12 Δεκεμβρίου 2018

Ονόματα του πέους (Κρητικά αξεμούριστα)

(Κρητικά Αξεμούριστα )  Ανδρέας Λενακάκης.
Πρόκειται για το τμήμα εκείνο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς που αποσιωπήθηκε περισσότερο από όλα τα άλλα...
Η προσπάθεια να καταγραφούν τα ονόματα, κυριολεκτικά ή μεταφορικά, του κρητικού ιδιώματος απέδωσε έναν αρκετά μακρύ κατάλογο.
Για άνδρες:
αγγούρι, το
αποκουμπιστήρι, το
απαυτένη, η
απαυτή, η
αποτέθοια, η
βίλλος, ο
γκλαμπουντάνα, η
εργαλείο, το
καμπανός, ο
κοκόνα, η
κόκορας, ο
κοπανιστήρι, το
κουκί, το[2]
κουκουμιστήρι, το
κουλό, το
κουλούκι, το
κουμπούρα, η
κουμπούρι, το
κρέας[3] , το
κωλί, το
κώλος, ο
μαρκούτσι, το
μάτσα, η
ματσόλα, η[4]
ματσούκι, το
μπάμια, η[5]
μπαμιές, ο[6]
μπαϊλού, η
μπίκος, ο
μπικωτή, η
μπιστόλα, η
μπιτσάκος, ο
μπούτσος, ο
μπροστινός, ο
νεύρο, το
ξερή, η
οριά, η
παλαμίδα, η
παλούκι, το
πανιστής, ο[7]
παντέρμη, η
παπάς, ο
πεδούλι, το[8]
πετεινός, ο
πίρος, ο
πουλάδα, η
πράμα, το
στελιάρι, το
συντριβίδι, το
σφεντύλι, το
σφίχτης, ο
σφόντυλος, ο
τσουτσούνα, η
φύσεκας, ο
φυσέκι, το
φύση, η
χουρμπέτα, η[9]
ψωλή, η
ψώλος, ο
ψωλαρίνα, η
Για παιδιά:
κοκόνα, η
κοκόνι, το
κοκονιό, το
λιλί, το
λιλίδι, το
μπιστολάκι, το
μπιστόλι, το
πουλί, το
τσουτσούνι, το
τσουτσουνιό, το
ψωλιό, το
2) Λέγεται η φράση για παιδιά: «δώσε του να δοκιμάσει, γιατί ζηλεύει και θα πέσει το κουκί ν-του»
3) Σε αγωγή του 1903 κάποιος κατηγορείται γιατί «έδεσε το κρέας του κατηγόρου στο στιβάνι, ενώ αυτός κοιμόταν».
4) το πλαστικό ή ξύλινο σφυρί
5)  με μειωτική διάθεση
6) με μειωτική διάθεση
7) κατ’ αναλογία με τον πανιστή, το εργαλείο που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό του ξυλόφουρνου.
8) Κατά λέξη σημαίνει πόσθη
9) Καταγράφηκε στα Βορίζα Καινουργίου


Αναδημοσίευση απο


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Μην πυροβολείτε ασκόπως