Η δράση της Μεταπολιτευτικής Επιτροπής Κρήτης (ημερολόγιον Ιωσήφ Λεκανίδη)

Νικόλαος Ξεν Γρυλλάκης  ιστορικά γεγονότα του Αποκόρωνα από το βιβλίο ημερολόγιον του Ιωσήφ Λεκανίδη, Γενικού Γραμματέα της Απελευθερωτικής Επανάστασης της Κρήτης του 1895-1898.

Μεταπολιτευτικής Επιτροπής Κρήτης

Σεπτέμβριος 1895

Ο αρχικός πυρήνας της Μεταπολιτευτικής Επιτροπής Κρήτης σχηματίστηκε στο Βάμο Αποκορώνου κυρίως από μορφωμένους και καταξιωμένους Αποκορωνιώτες.

Η Επιτροπή υπό το Μαν. Κούνδουρον πρωτοδίκου εξέδωκε πρόσκληση ,υπό τύπον προκήρυξης με την οποία καλούσε το Κρητικό λαό να παρευρεθεί τις 3 Σεπτεμβρίου στο Κλήμα Αλικάμπου όπου θέλει ληφθεί οριστική απόφαση της σύνταξης σχετικών εγγράφων, με τα οποία ....

«θα ζητώμεν, ικετεύοντες παρά των φιλανθρώπων Ευρωπαικών Κυβερνήσεων όπως αναγνωρίσωσι και υποστηρίξωσι τα δίκαια ημών ως ανεγνώρισαν ,και επιμαίνουσι παρά τη πύλη να παραδεχθεί τα δίκαια και άλλων χριστιανικών λαών, οίτινες δεν έχουσι θυσιάσει όσα η Κρήτη προς τελείαν απελευθέρωσιν της και ήτις προκύρηξις φέρει ημερομηνίαν 20 Αυγούστου 1895.»

Είχαν αναχωρήσει γιά τα μέρη τους οι εξής συντροφοι μας : Στυλ φωτάκης, δικηγόρος εκ Μελάμπων Αγίου Βασιλείου και Γεώρ Μυλωνογιαννάκης ιατρός εξ’ Αποκορώνου. Επίσης είχον αναχωρήσει και οι Μανούσος Κουνδουράκης , Σταύρος Χριστοδουλάκης και Γεώργ Πολιουδάκης γιά τα Σφακιά,και ενήργουν για την επιτυχίαν της συναθροίσεως στο Κλήμα. ΟΙ ειρημένοι μετ΄αλλων είχον εκλέξει πρότερον τους Γερμανόν Αποστολάκην και Γεώργ Κατσαμπασάκην τους οποίους απέστειλαν εις Αθήνας ίνα ενεργήσωσι δια ηθικήν και υλικήν υποστήριξην των αιτημάτων που πρόκειται να υποβληθούν εις τους εν Κρήτη αντιπροσώπους των Μεγ Ευρωπαικών Δυνάμεων τα οποία ως υπόμνημα είχαν αποσταλεί προς τους εν Αθήνας Κρήτας, Βασίλ Σπαντουδάκην αντιστράτηγον Μάρκον Ρενιέρην και Στεφ Σκουλούδην

Συνάθροισης στο Κλήμα 3 Σεπτεμβρίου 1895

«Ευρίσκομαι υπό το κράτος της συγκινήσεως και της στενοχώριας διά τον αποχωρισμό της οικογενείας μου και των γερόντων γονέων μου ,μετά μεγάλης προσπάθειας αποκρύπτω ταύτας. Παραλαμβάνω τους, Αναγνώστην Κουρην, Γεώργ Λεκανίδην, Εμμαν Μ Γρύλλον, Ιωάν Σκούζη, όλους τους συγγενείς μου Γρύλληδες, Σκούζηδες, Λεούνηδες Λεκανίδηδες και περί τους 180 άλλους Αλικαμπιώτες και μεταβαίνω εις Κλήμα. Μετ΄ολίγον αφίκοντο οι Μαν Κουνδουράκης, φέρων ακόμη το Τούρκικο φέση, Γεώρ Πωλιουδάκη, Σταύρ Χριστοδουλάκη ,Σταύρ και Μαν Πολέντα και πολλών άλλων εξ΄Ασκύφου και Χώρας Σφακίων

