Τελούνταν Ανθρωποθυσίες στη μινωική Κρήτη;
Η σκηνή που είδαν
οι αρχαιολόγοι στο λόφο Καστέλι στα Χανιά είναι συγκλονιστική. Δείχνει μια
νεαρή κοπέλα να θυσιάζεται σαν μια άλλη Ιφιγένεια, σε έναν υπαίθριο βωμό μαζί
με κάποια ζώα.
Κέρατα αιγάγρων στην
αυλή, μπροστά από την τοιχογραφημένη κατασκευή που ερμηνεύεται ως βωμός.
Το εύρημα της ΚΕ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στην οδό Κατρέ, δίπλα στα τείχη της κλασικής Κυδωνίας, έρχεται να επιβεβαιώσει τις αναφορές του περιηγητή Παυσανία αλλά και δύο παλαιότερα ευρήματα στην Κνωσό και στις Αρχάνες, που ερμηνεύτηκαν αντίστοιχα ως κανιβαλισμός και ανθρωποθυσία.
Το εύρημα της ΚΕ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στην οδό Κατρέ, δίπλα στα τείχη της κλασικής Κυδωνίας, έρχεται να επιβεβαιώσει τις αναφορές του περιηγητή Παυσανία αλλά και δύο παλαιότερα ευρήματα στην Κνωσό και στις Αρχάνες, που ερμηνεύτηκαν αντίστοιχα ως κανιβαλισμός και ανθρωποθυσία.
Τα τρία τελευταία χρόνια οι αρχαιολόγοι σκάβουν στο λόφο
Καστέλι ψάχνοντας για τα ίχνη του μινωικού ανακτορικού κέντρου της πόλης κατά
την τελευταία ανακτορική περίοδο (14ο - 13ο αι. π.Χ.). Θεωρούν πως εκεί
βρισκόταν η δυτική είσοδος του ανακτορικού συγκροτήματος της Κυδωνίας, όπως
ήταν διαμορφωμένη στα μυκηναϊκά χρόνια. Εκείνη την εποχή είχαν πλέον
εγκατασταθεί στην Κρήτη οι Μυκηναίοι και υπήρχε στην περιοχή τοπικό ιερό του
Δία (Δίον) με παράλληλη λατρεία του Διονύσου, όπως αναφέρεται σε πινακίδα
Γραμμικής Β' γραφής.
Στην ανασκαφή της οδού Κατρέ έχει αποκαλυφτεί ένας
εκτεταμένος αύλειος χώρος με επιμελημένο δάπεδο (από κονίαμα πάχους 5 εκ.), τα
όρια του οποίου δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί. Στη ΒΔ άκρη του ανασκαμμένου χώρου,
μεγάλοι καλοδουλεμένοι λίθοι, μάζες καμένων πλίνθων και η βάση ενός κίονα,
δείχνουν πως υπήρχε ένα σημαντικό οικοδόμημα.
«Στην αυλή αυτού του οικοδομήματος φαίνεται ότι διεξάγονταν
θυσίες, αιματηρές και αναίμακτες, ακολουθώντας ένα συγκεκριμένο τελετουργικό,
όπως υποδηλώνουν όχι μόνο οι καμένοι καρποί και τα πολυάριθμα άκαυτα οστά ζώων,
αλλά κυρίως ο ξεχωριστός τρόπος απόθεσής τους», λένε η ανασκαφέας Μαρία
Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη και η συνεργάτριά της Ευτυχία Πρωτοπαπαδάκη.
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι βρέθηκε βωμός και
«ανθρώπινα οστά που ανήκουν σε μία μόνο νεαρή γυναίκα και έχουν αποτεθεί όπως
ακριβώς και τα σφάγια των ζώων».
Πρόκειται, λοιπόν, για έναν χώρο τελετουργιών και θυσιών
υψίστης σπουδαιότητας για τη μινωική εγκατάσταση των Χανίων;
«Δεν θέλω ακόμη να πω τίποτα, γιατί θεωρώ ότι πρέπει να
μελετηθεί περισσότερο ο χώρος. Να δούμε ποια ήταν η λατρεία εκείνη την εποχή,
ποιες οι τελετουργικές συνήθειες και ποια η θρησκεία», λέει η κ. Βλαζάκη
διατηρώντας κάποιες επιφυλάξεις. Έχει σημασία πάντως για την ίδια ότι τα οστά
είναι άκαυτα. Που σημαίνει ότι η μεγάλη πυρκαγιά, που κατέστρεψε την ανακτορική
εγκατάσταση την εποχή εκείνη, επιβεβαιωμένη και σε άλλες ανασκαφές του λόφου,
είχε προηγηθεί αυτού του επεισοδίου.
Τα αγγεία που βρέθηκαν στο δάπεδο της αυλής κοντά σε τμήμα
μιας ορθογώνιας κατασκευής τοιχογραφημένης εξωτερικά, που ερμηνεύεται ως βωμός,
χρονολογούνται στο πρώτο μισό του 13ου αι. π.Χ. Τότε πρέπει να συνέβη και το
δραματικό επεισόδιο με τη σφαγή του κοριτσιού. Τον τελετουργικό χαρακτήρα του
ανασκαπτόμενου χώρου ενισχύουν και τα ευρήματα των μεταγενέστερων περιόδων
(12ου και 8ου αι. π.Χ.).Ωστόσο, ασφαλέστερα συμπεράσματα θα βγουν μόνο όταν η
ανασκαφή ολοκληρωθεί και μελετηθεί πλήρως το ανασκαφικό υλικό από την ανθρωπολόγο
δρα Τίνα McGeorge, την
αρχαιοβοτανολόγο Ανάγια Σαρπάκη και τη ζωοαρχαιολόγο Δήμητρα Μυλωνά.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μην πυροβολείτε ασκόπως