σε ολοκληρωτική αθεΐα, όσοι ζουν με την καθαρή κι αμόλυντη χριστιανική πίστη, και να δεχθούν την ελληνική μυθολογία και την λατρεία των κτισμάτων – δημιουργημάτων. Σε όσους, άρα, δεν ομολογούν, σύμφωνα με τις θεόπνευστες θεολογικές ερμηνείες των Αγίων και το ευσεβές φρόνημα της Εκκλησίας, ότι είναι άκτιστη κάθε φυσική δύναμη και ενέργεια της τρισυπόστατης Θεότητας, τρεις φορές ανάθεμα.
Το κείμενο αυτό ξεκάθαρα αναφέρεται σε όσους πιστεύουν πώς οι ενέργειες και η δύναμη του Θεού καθώς και η ουσία του είναι κτιστά και ουσιαστικά μέρος του κόσμου και όχι η δημιουργική και τελική αιτία του η οποία βρίσκεται έξω απ' τον κόσμο. Εναντίον αυτών καταφέρεται το παραπάνω απόσπασμα. Και αντιπαραβάλλει την ειδωλολατρική και γενικά τη μη Χριστιανική μυθολογία και θεολογία για να καταστήσει την διαφορά ακόμη ευκρινέστερη.
2ο Ανάθεμα
Τοῖς τὰ ἑλληνικὰ διεξιοῦσι μαθήματα, καὶ μὴ διὰ παίδευσιν μόνον ταῦτα παιδευομένοις, ἀλλὰ καὶ ταῖς δόξαις αὐτῶν ταῖς ματαίαις ἑπομένοις, καὶ ὡς ἀληθέσι πιστεύουσι καὶ οὕτως αὐταῖς ὡς τὸ βέβαιον ἐχούσαις ἐγκειμένοις, ὥστε ἑτέρους ποτὲ μὲν λάθρα, ποτὲ δὲ φανερῶς ἐνάγειν αὐταῖς καὶ διδάσκειν ἀνενδοιάστως ἀνάθεμα τρίς.
Σε όσους ασπάζονται τις διδασκαλίες των Ελληνων και δεν τις σπουδάζουν μόνο για μόρφωση, αλλά ακολουθούν και τις μάταιες θεωρίες τους και τις πιστεύουν ως αληθινές, και μάλιστα ωσάν αυτές να περιέχουν τη βεβαιότητα, και παρασύρουν σ’ αυτές άλλοτε κρυφά και άλλοτε φανερά και τις διδάσκουν χωρίς κανέναν ενδοιασμό, τρεις φορές ανάθεμα.
Αυτό πάλι είναι υπέρ των Χριστιανών. Γιατί φανερώνει ότι η Εκκλησία δεν αντιτίθεται στην μελέτη των αρχαίων σοφών αλλά στο να πιστεύουμε ότι όλα όσα είπαν είναι αληθή και αλάνθαστα. Και καλώς κάνει την διευκρίνιση αυτή και το ίδιο πίστευαν και οι αρχαίοι.
3ο Ανάθεμα
Τοῖς μετὰ τῶν ἄλλων μυθικῶν πλασμάτων, ἐφ᾿ ἑαυτῶν καὶ τὴν καθ᾿ ἡμᾶς κλίσιν μεταπλάττουσι, καὶ τὰς πλατωνικὰς ἰδέας ὡς ἀληθεῖς δεχομένοις καὶ ὡς αὐθυπόστατον τὴν ὕλην παρὰ τῶν ἰδίων μορφοῦσθαι λέγουσι, καὶ προφανῶς διαβάλλουσι τὸ αὐτεξούσιον τοῦ Δημιουργοῦ, τοῦ ἀπὸ τοῦ μὴ ὄντος εἰς τὸ εἶναι παραγαγόντος τὰ πάντα, καὶ ὡς ποιητοῦ πᾶσιν ἀρχὴν καὶ τέλος ἐπιτιθέντος ἐξουσιαστικῶς καὶ δεσποτικῶς ἀνάθεμα τρίς.
Σε όσους μαζί με τα άλλα μυθικά πλάσματα, με δική τους πρωτοβουλία, διαστρεβλώνουν τις δικές μας πεποιθήσεις και δέχονται ως αληθινές τις πλατωνικές ιδέες και λέγουν ότι η ύλη, ούσα αυθύπαρκτη, μορφοποιείται από τις ίδιες ιδέες, και προφανώς αμφισβητούν το αυτεξούσιο του Δημιουργού, ο οποίος από την ανυπαρξία έφερε στην ύπαρξη τα πάντα και ως ποιητής έθεσε σε όλα αρχή και τέλος με τη δύναμη του εξουσιαστή και δεσπότη, τρεις φορές ανάθεμα.