Eπίσης αφικνούνται ο Νικηφόρος Κατσιάς εκ Λάκων, ο γέρων Μαλινός μετά του χαραλ Παπαδάκη και Ιωάννου Αλιφέρη εκ Καλαμιτσίου, οι αδελφοί Γεώργ και Μιχαήλ Μυλωνογιαννάκη, ο Ε Περουλής εκ Κεφαλά, ο Αντ Σήφακας εκ Μελιδονίου, ο Εμμ Μουντάκης εκ Χαλέπας, οι Ιωαν Καλογερής και Χαράλ Φρατζέσκος εκ Κάμπων Κυδωνίας και πολλοί άλλοι από τα μέρη Χανίων και Ρεθύμνης ώστε στο τέλος οι συναθροιζόμενοι να φθάσουν τους 1500 εκ των οποίων 100 ήσαν Αποκορωνιώτες, 300 Σφακιανοί και οι λοιποί εκ διαφόρων άλλων επαρχιών

Στους συναθροισθέντας ο Μαν Κουνδουράκης αναγιγνώσκει το υπ άυτού συνταχθέν υπόμνημα. Το υπόμνημα τούτο απευθύνεται προ τους εν Χανίοις αντιπροσωπους των Μεγ. Δυνάμεων της Ευρώπης, ως εγγυητριών του εις τους Κρήτας χορηγηθέντας πολιτεύματος της Χαλέπας Μετά την εξιστόρησιν δε των από του 1889 και εντεύθεν συμβάντων οι Κρήτες, παριστώντες την ανάγκην ν΄αφεθεί εσωτερικώς ελευθέρα η νήσος, όπως διαρρυθμίση τα κατ΄αυτήν, αναλόγως προς τας παρουσιαζομένας ανάγκας, ζητούμεν ευλαβώς παρά των Μεγάλων Δυνάμεων όπως τη μεσολαβήσει των, επενεχθώσιν αι υποδεικνυόμεναι βελτιώσεις εις τους πολιτικούς θεσμούς της νήσου. Υποδεικνύονται δε αι εξής βελτιώσεις:

1.Ο επί πενταετίαν διορισμός Χριστιανού Διοικητού, ομοφύλου και ομοδόξου.

2.Η υπ΄αυτού εξάρτησις πάντων των υπαλλήλων.

3.Ο καθορισμός των δικαιομάτων της νομοθετικής εξουσίας και η κατά νομούς εκλογική διαίρεσις της νήσου.

4.Πλήρης οικονομική ανεξαρτησία δια διά της πληρωμής τη επικυριάρχω κυβερνήσει ετησίου φόρου 15000 λιρών.

5.Διαχείρισις των τελωνιακών προσόδων.

6.Απομάκρυνσις του Τουρκικού στρατού, από το εσωτερικού της νήσου, περιοριζομένου εις 4000, και εντός των τριών πόλεων και του φρουρίου Ιτζεδδίν,Καλάμι,

7.Ανάθεσις της δημοσίας ασφαλείας εις την χωροφυλακήν και άλλα τινά....».

Δυστυχώς και σ΄αυτή την περίπτωση υπήρξε διαφωνία αν έπρεπε η όχι να υπογραφεί το εν λόγω υπόμνημα από όλους τους παρευρισκομένους και όχι μόνο. Ο Ιωσήφ Λεκανίδης και ο μετέπειτα ήρωας παπά Μαλέκος ήσαν υπέρ της υπογραφής, όπως και οι περισσότεροι.

«Aποστέλλομεν προσκλήσεις εις όλας τας επαρχίας της Κρήτης και προσκαλούμεν τους κατοίκουςνα προσέλθωσι εις Βρύσσες Αποκορώνου όπως εξακολουθήσει η υπογραφή του υπομνήματος. Ελλείψη κονδυλοφόρων μεταχειριζόμεθα τεμάχια ξηρού βλαστού σφενδυλιάς.»

Επισκέψεις στα ριζοχώρια Αποκορώνου και Σφακίων γιά ενημέρωση όλων των κατοίκων

Μικροσυμπλοκαί μετά των Τούρκων

«Κάθυγροι και κεκοπιακόντες εκ της τριώρου ανάντους πορείας καταλινόμεθα εν μέσω κοιλάδος υπό πρίνον πέριξ πυράς ένεκα δε της δρυμίτητος του ψύχους, καταλαμβανόμεθα υπό τρεμούλας. Θέτομεν βάρδιας εις τας κορυφάς, αι οποίαι ανάπτουσι πυράς καταφανείς εξ όλων των μερών του Αποκορώνου.Την επομένη λίαν πρωί εγειρόμεθα τρώγωμεν ολίγον άρτον, τυρόν, ελαίας και σκόρδον το σύνηθες μας άρτημα. Μετ΄ολίγον αναχωρούμεν εις Βατουδιάρην και μετά μίαν ώρα φθάνουμε εις Κράπη όπου και διανυκτερεύομεν, Περί το Μεσονύκτιον ειδοποιούμεθα ότι θα μας καταδιώξει ο στρατός, καταλάβαμεν τας οχυράς θέσεις και μείναμε όλη νύκτα με τα όπλα εις χείρας βεβαίως ειδοποιήθησαν και οι Σφακιανοί, Αλικαμπιώτες και οι Εμπροσνερίτες.»

