4 Νοεμβρίου 2013

Η παράδοση σε Κρήτες αντάρτες του ιταλού στρατηγού Angelico Carta (Σεπτέμβριος 1943)



 Στρατηγός Angelo Carta  (διοικητής Ν. Λασιθίου και Δωδεκανήσων ).
Η Μεραρχία της Σιένας (51a Divisione di Fanteria "Siena"), έφθασε με επικεφαλής τον στρατηγό Κάρτα στις αρχές Ιουνίου 1941 στην ανατολική Κρήτη, και απλώθηκε σ' όλο το Νομό Λασιθίου . Στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο είχε  αντιμετωπίσει με μεγάλες απώλειες  την VΜεραρχία Κρητών.
Οι Ιταλοί είναι αλήθεια ότι ήταν ηπιότεροι και η συμπεριφορά τους γενικά δεν ήταν σκληρή, όπως συνέβαινε με το άλλο τμήμα της Κρήτης, που βρισκόταν κάτω από τη γερμανική κατοχή. Γι' αυτό ούτε ομαδικές εκτελέσεις σημειώθηκαν, ούτε καταστροφές χωριών. Οι Ιταλοί περιορίζονταν σε φθορές περιουσιών και αφαίρεση γεωργικών προϊόντων, σε αγγαρείες, σε περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας, που μαζί με τα μέτρα ασφάλειας που έπαιρναν από φόβο, δημιουργούσαν ένα κλίμα ιδιαίτερα δυσάρεστο και ενοχλητικό.

Διοικητής των ιταλικών στρατευμάτων ήταν ο στρατηγός Άγγελος Κάρτα, που όπως αποδείχτηκε αργότερα, ήταν αντιφασίστας .
Όπως αναφέρει στην έκθεση του ο διοικητής Νομού Λασιθίου Συνταγματάρχης Μηλιαράς, οι Ιταλοί δεν κατόρθωσαν να εμπνεύσουν ούτε το σεβασμό του λαού προς αυτούς, αλλά ούτε και το φόβο.
Ο διοικητής του Ν. Λασιθίου και Δωδεκανήσου στρατηγός Άγγελος Κάρτα δεν ήταν άτομο με ευνοϊκές διαθέσεις απέναντι στο Μουσολίνι και το καθεστώς του. Στην ίδια γραμμή κινήθηκε και ο υπασπιστής του υπολοχαγός Ταβάνα. Στις 8 Ιουλίου 1943 άρχισε η μεγάλη απόβαση των συμμάχων Αμερικανών και Βρετανών στη Σικελία. Στις 24 Ιουλίου καθαιρείται ο Μουσολίνι και ο Βασιλιάς αναθέτει στον Αρχιστράτηγο Μπαντόλιο, το σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Καταργείται έτσι η επί 21 χρόνια δικτατορία στην Ιταλία. Αμέσως ο Άγγελος Κάρτα συγκαλεί σε σύσκεψη τους έμπιστους ανώτερους αξιωματικούς του. Αποφασίζεται να συνεργαστούν με τους Βρετανούς και σε περίπτωση συνθηκολόγησης να στραφούν κατά των Γερμανών. Ο Ταβάνα αρχίζει τις συνεννοήσεις με εκπροσώπους της Εθνικής Αντίστασης στο Ηράκλειο (γιατρός Μ. Λυγνός) καθώς και με το σύνδεσμο του Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής ταγματάρχη Πάτρικ Λι Φέρμορ. Οι συνεννοήσεις αφορούν στην παράδοση των Ιταλών.
Στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 ανακοινώνεται η στρατιωτική ανακωχή με την Ιταλία την επόμενη οι Γερμανοί αναλαμβάνουν τη Διοίκηση της Νότιας Ελλάδας και του Νομού Λασιθίου .Στις 16 Σεπτεμβρίου ο Στρατηγός Κάρτα με δύο ανώτερους αξιωματικούς του επιτελείου του και το Λοχαγό Ταβάνα παραδίνονται. Σε σύσκεψη που πραγματοποιείται στους Ποταμούς, μεθοδεύεται η φυγάδευση του Κάρτα. Στη σύσκεψη παίρνουν μέρος ο πρώην Βουλευτής και υπουργός Στυλιανός Κούνδουρος, ο Άγγλος Λι Φέρμορ, ο στρατιωτικός διοικητής Νομού Λασιθίου συνταγματάρχης Νικόλαος Πλεύρης και ο καπετάνιος Κρασανάκης Αδάμ.
Οι δύο Ιταλοί αξιωματικοί με τους επιτελείς τους παραλαμβάνονται από ομάδα ανταρτών με επικεφαλής τον Αδάμ Κρασανάκη.
Αφού διανυκτέρευσαν στο χωριό Μαγουλά, οδηγήθηκαν μέσω Επανωσήφη και Αχεντριά στην περιοχή Τσούτσουρας. Στις 20 Σεπτεμβρίου καταφτάνει στη θέση Μαριδάκη, αγγλικό σκάφος επιφάνειας, στο οποίο επιβιβάζεται ο Κάρτα με τους επιτελείς του. Ο Ταβάνα παραμένει στην Κρήτη, για να πολεμήσει τους Γερμανούς κατά δήλωση του. Στις 15 Οκτωβρίου φεύγει κι αυτός για τη Μέση Ανατολή. Πρωτεργάτες στην επιχείρηση αυτή της φυγάδευσης ήταν ο Παύλος Πετράκης από τον Άγιο Γεώργιο Λασιθίου, και ο Απόστολος Κατεχάκης από το Ηράκλειο. Οι Γερμανοί εξαπολύονται στο Λασίθι για να τους συλλάβουν, χωρίς όμως και να το πετύχουν. Με τη φυγάδευση του Κάρτα την οποία πληροφορούνται οι Ιταλοί αξιωματικοί και στρατιώτες, εγκαταλείπουν τις μονάδες τους και κινούνται προς τα ορεινά χωριά του Λασιθίου και τα βουνά της Σητείας.
Οι Γερμανοί αντιλαμβάνονται γρήγορα την εξαφάνιση του Ιταλού Διοικητή, την οποία αποδίδουν στη σύμπραξη του με συμμάχους και Κρητικούς αντάρτες, με σκοπό να διαφύγει στη Μέση Ανατολή. Αμέσως κυκλοφορεί γνωστοποίηση στους Νομούς Ηρακλείου και Λασιθίου, με την οποία επικηρύσσεται ο Κάρτα με μεγάλο χρηματικό ποσό.



ΠΗΓΗ Λεωνίδας Καλλιβρετάκης, Ιστορικός Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

2 σχόλια:

  1. Αυτό με τον αντιφασισμό των Ιταλών,με όλο το σεβασμό αλλά είναι ανέκδοτο.Πότε έγινε αντιφασίστας ο στρατηγός;Κι αυτός μετά τον πόλεμο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μάλλον που οι «πηγές» μου πρέπει να είναι «εμφιαλωμένες» φίλε μου.
    Πάντως είναι κοινώς αποδεκτό πως οι πλειοψηφία των ιταλών στρατιωτικών με την πρώτη ευκαιρία που τους δόθηκε, στράφηκε ενάντια στους γερμανούς συμμάχους τους .

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Μην πυροβολείτε ασκόπως