Μερικές παθολογικές Πλατωνικές ιδέες αναφέραμε ήδη. Εδώ παρουσιάζονται μερικές ακόμη. Όπως βλέπεις το κείμενο κάνει σαφή διάκριση και δεν κατηγορεί τον Πλάτωνα ούτε το σύνολο του έργου του αλλά διευκρινίζει ότι διαφωνεί με κάποιες από τις ιδέες του που είναι εσφαλμένες, όπως π.χ. «το αυθυπόστατό της ύλης».
4ο Ανάθεμα
Τοῖς δεχομένοις καὶ παραδίδουσι τὰ μάταια καὶ ἑλληνικὰ ῥήματα, ὅτι τε προΰπαρξίς ἐστι τῶν ψυχῶν, καὶ οὐκ ἐκ τοῦ μὴ ὄντος τὰ πάντα ἐγένετο, καὶ παρήχθησαν, ὅτι τέλος ἐστὶ τῆς κολάσεως ἡ ἀποκατάστασις αὔθις τῆς κτίσεως, καὶ τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων, καὶ διὰ τῶν τοιούτων λόγων τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν λυομένην πάντως, καὶ παράγουσαν εἰσάγουσιν, ἣν αἰωνίαν καὶ ἀκατάλυτον αὐτός τε ὁ Χριστὸς καὶ Θεὸς ἡμῶν ἐδίδαξε, καὶ παρέδοτο καὶ διὰ πάσης τῆς Παλαιᾶς καὶ Νέας Γραφῆς ἡμεῖς παρελάβομεν ὅτι καὶ ἡ κόλασις ἀτελεύτητος καὶ ἡ βασιλεία ἀΐδιος, διὰ δὲ τῶν τοιούτων λόγων ἑαυτούς τε ἀπολλύουσι, καὶ ἑτέροις αἰωνίας καταδίκης προξένους γενομένοις ἀνάθεμα τρίς.
Σε όσους δέχονται και διαδίδουν τις μάταιες ελληνικές αντιλήψεις, ότι και οι ψυχές προϋπήρχαν και ότι τα πάντα δεν προήλθαν ούτε προέκυψαν από την ανυπαρξία, και ότι ήρθε το τέλος της κολάσεως από τη στιγμή που δημιουργήθηκε και η κτίση και το ανθρώπινο είδος, και διαδίδουν με τέτοια λόγια ότι η Βασιλεία των Ουρανών έχει τελείως καταλυθεί και εκλείψει, την οποία και ο ίδιος ο Χριστός και Θεός ως αιώνια και ακατάλυτη μας δίδαξε, παρέδωσε και εμείς από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη παραλάβαμε ότι και η Κόλαση είναι ατέλειωτη και η Βασιλεία παντοτινή, και καταστρέφουν με τέτοια λόγια και τους εαυτούς τους και προξενούν σε άλλους αιώνια καταδίκη, τρεις φορές ανάθεμα.
Εδώ πάλι φαίνεται για άλλη μία φορά ότι η Εκκλησία με τα κείμενα αυτά δεν επιτίθεται εναντίων κανενός αλλά απλά οριοθετεί την πίστη της. Λέει λοιπόν ότι η Ελληνική διδασκαλία περί προΰπαρξης των ψυχών είναι εσφαλμένη, συνεχίζει όμως λέγοντας εξ ίσου εσφαλμένη είναι και η διδασκαλία περί καταργήσεως της κόλασης. Ας προσέξουμε ότι η τελευταία αυτή διδασκαλία δεν είναι Αρχαιοελληνική, αφού οι Έλληνες δεν πίστευαν σε κόλαση. Άρα Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΔΕΝ ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΕΔΩ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΛΛΑ ΕΝΑΝΤΙΩΝ ΜΕΡΙΚΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ τα οποία έχουν παρεξηγήσει και παραποιήσει την διδασκαλία της. Επομένως καταλαβαίνουμε ότι δεν μεροληπτεί έναντι καμίας φυλής και παραδόσεως. Μένει όμως άγρυπνη και οποιαδήποτε πλαστογράφηση και διαστροφή του πιστεύω της την καταγγέλλει χωρίς να έχει πρόβλημα, από ποιόν χώρο προέρχεται η πλαστογράφηση αυτή.