Εκλογή προεδρείου

«Εισηγήθηκα εν μέσω φιλονικιών, ότι σωστό είναι να εκλεγεί ενας και μόνο πρόεδρος και τούτον υπέδειξα τον Μανούσον. Κουνδουράκην. Ο Γέρων Μαλινός, Σέργης Καλλιγιάννης και Αναγ Κουρινάκης συνεμερίσθησαν αμέσως την ιδέα μου και την εδέχθησαν Οι έριδες συνεχίζονται όταν συνερχόμεθα εις Πετρέ εις την οικίαν του Μ Χατζηγρηγόρη,όπως ενεργήσωμε τας εκλογάς, αλλά εγείρεται μεταξύμας ανταγωνισμός, έριδες και φιλονεικίαι.Aλλοι επέμεναν να γίνουν τρείς προεδροι και αλλοι να πείσωσι αυτούς οτι δεν είναι πρέπον ουδ΄οφέλιμον να έχωμεν τρείς προέδρους αλλ΄ένα μόνον. Ο ιατρός εξ΄Άποκορώνου Γ, Μυλωνογιαννάκης επέμενε αν δεν γίνει τριμελές προεδρείο να εκλεγεί εκείνος πρόεδρος.

Επί τέλους προβαίνομενεις την λύσιν του ζητήματος μας διά ψηφοφορίας. Είμεθα παρόντες 25 εκ των οποίων 14 εψήφισαν υπέρ του ενός προέδρου, μεταξύ αυτών οι, Παπά Μαλέκος, Μαλινός, Ζερβός, Κουρινάκης, και Πολέντας.

Κατόπιν τούτου εξελέξαμεν πρόεδρον μεν τον Μ Κουνδουράκην, αντιπροέδρους δε τους Γ Μυλωνογιαννάκην, Στ Φωτάκην και Μ Ζερβόν και εν συνεχεία επέρχεται διάλυσις του εκλογητηρίου.

Αναχωρούμεν διά Ασή Γωνιά και μετά με καύσωνα, ανερχόμεθα το κάτω Αγόρι και εκείθεν την απότομον κατωφέρειαν προς τον Κουρνά, υποφέρω δεινώς εκ των υποδημάτων μου διότι μοι τα έραψαν στενά και με ενοχλούν προ πάντων κατά την κατωφέρειαν

Μετά ολίγας ημέρας επανερχόμεθα στο Κλήμα και κατασκηνώνουμε ανατολικά πάνω από το χωρίο Μαθέ, όπου ήτο καταφανής ο κόλπος του Αλμυρού. Βλέπομεν ότι κοντά στην Αλμυρούπολη ήτο στρατοπεδευμένο ένα τάγμα Τούρκικου στρατού και ένα λόχον χωροφυλάκων. Ενεκα που είχαμε μείνει μόλις είκοσι από το Κλήμα ανερχόμεθα εις θέσιν χαλάρα,στέρνα Σκούζη,όπου διανυκτερεύωμεν εν υπαίθρω.Εγώ υποφέρω πολύ διότι μ΄έχουν πληγώσει τα υποδήματα μου Την επομένην λίαν πρωί μοι φέρει ο πατήρ μου τα στιβάνια μου μαθαίνω τα της οικογενείας μου και δίδω σ΄αυτόν ενα κομμάτι κρέας δι΄αυτήν.»

Eπιστολή προς Βουλευτάς.

Μετά την λήξιν της πολιορκίας Βάμου συνελθόντες εις Φρε αποστέλλομεν προς τους Βουλευτάς το έγγραφον

Κύριοι Βουλευταί Εσωκλείστως αποστέλλομεν υμίν τα αιτήματα, τα οποία εννοεί ο Χριστιανικός Κρητικός λαός να υποβληθώσιν υφ΄υμών εις τον Σουλτάνον και εις τους εν Χανιοις αντιπροσώπους των εξ Μεγάλων Ευρωπαικών Δυνάμεων και της Ελλάδος δι΄υπομνήματος και ουχί δι αποφάσεως των ειδικών συνεδριών του Σωματίου.Απαντα τα αιτήματα ταύτα, εκ των οποίων δέον να μη μεταβληθή η παραληφθή ουδέ το ελάχιστον,αναγράφονται εν τω υπομνήματι, το οποίον συνέταξεν ο Χριστιανικός Κρητικός λαός την 3και 10 Σεπτεμρίου 1895 και επέδωκεν εις τους εν Χανίοις αντιπροσώπους των εξ Μεγάλων Δυνάμεων και της Ελλάδος, εκτός προσθηκών τινών και μεταβολών τας οποίας αποστέλλομεν μετά του ειρημμένου υπομνήματος.

