Κουζουλάδες : « Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη » η πολιτιστική ναυαρχίδα της πόλης του Ηρακλείου.

28 Ιουνίου 2014

« Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη » η πολιτιστική ναυαρχίδα της πόλης του Ηρακλείου.

( η μια ακόμα "ΜΠΟΤΙΛΙΑ ΣΤΟ ΠΕΛΑΓΟΣ")

Το Νέο Κτήριο της Βιβλιοθήκης (Ιούνιος 2013)

Η ιστορία της Βικελαίας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η λειτουργία της Βικελαίας ξεκίνησε το 1908 και πήρε το όνομα της από τον Δημήτριο Βικέλα, έναν λόγιο και κοσμοπολίτη με καταγωγή από την Σύρο ο οποίος δώρισε την βιβλιοθήκη του στο Δήμο Ηρακλείου.
Η βιβλιοθήκη «προικίστηκε» και με τις δωρεές των Έλλη Αλεξίου , Γεώργιου Ανεμογιάννη, ενώ η Μαρώ Σεφέρη δώρισε τη βιβλιοθήκη της ίδιας και του Γιώργου Σεφέρη. Εκτός όμως από τις δωρεές, τους 250.000 τόμους βιβλίων, τις 300.000 εφημερίδες, τους 500 τίτλους περιοδικών (ανάμεσα τους ο “Λόγιος Ερμής” του Άνθιμου Γαζή) και τις περίπου 1.650 ώρες οπτικοακουστικού υλικού, η Βικελαία κατέχει κι έναν επιπλέον θησαυρό: επτά αιώνες αρχειακού υλικού των κατακτητών της Κρήτης. Από τα αρχεία των Βενετών, που αποκτήθηκαν σε μικροφίλμ από το Κρατικό Αρχείο Βενετίας, μέχρι τα αρχεία των οθωμανών κατακτητών και της κρητικής επανάστασης του 1896, ως τα αρχεία της Δημογεροντίας, του θεσμού κοινοτικής αυτοδιοίκησης των τελευταίων 40 χρόνων της τουρκικής κυριαρχίας.

Στο τμήμα των Αρχείων της Βικελαίας Βιβλιοθήκης, εκτός των πολλών επιμέρους αρχειακών ενοτήτων και συλλογών, έχει συγκεντρωθεί ο βασικός κορμός των κρατικών αρχείων που συγκροτήθηκαν στην Κρήτη από τους κατακτητές της στη διάρκεια επτά περίπου αιώνων (1217-1898). Το σύνολο των χειρογράφων αυτών των αρχείων υπερβαίνει τα 4.000.000! Ενδεικτικά αναφέρονται: το αρχείο του Δούκα της Κρήτης και των Νοταρίων του Χάνδακος σε μικροφίλμ-αρχεία που αφορούν την ιστορία του νησιού από το 1217 έως το 1669, την περίοδο δηλαδή της Ενετοκρατίας, το Τουρκικό Αρχείο Ηρακλείου-αποτελούμενο από τους χειρόγραφους κώδικες του Ιεροδικείου Ηρακλείου οι οποίοι εκτείνονται σε χρονικό διάστημα 230 ετών, το Αρχείο Δημογεροντίας Ηρακλείου- θεσμός που ίσχυσε τα τελευταία σαράντα χρόνια της τουρκικής κυριαρχίας (1858-1900). Στο σύνολό τους οι αρχειακές συλλογές καλύπτουν χρονικά μία περίοδο από το 1217 έως το 1975. Πρόκειται για μοναδικό εθνικό θησαυρό, καθώς σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου δε διασώζονται κρατικά αρχεία των κατακτητών τέτοιας πληρότητας και τόσης χρονικής διάρκειας.