5ο Ανάθεμα
Τοῖς εὐσεβεῖν μὲν ἐπαγγελλομένοις τὰ τῶν Ἑλλήνων δὲ δυσσεβῆ δόγματα τῇ ὀρθοδόξῳ καὶ καθολικῇ ἐκκλησίᾳ περί τε ψυχῶν ἀνθρωπίνων, καὶ οὐρανοῦ καὶ γῆς, καὶ τῶν ἄλλων κτισμάτων ἀναιδῶς ἢ μᾶλλον ἀσεβῶς ἐπεισάγουσιν ἀνάθεμα τρίς
Σε όσους παριστάνουν τους ευσεβείς, ενώ, την ίδια στιγμή, εισάγουν τις ασεβείς δοξασίες των Ελλήνων στην Ορθόδοξη και Καθολική Εκκλησία για τις ανθρώπινες ψυχές και για τον ουρανό και τη γη και για τα άλλα κτίσματα με αναίδεια ή πολύ περισσότερο με ασέβεια, τρεις φορές ανάθεμα.
Τά των Ελλήνων δυσσεβή δόγματα.. Νομίζω ότι καταλαβαίνουμε όλοι το νόημα της φράσεως αυτής. Δηλώνει ότι η Εκκλησία με την Άγια αντίληψη που έχει για τον Θεό δεν μπορεί να συμβιβαστεί με χαμηλές περί θείου δοξασίες με τις οποίες είναι γεμάτες οι πολυθεϊστικές μυθολογίες μεταξύ των οποίων και η Ελληνική. Το ενδιαφέρον είναι ότι δεν είναι η Εκκλησία η πρώτη οπού εκφράζει τέτοιες θέσεις. Πολύ πριν απ' την ίδρυσή της ο ΠΛΑΤΩΝ έλεγξε κάθε πάτρια ιδέα περί θεού και έδειξε το άτοπο αυτής. Μάλιστα φυγάδευσε κυριολεκτικά τον Όμηρο από την «Πολιτεία» του, διότι θεώρησε ότι οι ανήθικοι μύθοι για τους θεούς αποτελούν επιζήμια πρότυπα για τους νέους. Τόνισε εμφατικά ότι ο Όμηρος και ο Ησίοδος έπλασαν ψευδείς και ανάξιους μύθους για τους θεούς (Πολιτ. 368Α-383C). Αρνήθηκε ουσιαστικά την πατρώα ειδωλολατρική θρησκεία και προσηλώθηκε στην δική του ιδεατή θεότητα, το «Όντως Όν».
Ο Πλάτωνας όμως δεν ήταν ο μόνος. Ο ΞΕΝΟΦΑΝΗΣ Ο ΚΟΛΟΦΩΝΙΟΣ τόλμησε να αρνηθεί την κρατούσα ειδωλολατρική θρησκεία της εποχής του και να διακηρύξει επίσημα: «Είς Θεός, εν τέ θεοίσι και ανθρώποισι μέγιστος ούτε δέμας θνητοίσι όμοιος ουδέ νόημα». Όμως «πάντα θεοίσ' ανέθηκαν Όμηρος θ' Ησίοδος τε... όσσα παρ' ανθρώποισιν ονείδεα και ψόγος εστίν, κλέπτειν, μοιχεύειν τέ και αλλήλους απατεύειν» (Ξενοφ. Άπ.,11)! Τούς θεούς θεωρούσε εξ ολοκλήρου ΑΠΟΚΥΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ, ΑΝΑΡΜΟΣΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΦΥΣΗ. Υποστήριζε μάλιστα πώς όσοι πιστεύουν ότι οι θεοί γεννήθηκαν, ασεβούν το ίδιοι με όσους λένε πώς οι θεοί πεθαίνουν!
Τέλος ο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ Υποστήριζε πώς ο Όμηρος και ο Ησίοδος, αποδίδοντας στους θεούς κακίες και ανηθικότητες είχαν ολέθρια επίδραση στα ήθη των ανθρώπων. Ακόμη στηλίτευσε τον ανόητο ανθρωπομορφισμό, τόνισε την απόλυτη διαφορά ανθρώπου και Θεού (Αποσπ. 88) και απειλούσε όσους έκαναν ανίερες τελετές (Βακχισμός, ιερά όργια, ιερή πορνεία κ.λπ.). Τα παραπάνω δείχνουν την ορθότητα της Εκκλησίας όταν μιλά για δυσσεβή δόγματα.