Ο Χριστιανικός Κρητικός λαός παρακολουθεί υμάς όπως εν τοις αντιγράφοις των αιτημάτων,τα οποία θα υποβάλητε προς τους Προξένους υπενθυμήσητε αυτοις, ότι ο διακαής πόθος του Χριστιανικού Κρητικού λαού είναι η ένωσις αυτού μετά της μητρός Ελλάδος, αλλ΄ότι σεβόμενοι την θέλησιν των Δυνάμεων, ας αντιπροσωπεύουσιν, αναβάλλομεν και ήδη τον προς τούτο αγώνα μας, τάξητε δε προθεσμίαν, ουχί ανωτέραν των 10-15 ημερών εντός των οποίων ο λαός ένοπλος αναμένει την παραχώρησιν των δικαίων αιτημάτων αυτού.

Εν Φρέ τη 24 Ιουνίου 1896

Εκλογή του σωματίου της Επαναστατικής Συνέλευσιs. 

Αναχώρησις εις Κάμπους

Εις τους Κάμπους καταφθάνουν από όλα τα μέρη. Οι εκ της Ρεθύμνης προερχόμενοι παρακαλούσι να προσληφθεί ως αντιπρόεδρος ο Στυλ Βαρδάκης . Εκλέγομεν το Σωματείον το οποίον εψηφίσθη υπό των 148 εκ των 165 παρόντων πληρεξουσίων Καλούμεν τους πληρεξουσίους εις συνεδρίασιν εις την εκκλησίαν και αναγιγνώσκομεν τα πρακτικά της εκλογής μας, όπερ επικυρούνται και αναγνωριζόμεθα ως αποτελούντες το οριστικόν Προεδρείον της Γενικής Επαναστατικής Συνελεύσεως των Κρητών.Μετά την επικύρωσιν της εκλογής μας προτείνεται η σύνταξις κανονισμού των εργασιών του Σωματείου της Συνελεύσεως Μετά προέβημεν εις την εκλογήν του οριστικού Προεδρείου της Συνελεύσεως καταρτισθέντος ως εξής.

Πρόεδρος

Μ. Κουνδουράκης,

Αντιπρόεδροι

Γ. Μυλωνογιαννάκης εξ΄Αποκορώνου, Σ Βαρδάκης εκ Ρεθύμνης, Ι Καλογερής εκ Κυδωνίας,και Λ. Λιωνάκης εκ Κισσάμου.

Γενικός Γραμματέας

Ιωσήφ Γ. Λεκανίδης

Συνεδρίαση της Επαναστατικής Συνελεύσεως εις Βάμον

Κατά την συνεδρίασιν αποφασίζει να εκδόσει ψήφισμα δι΄ου εκφράζει την άπειρον αυτής ευγνωμοσύνη προς τους Αξιωματικους , υπαξιωματικούς και στρατιώτας του Ελληνικού στρατού και τους εθελοντάς τους κατελθόντας εις Κρήτην,και συνετέλεσαν εις την ευχάριστον λύσιν του Κρητικού ζητήματος. Επίσης εκφράζει την άπειρον αυτής ευγνωμοσύνην προς τον Ελληνικ’ον και Ευρωπαικόν τύπον δι΄ην υποστήριξιν παρέσχον εις το κίνημα μας.

Στο κείμενο που ακολούθησε  λέξεις η φράσεις μεταφέρονται αυτούσιες και άλλες διατυπώνονται στη καθομιλουμένη. 
Το βιβλίο βρίσκεται στη Δανειστική Βιβλιοθήκη του Αλικάμπου γιά κάθε ενδιαφερόμενο μελετητή
Είμαστε ευγνώμονες στον Ιωσήφ Λεκανίδη και γιά το ημερολόγιον του διότι δεν θα υπήρχεν ιστορία , αν δεν υπήρχεν από γεννιάς εις γεννεά μετάδοσις των όσων είδε και έπραξε εκάστη τούτων..

14/2/2009

Νικ. Ξεν. Γρυλλάκης

ΠΗΓΗ

Αναδημοσίευση από  Αλίκαμπος Αποκορώνου

http://alikampos.blogspot.gr/2009/02/blog-post_15.html