6ο Ανάθεμα
Τοῖς τὴν μωρὰν τῶν ἔξωθεν φιλοσόφων λεγομένην σοφίαν προτιμοῦσι, καὶ τοῖς καθηγηταῖς αὐτῶν ἑπομένοις, καὶ τάς τε μετεμψυχώσεις τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν, ἢ καὶ ὁμοίως τοῖς ἀλόγοις ζῴοις ταύτας ἀπόλλυσθαι, καὶ εἰς τὸ μηδὲν χωρεῖν δεχομένοις καὶ διὰ τοῦτο ἀνάστασιν, καὶ κρίσιν, καὶ τὴν τελευταίαν τῶν βεβιωμένων ἀνταπόδοσιν ἀθετοῦσιν ἀνάθεμα τρίς.
Σε όσους προτιμούν την ανόητη λεγόμενη σοφία των εκτός [χριστιανισμού] φιλοσόφων και ακολουθούν τους δασκάλους τους και δέχονται τις μετεμψυχώσεις των ανθρώπινων ψυχών, ή ότι αυτές [οι ψυχές] χάνονται ομοίως με των άλογων ζώων και ξεπέφτουν στην ανυπαρξία και για αυτό αθετούν την ανάσταση, την κρίση και την ανταπόδοση σύμφωνα με όσα βίωσαν, τρεις φορές ανάθεμα.
Εδώ πάλι δεν αναφέρεται πουθενά ο όρος Έλληνας αλλά προστίθεται εκ των υστέρων! Ας είμαστε σοβαροί. Στο κάτω κάτω το κείμενο αναφέρεται στην μετεμψύχωση και σε όσους αρνούνται την ανάσταση. Αν τώρα αυτοί είναι Έλληνες, Ινδοί, Χριστιανοί, Πολυθεϊστές και δεν ξέρω ‘γώ τι άλλο, δεν έχει σημασία.
7ο Ανάθεμα
Τοῖς λέγουσιν ὅτι οἱ τῶν Ἑλλήνων σοφοὶ καὶ πρῶτοι τῶν αἱρεσιαρχῶν, οἱ παρὰ τῶν ἑπτὰ ἁγίων καὶ καθολικῶν συνόδων, καὶ παρὰ πάντων τῶν ἐν Ὀρθοδοξίᾳ λαμψάντων πατέρων ἀναθέματι καθυποβληθέντας, ὡς ἀλλότριοι τῆς καθολικῆς ἐκκλησίας διὰ τὴν ἐν λόγοις αὐτῶν κίβδηλον καὶ ῥυπαρὰν περιουσίαν κρείττονες εἰσι κατὰ πολύ, καὶ ἐνταῦθα καὶ ἐν τῇ μελλούσῃ κρίσει, καὶ τῶν εὐσεβῶν μὲν καὶ ὀρθοδόξων ἀνδρῶν, ἄλλως δὲ κατὰ πάθος ἀνθρώπινον ἣ ἀγνόημα πλημμελησάντων ἀνάθεμα τρίς.
Σε όσους λένε ότι οι σοφοί των Ελλήνων και πρωτοστάτες στις αιρέσεις – στους οποίους οι επτά άγιες και Καθολικές Σύνοδοι και όλοι οι Πατέρες που έλαμψαν μέσα στην Ορθοδοξία τούς αναθεμάτισαν, ως ξένους στην Καθολική Εκκλησία, λόγω του ψεύτικου και βρώμικου περιεχομένου των λόγων τους – είναι πολύ καλύτεροι κι εδώ και στην μέλλουσα κρίση από τους ευσεβείς και ορθόδοξους ανθρώπους που αμάρτησαν από ανθρώπινο πάθος ή από άγνοια, τρεις φορές ανάθεμα.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ. Εφόσον το ανάθεμα σημαίνει αποκοπή και αποβολή από το σώμα της Εκκλησίας, η επιβολή του σαν ποινή έχει νόημα μόνο εφ' όσον εφαρμόζεται σε μέλη της Εκκλησίας. Δεν έχει νόημα να αναθεματιστεί κάποιος Μουσουλμάνος, Εβραίος ή Δωδεκαθεϊστής αφού δεν είναι μέλη της Εκκλησίας, από τι θα αποκοπούνε από κάτι από το οποίο δεν ήταν ποτέ συνδεδεμένοι; Όχι φυσικά. Επομένως με τα παραπάνω δείξαμε ότι το ανάθεμα αναφέρεται σε όσους είναι ήδη Χριστιανοί και νοθεύουν την πίστη τους με δοξασίες ξένες προς την πίστη τους όπως ειδωλολατρικές ή οι αιρετικές. ΤΑ ΑΝΑΘΕΜΑΤΑ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ.
ΠΗΓΗ
https://diagoras.wordpress.com/2009/03/08/aphorisms/
- Ι.Ν. Αγ. Ταξιαρχών Ιστιαίας |
- ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΟΔΙΚΟΥ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μην πυροβολείτε ασκόπως